Prawa Hammurabiego

Autor: Josef Klima

Rok wydania: 2019

Liczba stron: 307

Okładka: twarda

Format: 17,0 cm x 25,0 cm

Stan bardzo dobry minus

Najwspanialszy pomnik prawodawstwa starożytnej Mezopotamii… To zdanie mogłoby posłużyć za cały wywód. Oddaje ono wielkość, wspaniałość i wyjątkowość Praw Hammurabiego. Nazywanie ich „pomnikiem” ma również wymiar dosłowny, jako że zostały one doskonale zachowane w postaci tekstu pisma klinowego zamieszczonego na diorytowej steli stanowiącej naczelny eksponat Działu Sztuki Bliskiego Wschodu muzeum w Luwrze. Ten archeologiczny skarb odzyskany został dla ludzkości na przełomie grudnia 1901 i stycznia 1902 r., podczas prac archeologicznych francuskiej ekipy Jacques;a de Morgana w ruinach starożytnej Suzy. Nie jest to oczywiście jedyny zachowany zbiór praw pochodzących ze starożytnej Mezopotamii, ale Prawa Hammurabiego stanowią pośród nich wyjątek, jako najlepiej zachowane i odczytane przez naukowców nieomalże w całości. Mowa zatem o pomniku, który po dzień dzisiejszy stanowi podstawę do poszukiwania archetypów z różnych obszarów ludzkiej aktywności; nieodzownym narzędziu badawczym dla filologów, religioznawców, historyków, socjologów, a także ekonomistów. Nie ulega wątpliwości, że dzieło takiego kalibru powinno być udostępniane w postaci przekładu na język polski, a to nie tylko ze względu na treść, ale także na autorów, których bez przesadnej gloryfikacji można nazwać tuzami orientologii.Autorem czeskiego przekładu Praw Hammurabiego wraz z komentarzem jest Josef Klima (1909 – 1989). Czeski naukowiec, asyriolog, historyk prawa klinowego, wieloletni badacz mezopotamskiego piśmiennictwa prawnego, profesor prawa Starożytnego Wschodu na Uniwersytecie Karola w Pradze. Autorem przekładu na język polski jest natomiast Cezary Kunderewicz (1912 – 1990) polski historyk prawa, papirolog, profesor zw., kierownik Katedry Prawa Rzymskiego na Uniwersytecie Łódzkim. Jeden z czołowych przedstawicieli tzw. papirologii prawniczej w którego kręgu zainteresowań znalazły się także prawa Starożytnego Wschodu.

Spis treści:

Przedmowa do wydania drugiego  /7

Przedmowa do wydania czeskiego  /17

I. Uwagi ogólne o prawodawczym dziele Hammurabiego  /21

1. Środowisko, w którym powstały prawa Hammurabiego  /23

2. Geneza i charakter praw Hammurabiego  /39

3. Układ praw Hammurabiego  /58

II. Przekład praw Hammurabiego  /69

Wstęp  /71

Prawa  /74

Epilog  /106

III. Komentarz do praw Hammurabiego  /115

A. Społeczeństwo starobabilońskie w  czasach Hammurabiego  /117

1. Uwagi ogólne i terminologiczne  /119

2. Klasowy charakter i stanowa struktura społeczeństwa starobabilońskiego  /133

B. Małżeństwo i rodzina  /153

1. Stosunki między małżonkami  /155

2. Rodzice i dzieci  /165

3. Adopcja  /166

4. Dziedziczenie  /168

C. Stosunki majątkowe  /175

1. Uwagi ogólne  /177

2. Majątek nieruchomy  /189

3. Majątek ruchomy  /191

4. Ochrona prawa stosunków majątkowych  /190

D. Handel i kredyt  /193

1. Ceny i płace  /195

2. Działalność starobabilońskiego kupca (tamkara)  /202

3. Udzielanie kredytu  /206

4. Zabezpieczenie kredytu  /209

E. Stosunki umowne  /213

1. Ogólne uwagi o stosunkach umownych w okresie starobabilońskim  /215

2. Umowa kupna i zamiany  /219

3. Umowa dzierżawy i najmu  /224

a) Dzierżawa  /224

b) Najem  /228

c) Umowa o pracę  /230

d) Umowa o dzieło  /234

4. Umowa spółki  /236

5. Umowa depozytu  /237

6. Odpowiedzialność z tytułu wynagrodzenia szkody  /239

F. Przestępstwa i kary  /243

1. Część ogólna  /245

2. Część szczególna /250

a) Przestępstwa przeciwko porządkowi publicznemu  /251

b) Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu  /252

c) Przestępstwa przeciwko mieniu  /254

d) Przestępstwo przeciwko czci i obyczajności  /258

3. Kary  /262

a) Kara śmierci  /262

b) Kara na ciele  /266

c) Kary na majątku  /267

d) Kary na czci  /270

G. Sądownictwo  /273

1. Starobabilońska organizacja sądownictwa  /275

2. Postępowanie sądowe  /282

H. Ogólna ocena prawodawczego dzieła Hammurabiego  /289

Objaśnienia  /289

Wykaz literatury  /304

Dodatek. Miary i wagi, tabela chronologiczna, mapa /307