Poszukiwanie i identyfikacja ofiar zbrodni systemów totalitarnych. Doświadczenia polskie w kontekście europejskim

Pod redakcją: Marcina Zwolskiego

Rok wydania: 2018

Liczba stron: 368

Okładka: twarda

Format: 14,5 cm x 21,00 cm

Uwagi - okładka z lekkimi zabrudzeniami

Systemy totalitarne XX w. pozostawiły po sobie wiele ofiar, których miejsca spoczynku do dzisiaj pozostają nieznane. Rozwój nauki sprawił jednak, że coraz więcej z tych miejsc udaje się odnaleźć, a nierzadko nawet ustalić tożsamość znajdujących się w nich szczątków. Wymaga to współpracy specjalistów z wielu różnych dziedzin – historyków archeologów, antropologów, lekarzy medycyny sądowej, genetyków. Ogromne znaczenie ma wymiana doświadczeń między badaczami z różnych państw. Autorzy zamieszczonych w publikacji tekstów przedstawiają na konkretnych przykładach, jak wygląda poszukiwanie miejsc pochówku ofiar, a następnie proces ich identyfikacji. Ponieważ wszystkie te działania nie tylko są istotne dla rodzin ofiar, ale mają też wymiar społeczny, publikację uzupełnia zapis dyskusji dotyczącej tego, jak uczyć o zbrodniach totalitarnych i ich ofiarach.

Spis treści:

Marcin Zwolski – Wstęp   /9

Wykaz skrótów   /15

 Doświadczenia polskie

Adam Siwek – Groby ofiar zbrodni niemieckich i sowieckich z okresu II wojny światowej w Polsce   /19

Łukasz Kamiński – Groby ofiar zbrodni komunistycznych w Polsce   /29

Tomasz Łabuszewski – Poszukiwania śladów po miejscach zbrodni komunistycznych   /36

Nikita Pietrow – Obława augustowska – zbrodnia wojenna   /49

Marcin Zwolski – Ślady historyczne po miejscach pochówku ofiar powojennych zbrodni komunistycznych na przykładzie Białostocczyzny   /55

Dariusz Dukaczewski, Karol Karwel, Honorata Paradysz, Zbigniew Kulikowski – Wykorzystanie danych teledetekcyjnych do poszukiwania miejsc wskazujących na obecność jam grobowych ofiar zbrodni totalitarnych   /70

Paweł Konczewski – Archeologia w badaniach totalitaryzmów XX wieku. Rola i problemy poznawcze  /109

Adam Falis – Wspólny grób ofiar różnych totalitaryzmów. Ekshumacje na terenie dawnego więzienia w Białymstoku w latach 2013-2014   /127

Dominika Siemińska – Ekshumacje ofiar totalitaryzmów II wojny światowej na Ukrainie, Białorusi oraz Litwie   /147

Olgierd Ławrynowicz – Ponowne badania jam grobowych ofiar represji totalitarnych i ich archeologiczny potencjał poznawczy. Przykłady z Łodzi i Warszawy   /171

Iwona Teul – Antropolog i jego rola w procesie identyfikacji ofiar odnalezionych na terenie Aresztu Śledczego w Białymstoku   /199

Anna Niemcunowicz-Janica, Jerzy Janica – Udział Zakładu Medycyny Sądowej Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku w ekshumacji w Olmontach   /222

Andrzej Ciechanowicz – „Non omnis moriar”. Genetyczna identyfikacja ofiar totalitaryzmów   /238

Andrzej Ossowski – Możliwości identyfikacji szczątków ofiar zbrodni systemów totalitarnych przy wykorzystaniu Polskiej Bazy Genetycznej Ofiar Totalitaryzmów   /244

Doświadczenia europejskie

Jan Raczyński – Poszukiwanie miejsc pochówku ofiar Wielkiego Terroru w Rosji   /259

Eugenijus Peikštenis – Poszukiwania, identyfikacja i upamiętnienie ofiar reżimów totalitarnych. Doświadczenia Centrum Badania Ludobójstwa i Ruchu Oporu Litwy   /266

Marius Oprea – Ekshumacja ofiar komunizmu w Rumunii   /273

Remigijus ˇCernius – Upamiętnienie traumatycznego doświadczenia: grób masowy w Tuskulanach   /280

Michal Rak – Ślady totalitaryzmu w krajobrazie zachodnich Czech   /290

Marija Definis-Gojanović, Davorka Sutlović – Genetyczna identyfikacja ofiar zbrodni wojennych w Chorwacji   /306

Kees van der Beek, Carla J. van Dongen – Identyfikacja na podstawie DNA w Holandii  /316

Panel dyskusyjny

O tym nie można zapomnieć. Jak uczyć o zbrodniach totalitarnych i ich ofiarach   /324

Indeks osób   /361