Postępowania rehabilitacyjne osób skazanych za działalność na rzecz niepodległej Polski

Autorka: Magdalena Zamroczyńska

Rok wydania: 2018

Liczba stron: 248

Okładka: twarda

Format: 17,00 cm x 24,00 cm

Seria wydawnicza „Studia i Materiały Poznańskiego IPN”, t. XLV

Uwagi - okładka z zatarciami

 Książka składa się, poza wstępem i zakończeniem, z pięciu rozdziałów. Pierwszy z nich został poświęcony omówieniu okoliczności powstania ustawy z 1991 roku o uznaniu orzeczeń za nieważne, a także o późniejszych zmianach w niej dokonywanych. W rozdziałach drugim i trzecim przedstawiono instytucję rehabilitacji osób represjonowanych przede wszystkim na podstawie orzecznictwa sądów apelacyjnych i Sądu Najwyższego. Prześledzono też sprawy związane z procedurami odszkodowawczymi. W rozdziale czwartym zaprezentowano wyniki przeprowadzonych badań aktowych, których zakres terytorialny został zwężony do obszaru właściwości Sądu Okręgowego w Poznaniu oraz Wojskowego Sądu Okręgowego w Poznaniu, natomiast w rozdziale piątym przedstawiono, w celach porównawczych, ustawę rehabilitacyjną przyjętą w Federacji Rosyjskiej.

Spis treści:

Wstęp    /9 

Rozdział I 

Historia i cele ustawy o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osóbrepresjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa  Polskiego  /13 

1. Prace nad ustawą lutową    /13 

2. Wprowadzenie ustawy lutowej   /19 

3. Tekst pierwotny ustawy lutowej    /32 

4. Zmiany w ustawie lutowej    /36

5. Najnowsze propozycje zmian   /43

Rozdział II
Postępowania rehabilitacyjne osób represjonowanych w przedmiocie uznania za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego   /50

1. Rehabilitacja osób represjonowanych    /50

2. Polskie organy wydające orzeczenia represjonujące   /52

3. Orzeczenia, które mogą zostać uznane za nieważne    /54

4. Zakres temporalny stosowania ustawy lutowej    /57

5. Podmiotowa strona działalności niepodległościowej   /58

6. Przedmiotowa strona działalności niepodległościowej   /62

7. Ograniczenie zakresu przedmiotowego dopuszczalności stosowania instytucji rehabilitacji   /66

8. Właściwość sądu rozpoznającego sprawy na podstawie ustawy lutowej    /68

9. Uczestnicy postępowania i wniosek o uznanie orzeczenia za nieważne   /70

10. Przebieg postępowania w przedmiocie stwierdzenia nieważności   /74

10.1. Posiedzenie w przedmiocie rehabilitacji   /74

10.2. Postępowanie dowodowe   /76

10.3. Postanowienia sądu   /78

10.4. Postępowanie zażaleniowe   /81

Rozdział III
Postępowanie w przedmiocie odszkodowania i zadośćuczynienia   /83

1. Uczestnicy postępowania odszkodowawczego   /83

2. Odszkodowanie i zadośćuczynienie   /84

3. Odstępstwa od art. 8 ust. 1 ustawy lutowej   /101

3.1. Względy słuszności z art. 8 ust. 4 ustawy lutowej    /101

3.2. Zachowanie stanowiące zaprzeczenie działalności na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego  /102

4. Inne roszczenia wynikające z ustawy lutowej   /103

4.1. Symboliczne upamiętnienie osoby represjonowanej   /103

4.2. Roszczenie o zwrot mienia, którego przepadek lub konfiskatę orzeczono na rzecz Skarbu Państwa, bądź zasądzenia ich równowartości   /104

4.3. Odpowiednie stosowanie wobec osób zatrzymanych lub tymczasowo aresztowanych    /106

4.4. Odpowiednie stosowanie do orzeczeń wydanych przez organy Polskich Sił  Zbrojnych w ZSRR niepodlegających rządowi Rzeczypospolitej Polskiej, niezależnie od daty i miejsca ich wydania   /107

5. Koszty postępowania rehabilitacyjnego   /107

Rozdział IV
Postępowania rehabilitacyjne osób represjonowanych w świetle akt Sądu Okręgowego w Poznaniu oraz Wojskowego Sądu Okręgowego w Poznaniu  /110

1. Uwagi wprowadzające   /110

2. Sprawy będące przedmiotem badań aktowych w poszczególnych jednostkach   /111

3. Metodologia badań aktowych   /114

4. Postępowania w sprawach o uznaniu orzeczeń za nieważne w świetle akt Sądu Okręgowego w Poznaniu oraz Wojskowego Sądu Okręgowego w Poznaniu   /116

4.1. Właściwość miejscowa i rzeczowa Sądu Okręgowego i Wojskowego Sądu Okręgowego   /116

4.2. Przedmiot orzeczeń uznanych za nieważne   /118

4.3. Wnioskodawcy, pełnomocnicy, wnioski    /122

4.4. Rozpoznanie sprawy o uznanie orzeczenia za nieważne    /131

4.4.1. Odtworzenie akt   /131

4.4.2. Dowody   /131

4.4.3. Postępowanie sądu w sprawach o uznaniu orzeczenia za nieważne   /134

4.4.4. Postępowanie zażaleniowe   /147

5. Postępowania w sprawach o odszkodowania i zadośćuczynienia    /150

5.1. Legitymacja do dochodzenia odszkodowania i zadośćuczynienia   /150

5.2. Właściwość sądu   /156

5.3. Dowody   /157

5.4. Przebieg postępowania o odszkodowanie i zadośćuczynienie  /158

5.5. Sposób obliczania kwoty odszkodowania i zadośćuczynienia przez Sąd    /165

5.6. Przyczyny oddalenia wniosku/umorzenia postępowania w sprawach o odszkodowanie i zadośćuczynienie    /167

Rozdział V
Rehabilitacja ofiar represji politycznych w Federacji Rosyjskiej    /175

1. Uwagi ogólne    /175

2. Ustawa o rehabilitacji ofiar represji politycznych w Federacji Rosyjskiej    /182

3. Wybrane ustawy związane z ustawą o rehabilitacji ofiar represji politycznych   /194

Zakończenie   /206

Wykaz skrótów  /213

Wykaz tabel  /215

Bibliografia   /219

Wykaz aktów prawnych  /225

Wykaz orzeczeń    /227

Indeks osób    /247