Pontyfikał Erazma Ciołka. Monumenta Sacra Polonorum T. V

Opracowanie i edycja: ks. Szymon Fedorowicz

Rok wydania: 2019

Liczba stron: 295

Okładka: twarda

Format: 16,5 cm x  24,0 cm

Seria: Monumenta Sacra Polonorum Tomus V

"Pontyfikał to księga liturgiczna, którą posługuje się biskup bądź opat podczas celebrowanych przez siebie obrzędów. Zawiera formuły liturgiczne i opisy przebiegu poszczególnych ceremonii. Tak rozumiana księga powstawała przez lata, aby po raz pierwszy ujrzeć światło dzienne w połowie x wieku. Kolejne stulecia ewolucji i zróżnicowanego rozwoju pozwoliły jej osiągnąć dojrzałą i wykończoną  postać  już w XII, a zwłaszcza w XIII wieku. Pontyfikał, w tym początkowym stadium swojego istnienia ulegał przekształceniom, uzupełnieniom, korektom w odpowiedzi bądź to na wciąż nowe pojawiające się potrzeby i wymogi duszpasterskiej pracy Kościoła, bądź też na uwarunkowania kulturowe i utrwalone już tradycje liturgiczne lokalnych wspólnot. Dlatego kolejne egzemplarze kopiowanych i przeredagowywanych pontyfikałów różniły się pomiędzy sobą, choć najczęściej w warstwie tekstowej były od siebie bardziej lub niej zależne. W rezultacie tych przemian, dokonujących się drogą naturalnego rozwoju, powstały dwa główne modele tej księgi: rzymski i północny, wokół których grupują się wszystkie istniejące pontyfikały".

(fragment Wprowadzenia)

Spis treści:

Wprowadzenie /V

OPRACOWANIE

1. Z prac badawczych nad Pontyfikałem Erazma Ciołka  /XI

2. Opis kodykologiczny  /XIV

3. Zagadnienie autorstwa i proweniencji  /XIX

4. Zawartość  /XXIII

5. Abstract  /XXX

6. Bibliografia  /XXXI

EDYCJA

Uwagi edytorskie  /3

1. INCIPIUNT BENEDICTIONES SOLEMNES PONTIFICALES quas soli pontifi ces dicunt in fi ne missarum ante Agnus Dei vel post Ite missa  /5

A. [BENEDICTIONES DE TEMPORIBUS]  /5

B. IN VESTIVITATIBUS PRECIPUIS SANCTORUM PER TOTUM ANNI CIRCULUM PONTIFICALES BENEDICTIONES  /25

C. [ALIAE BENEDICTIONES PONTIFICALES]  /32

II. [CORONATIO REGIS]  /39

A. [PREPARATIONES AD RITUM CORONATIONIS]  /39

B. ORDO AD CORONANDUM REGEM POLONIE  /41

III. BENEDICTIO ET CORONATIO REGINE  /55

IV. [HOMAGIUM]  /57

V. TRADITIO PALLII  /58

VI. [ORDINES]  /58

A. [PRIMA TONSURA]  /62

B. DE SEPTEM ORDINIBUS CLERICORUM  /63

[Ostiariatus]  /64

[Lectoratus]  /65

[Exorcistatus]  /66

[Accolitatus]  /67

[Subdiaconatus]  /69

[Diaconatus]  /72

[Presbiteratus]  /77

VII. ORDO FUNDATIONIS NOVE ECCLESIE  /85

VIII. DE BENEDICTIONE CIMITERII  /89

IX. [DE CONSECRATIONE NOVE ECCLESIE]  /93

X. DE CONSECRATIONE ALTARIS TANTUM PER SE  /120

XI. [DE CONSECRATIONE TABULE SEU ALTARIS ITINERARI PORTATILIS]  /130

XII. DE RECONCILIATIONE ECCLESIE SEQUITUR  /134

XIII. CE RECONCILIATIONE CIMITERII  /139

XIV. [DE CONSECRATIONE EPISCOPI]  /141

XV. DE BENEDICTIONE ABBATIS  /156

XVI. [DE BENEDICTIONE ABBATISSE]  /162

XVII. [CONSECRATIO VIRGINUM]  /165

XVIII. BENEDICTIO CANDELARUM  /173

XIX. [BENEDICTIO CINERUM]  /176

XX. SEQUITUR BENEDICTIO PALMARUM SIVE RAMORUM  /178

XXI. [RECONCILIATIO PENITENTES] IN FERIA QUINTA CENE DOMINI  183

XXII. ORDO IN FERIA QUINTA CENE DOMINI QUOMODO CONFICITUR SANCTUM CHRISMA - [PARS 1]  /190

XXIII. SEQUUNTER PREFATIONES  /192

XXIV. [CANON MISSE]  /196

XXV. ORDO IN FERIA QUINTA CENE DOMINI QUOMODO CONFICITUR SANCTUM CHRISMA - [PARS 2]  /199

XXVI. ORDO IN FERIA SEXTA IN DIE PARASCEVES  /210

XXVII. ORDO IN SABBATO SANCTO PASCHE  /211

XXVIII. [BENEDICTIO CAMPANE]  /215

XXIX. BENEDICTIO VEXILLI NOVI  /221

XXX. [DE BENEDICTIONE PATENE ET CALICIS]  /221

XXXI. DE BENEDICTIONE CORPORALIS  /223

XXXII DE BENEDICTIONE PALLARUM ALTARIS  /224

XXXIII. BENEDICTIO AD SANDALIA ET CALIGAS EPISCOPORUM  /224

XXXIV. DE BENEDICTIONE HUMERALIS ET ALBE  /225

XXXV. DE BENEDICTIONE CINGULI  /225

XXXVI. BENEDICTIO MANIPULI  /225

XXXVII. BENEDICTIO AD STOLAM SIVE AD PLURES  /225

XXXVIII. BENEDICTIO TUNICELLE ALBE  /226

XXXIX. BENEDICTIO CASULE  /226

XL. BENEDICTIO ORNAMENTORUM SACERDOTALIUM AC LEVITARUM ET ALIORUM ORDINUM IN GENERE  /226

XLI. BENEDICTIO SPECIALIS CUIUSLIBET INDUMENTI  /227

XLII. DE CONFIRMATIONE PUERORUM  /227

XLIII. DE BENEDICIONE NOVE CRUCIS VEL TABULE IN QUA CRUCIFIXUS EST DEPICTUS  /232

XLIV. BENEDICTIO IMAGINIS BEATE MARIE VIRGINIS  /232

XLV. DE BENEDICTIONE SACRORUM VASORUM ET ALIORUM ORNAMENTORUM IN GENERALI  /234

XLVI. DE BENEDICTIONE FONTIS SEU LAPIDIS BAPTISTERII  /234

XLVII. DE BENEDICTIONE TURIBULI  /235

XLVIII. DE BENEDICTIONE IMAGIUM ALIORUM SANTORUM  /235

XLIX. DE BENEDICTIONE VASCULI PRO CORPORE CHRISTI FABRICATI  /237

L. DE BENEDICTIONE MONSTRANTIE, CAPSARUM ET BURSICULORUM AC ETIAM PIXIDIS PER CONSERVATIONE RELIQUIS SANCTORUM  /238

LI. DE BENEDICTIONE VINI IN AMORE SANCTI JOANNIS  /238

LII. DE BENEDICTIONE PANIS IN PASCHATE  /240

LIII. DE BENEDICTIONE AGNI ET ALIARUM CARNIUM IN PASCHA  /240

LIV. DE BENEDICTIONE CASEI, OVORUM ET MELLIS  241

LV. BENEDICTIO GENERALIS AD OMNE ID AUOD VOLUERIS  /241

LVI. BENEDICTIO NOVE DOMUS  /242

LVII. DE BENEDICIONE PUTEI  /243

LVIII. DE BENEDICTIONE AGRORUM  /243

LIX. DE BENEDICTIONE OVIUM CUM INFIRMANTUR  /243

LX. BENEDICTIO SALIS QUOD DEBET DARI OVIBUS QUE INFIRMANTUR  /244

LXI. DE BENEDICTIONE BACULI ET PRE PEREGRINORUM  /244

LXII. BENEDICTIO ANTE MINUTIONEM SANGUINIS  /244

LXIII. BENEDICTIO BALNEI  /247

LXIV. [ORATIONES AD MISSAM QUANDO ALTARE CONSECRATUR]  /247

LXV. INCIPIT ORDO AD INDUMENTI AD PARAMENTA EPISCOPORUM  /247

LXVI. INCIPIT ORDO AD INTRODUCENDUM PENITENTES IN ECCLESIAM QUANDO OPORTET  /249

LXVII. FORMA SYNODUM CELEBRANDI  /250

LXVIII. BENEDICTIO VIDUE QUE FUERIT CASTITATEM PROFESSA /258

LXIX. VISITATIO SEPULCRI IN DIE RESURRECTIONIS DOMINI  /259

LXX. ORDO AD CLERICUM DEGRADANDUM  /260

LXXI. [ORDO COMMUNIONIS IN DIE PARASCEVES CHRISTI]  /262

LXXII. ORDO PROCESSIONIS FIENDE IN FESTO DIVISIONIS APOSTOLORUM  /263

LXXIII. ORDO AD ACCIPIENDUM SUMMUM PONTIFICEM  264

LXXIV. ORDO AD COMMUNICANDUM INFIRMUM  /265

LXXV. [BENEDICTIO CRUCIS QUI ITURUS EST IN JERUSALEM]  /266

LXXVI. DE BENEDICTIONE ET IMPOSITIONE CILICII  /266

LXXVII. [BENEDICTIO ARMORUM ET VEXILLI BELLICI]  /267

LXXVIII. ORDO AD RECONCILIANDUM APOSTATAM SCISMATICUM VEL HERMETICUM  /268

LXXIX. BENEDICTIO ARMORUM  /270

LXXX. BENEDICTIO VEXILLI AD BELLLUM  /271

LXXXI. BENEDICTIO GEMMARUM  /271

LXXXII. BENEDICTIO NOVI MILITIS  /272

LXXXIII. ENSIS NOVI BENEDICTIO  /272

LXXXIV. [ORATIONES QUANDO PALLIUM DATUR ARCHIEPISCOPO]  /273

LXXXV. ORDO AD ACCOLITUM CLERICUM DEGRADANDUM  /275

LXXXVI. SEQUITUR BENEDICTIO AGNI IN FESTO SACRATISSIME PASCHE ET ALIARUM, ET CETERA  /276

LXXVII. EXORCISMUS SALIS DIEBUS DOMINICIS  /278

LXXXVIII. INTRODUCTIO MULIERIS POST PARTUM  /279

LXXXIX. AD INTRODUCENDUM SPONSAM POST COPULAM  /280

Spis treści Pontyfikału Erazma Ciołka  /281

Spis ilustracji  /289