Polska w okowach ,,systemu północnego" 1763 - 1766

Książka Polska w okowach „systemu północnego” 1763-1766 nie mogłaby powstać, gdyby nie stały się dla nas dostępne archiwa rosyjskie. Dzięki nim oraz wciąż mało znanym starym rosyjskim publikacjom źródłowym, a do pewnego stopnia także dzięki archiwaliom pruskim, udało się uzupełnić wiedzę o wpływie Petersburga i Berlina na klęskę prób modernizacji Rzeczypospolitej. Prace nad odrodzeniem państwa polskiego zostały podjęte z dużym impetem od pierwszych chwil panowania przez Stanisława Augusta i wspierających go  „starych” książąt Czartoryskich. Niepowodzenie tych dążeń w znacznie większym stopniu, niż sądziliśmy wcześniej, wynikało z niesuwerenności Rzeczypospolitej, datującej się od czasów Piotra I. Rzeczywistym hegemonem polskiego państwa była bowiem Rosja, jednoznacznie wroga jej odrodzeniu, a jej sprzymierzeńcem w pilnowaniu, by młodemu królowi nie udało się zmodernizować kraju: Prusy. Śledzenie podejmowanych przez króla i przywódców „Familii” wysiłków, które miały przywrócić Rzeczypospolitej dawny „lustr”, to odkrywanie krok po kroku, jak Stanisław August, w 1763 r. uznawany przez Katarzynę II za sujet convenable (człowieka odpowiedniego, tj. takiego, na którego pełną uległość imperatorowa liczyła), stawał się w oczach Petersburga najniebezpieczniejszym jego wrogiem. Taką ocenę młodego polskiego władcy sformułowano nad Newą już w 1766 r.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Wstęp /9

Wykaz skrótów /17

Rozdział I. Rosyjskie cele wobec Polski w początkach panowania Katarzyny II  /21

Rozdział II. Rosyjskie poczynania w Rzeczypospolitej w pierwszych tygodniach bezkrólewia (do końca 1763 r.)  /42

Rozdział III. Przygotowania do sejmu konwokacyjnego (styczeń-kwiecień 1764 r.)  /80

Rozdział IV. Międzynarodowa aktywność Rosji w związku z polską elekcją (do kwietnia 1764 r.)  /100

Rozdział V. Sukces rosyjskich zamierzeń na sejmie konwokacyjnym (maj-czerwiec 1764 r.)  /161

Rozdział VI. Na drodze do elekcji Stanisława Augusta (do 7 września 1764 r.)  /161

Rozdział VII. Zamknięcie drogi do reform - od elekcji do sejmu koronacyjnego (wrzesień-grudzień 1764)  /196

Rozdział VIII. Rosja wobec polsko-pruskiego sporu o cło generalne (styczeń-lipiec 1765)  /256

Rozdział IX. Bilans stosunków polsko-rosyjskich w 1765 r. (do kwietnia 1766 r.)  /375

Rozdział X. Przygotowania do sejmu 1766 roku  /439

Rozdział XI. Sprawa dysydencka na sejmie 1766 roku  /549

Rozdział XII. Przegrana walka o głosowanie większością na sejmie 1766 roku  /592

Zakończenie  /666

Źródła i literatura  /671