Polska i inne państwa wobec problemów reparacji i długów zagranicznych w latach 1918-1939

Autor: Edward Kołodziej

Rok wydania: 2017

Liczba stron: 176

Okładka: miękka

Format: 16,5 cm x 23,5 cm

Po I wojnie światowej zwycięska ententa nałożyła na państwa centralne ogromne reparacje, których nie można było w całości wyegzekwować, żądała też od nowo powstałych państw spłaty części zadłużenia Niemiec, Austro-Węgier i Rosji. Stany Zjednoczone postanowiły zaś w 1924 r. zainwestować swe kapitały w gospodarkę niemiecką - licząc na to, że plan Dawesa może być dla finansów USA dobrym rozwiązaniem. Jednocześnie inne państwa, w tym Polska, uzyskały wiele kredytów od banków amerykańskich, a administracja USA z obawy przed konkurencją gospodarczą krajów europejskich utrzymywała wysokie cła na importowane towary z Europy i jednocześnie żądała regularnej spłaty udzielonych pożyczek.
Wielki kryzys gospodarczy z lat 1929-1933 był w znacznym stopniu rezultatem nierozwiązania problemów politycznych i finansowych spowodowanych przez I wojnę światową. Jego ofiarą padła zarówno zadłużona w bankach amerykańskich Europa, jak i USA mające nadmiar kapitałów i nadprodukcję towarów. Kryzys spowodował również ogromny wzrost sił nacjonalistycznych w Niemczech, co doprowadziło do faktycznego zlikwidowania spłat reparacji niemieckich i przez to ułatwiło Hitlerowi zdobycie władzy.

Spis treści:

Wykaz ważniejszych skrótów  /7

Wstęp  /9

Rozdział I. Od traktatów pokojowych do okupacji Zagłębia Ruhry 1919-1923  /15

1. Straty państw europejskich walczących w I wojnie światowej  /15

2. Traktat wersalski i jego skutki  /21

3. Sytuacja państw bałkańskich, naddunajskich i bałtyckich w latach 191-1923  /32

4. Sprawa reparacji niemieckich i rozliczeń międzypaństwowych  /43

5. Rosja sowiecka: kwestie spłaty długów carskich i rekompensat za upaństwowione mienie obywateli obcych. Rozliczenia finansowe z Polską  /51

6. Konferencja w Genui w 1922 r. w sprawie gospodarczej odbudowy Europy. Układ w Rapallo  /56

7. Zaostrzenie sprawy reparacji niemieckich w latach 1922-1923  /69

Rozdział II. Świat w okresie prosperity  1924-1929  /73

1. Plan Dawesa i jego rezultaty  /73

2. Rozliczenia finansowe polsko-niemieckie oraz polsko-austriacko-węgierskie  /79

3. Sytuacja gospodarcza państw bałtyckich, naddunajskich i bałkańskich  /88

4. Wzajemne należności państw europejskich oraz ich zadłużenie wobec Stanów Zjednoczonych  /95

5. Sytuacja polityczna na świecie i jej wpływ na gospodarki poszczególnych państw  /105

Rozdział III. Wielki kryzys gospodarczy i okres ożywienia pokryzysowego 1929-1939  /112

1. Plan Younga  /112

2. Moratorium Hoovera i układ lozański  /116

3. Rozliczenia, sprawy finansowe i gospodarcze państw sukcesyjnych powstałych po upadku Austro-Węgier  /124

4. Stosunki ekonomiczne ZSRR z zagranicą  /126

5. Problem spłat kredytów zagranicznych udzielonych Polsce /130

6. Polityka finansowa niektórych państw i stan ich zadłużenia zagranicznego w okresie wychodzenia z kryzysu  /141

Zakończenie  /153

Źródła i bibliografia   /156

Indeks osób  /163

Indeks nazw geograficznych  /172

Spis tabel  /176