Polityka niemieckich władz okupacyjnych na Pomorzu Gdańskim. Dokumentacja wybranych problemów

Wykaz skrótów / 19
Wstęp / 21

Część I. Niemiecka polityka narodowościowa w Okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie w latach 1939–1945 /25
Część II. Dokumenty niemieckie w polskim tłumaczeniu /39
Część III. Dokumenty niemieckie w oryginalnym brzmieniu /347

1. Antecedencje / 41 / 349
Dokument 1: 23 maja 1939 roku, Berlin – Fragment protokołu konferencji w Kancelarii Rzeszy w sprawie ataku na Polskę  / PL 41/ DE 349
Dokument 2: 22 sierpnia 1939 roku, Obersalzberg – Fragment przemówienia Führera i kanclerza Rzeszy Adolfa Hitlera na odprawie z wyższymi dowódcami armii w sprawie rozpoczęcia ataku na Polskę / PL 46 / DE 352
Dokument 3: 31 sierpnia 1939 roku, Berlin – Fragment dyrektywy nr 1 Naczelnego Dowódcy Wehrmachtu Adolfa Hitlera w sprawie agresji na Polskę /PL 47 / DE 352
Dokument 4: 1 września 1939 roku, Berlin – Proklamacja Führera i kanclerza Rzeszy Adolfa Hitlera do Wehrmachtu /PL 48 / DE 353
Dokument 5: 1 września 1939 roku, kwatera główna – Odezwa Naczelnego Dowódcy Wojsk Lądowych gen. Walthera von Brauchitscha do ludności polskiej /PL 49 / DE 354

2. Administracja i podział terytorialny ziem polskich wcielonych do Trzeciej Rzeszy /PL 50 /DE 355
Dokument 6: 1 września 1939 roku, Berlin – Ustawa o ponownym zjednoczeniu Wolnego Miasta Gdańska z Rzeszą Niemiecką /PL 50 /DE 355
Dokument 7: 5 września 1939 roku – Wyciąg z rozkazu Naczelnego Dowódcy Wojsk Lądowych skierowanego do gauleitera Alberta Forstera /PL 52 / DE 357
Dokument 8: 7 września 1939 roku, Gdańsk – Obwieszczenie gauleitera i szefa administracji cywilnej przy dowódcy Okręgu Wojskowego Prusy Zachodnie Alberta Forstera w sprawach administracyjnych / PL 53 / DE 357
Dokument 9: 12 września 1939 roku, Berlin – Pierwsze rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych Rzeszy Wilhelma Fricka i Naczelnego Dowódcy Wojsk Lądowych gen. Walthera von Brauchitscha do ustawy o ponownym zjednoczeniu Wolnego Miasta Gdańska z Rzeszą Niemiecką /PL 54 /DE 358
Dokument 10: 14 września 1939 roku, Gdańsk – Odezwa dowódcy Okręgu Wojskowego Prusy Zachodnie gen. Fritza Walthera Heitza /PL 55 /DE 359
Dokument 11: 25 września 1939 roku, Berlin – Memorandum ambasadora Niemiec w Polsce Hansa Adolfa von Moltke w sprawie utworzenia szczątkowego państwa polskiego /PL 56 /DE 360
Dokument 12: 25 września 1939 roku, Berlin – Zarządzenie Führera i kanclerza Rzeszy Adolfa Hitlera o organizacji administracji wojskowej na okupowanych byłych polskich obszarach /PL 59 /DE 362
Dokument 13: 8 października 1939 roku, Berlin – Dekret Führera i kanclerza Rzeszy Adolfa Hitlera o strukturze i administracji terenów wschodnich /PL 63 /DE 365 
Dokument 14: 26 października 1939 roku, Berlin – Dekret Führera Adolfa Hitlera nominujący Alberta Forstera na namiestnika Okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie PL/ 66 /DE 368
Dokument 15: 26 października 1939 roku, Berlin – Pierwsze rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych Rzeszy Wilhelma Ficka dla realizacji dekretu Führera i kanclerza Rzeszy Adolfa Hitlera o strukturze i administracji terenów wschodnich /PL 66 /DE 369
Dokument 16: 2 listopada 1939 roku, Berlin – Drugie rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych Rzeszy Wilhelma Fricka dla realizacji dekretu Führera i kanclerza Rzeszy Adolfa Hitlera o strukturze i administracji terenów wschodnich /PL 67 /DE 370
Dokument 17: 7 listopada 1939 roku, Berlin – Okólnik Reichsführera SS i szefa policji niemieckiej Heinricha Himmlera w sprawie organizacji Tajnej Policji Państwowej na terenach wschodnich /PL 71 /DE 373
Dokument 18: 8 listopada 1939 roku, Gdańsk – Zarządzenie namiestnika i gauleitera Alberta Forstera w sprawie administracji Okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie /PL 74 /DE 376
Dokument 19: 21 grudnia 1939 roku, Berlin – Rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych Rzeszy Wilhelma Fricka o wprowadzeniu niemieckiej ordynacji gminnej na wschodnich terenach wcielonych [do Trzeciej Rzeszy] /PL 75 /DE 377
Dokument 20: 27 grudnia 1939 roku, Berlin – Pismo ministra spraw wewnętrznych Rzeszy Wilhelma Fricka do namiestników Okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie i Okręgu Rzeszy Kraj Warty oraz do prezydentów rejencji w Gdańsku, Kwidzynie, Bydgoszczy, Poznaniu, Inowrocławiu i Kaliszu /PL 85 /DE 387
Dokument 21: 29 maja 1940 roku, Berlin – Trzecie rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych Rzeszy Wilhelma Fricka dla realizacji dekretu Führera i kanclerza Rzeszy Adolfa Hitlera o strukturze i administracji terenów wschodnich /PL 87 /DE 390

3. Podstawowe założenia niemieckiej polityki okupacyjnej /PL 89 /DE 392
a. wobec okupowanej Polski /PL 89 /DE 392
Dokument 22: 7 października 1939 roku, Berlin – Dekret Führera i kanclerza Rzeszy Adolfa Hitlera o umocnieniu niemczyzny /PL 89 /DE 392
Dokument 23: 20 października 1939 roku, Berlin – Sprawozdanie z konferencji Führera i kanclerza Rzeszy Adolfa Hitlera z szefem Naczelnego Dowództwa Wehrmachtu gen. Wilhelmem Keitlem w sprawie polityki niemieckiej w okupowanej Polsce, która odbyła się 17 października 1939 roku /PL 91 /DE 394
Dokument 24: 25 listopada 1939 roku, Berlin – Memoriał Urzędu Polityki Rasowej NSDAP pt. Sprawa traktowania ludności byłych polskich obszarów z rasowo-politycznego punktu widzenia /PL 93 /DE 396
Dokument 25: 15 maja 1940 roku, Berlin – Kilka myśli Reichsführera SS i szefa policji niemieckiej Heinricha Himmlera o traktowaniu obcoplemieńców na Wschodzie /PL 124 /DE 425
 

b. wobec okupowanego Pomorza Gdańskiego / 127 / 428
Dokument 26: Wrzesień (około 5.) 1939 roku, Gdańsk – Wytyczne gauleitera i szefa administracji cywilnej przy dowódcy Okręgu Wojskowego Prusy Zachodnie Alberta Forstera w sprawie postępowania na okupowanych przez wojska niemieckie terenach Prus Zachodnich /PL 127 /DE 428
Dokument 27: Wrzesień (około 8.) 1939 roku, Gdańsk – Uzupełnienie gauleitera i szefa administracji cywilnej przy dowódcy Okręgu Wojskowego Prusy Zachodnie Alberta Forstera do wytycznych w sprawie postępowania na okupowanych przez wojska niemieckie terenach Prus Zachodnich /PL 131 /DE 431
Dokument 28: Wrzesień (około 8.) 1939 roku, Gdańsk – Drugie uzupełnienie gauleitera i szefa administracji cywilnej przy dowódcy Okręgu Wojskowego Prusy Zachodnie Alberta Forstera do wytycznych w sprawie postępowania na okupowanych przez wojska niemieckie terenach Prus Zachodnich /PL 133 /DE 432
Dokument 29: Wrzesień (około 8.) 1939 roku, Gdańsk – Trzecie uzupełnienie gauleitera i szefa administracji cywilnej przy dowódcy Okręgu Wojskowego Prusy Zachodnie Alberta Forstera do wytycznych w sprawie postępowania na okupowanych przez wojska niemieckie terenach Prus Zachodnich /PL 134 /DE 433
Dokument 30: 10 września 1939 roku, Gdańsk – Wytyczne gauleitera i szefa administracji cywilnej przy dowódcy Okręgu Wojskowego Prusy Zachodnie Alberta Forstera dla komisarycznych starostów w Starogardzie, Tczewie, Wejherowie, Kościerzynie, Kartuzach, Świeciu, Chełmnie, Tucholi i Bydgoszczy /PL 135 /DE 435
Dokument 31: 12 września 1939 roku, Gdańsk – Wytyczne gauleitera i szefa administracji cywilnej przy dowódcy Okręgu Wojskowego Prusy Zachodnie Alberta Forstera dla komisarycznych starostów w Starogardzie, Tczewie, Wejherowie, Kościerzynie, Kartuzach, Świeciu, Chełmnie, Tucholi, Bydgoszczy, Grudziądzu, Toruniu, Wąbrzeźnie, Brodnicy i Lubawie /PL 137 /DE 437
Dokument 32: 13 września 1939 roku, Gdańsk – Wytyczne gauleitera i szefa administracji cywilnej przy dowódcy Okręgu Wojskowego Prusy Zachodnie Alberta Forstera dla starostów w Starogardzie, Tczewie, Wejherowie, Kościerzynie, Kartuzach, Świeciu, Chełmnie, Tucholi, Bydgoszczy, Grudziądzu, Toruniu, Wąbrzeźnie, Brodnicy i Lubawie /PL 138 /DE 438
Dokument 33: Wrzesień/październik 1939 roku, Gdańsk – Uwagi dowódcy pionu służby bezpieczeństwa w oddziale 16. Komendy Operacyjnej Służby Bezpieczeństwa w Bydgoszczy, SS-Sturmbannführera dra Franza Rödera o konieczności propagandowego urabiania Polaków w Prusach Zachodnich /PL 139 /DE 439

4. Eksterminacja ludności polskiej /PL 142 /DE 442
a. eksterminacja bezpośrednia /PL 142 /DE 442
Dokument 34: 11 września 1939 roku, Berlin – Fragment raportu szefa policji bezpieczeństwa (Referat Specjalny „Akcja Tannenberg”) o działaniach IV grupy operacyjnej na terenie Pomorza za okres od 10 września 1939 roku, godz. 20.00 do 11 września 1939 roku, godz. 8.00 /PL 142 /DE 442
Dokument 35: 15 października 1939 roku, Toruń – Fragment przemówienia dowódcy Północnego Okręgu Selbstschutzu SS-Oberführera Ludolfa von Alvenslebena na apelu członków Selbstschutzu miasta i powiatu toruńskiego /PL 143 /DE 443
Dokument 36: 16 października 1939 roku, Toruń – Rozkaz komendanta policji ochronnej Dreiera o przeprowadzeniu rewizji i aresztowań w Toruniu w dniach 17–21 października 1939 roku /PL 144 /DE 443
Dokument 37: 20 października 1939 roku, Toruń – Pismo kierownika Selbstschutzu w Toruniu Rudolfa Preussa do komisarycznego radcy miejskiego o utworzeniu Selbstschutzu /PL 148 /DE 448
Dokument 38: 17 listopada 1939 roku, Gdańsk – Pismo dowódcy w XX. Okręgu Wojskowym gen. Fedora von Bocka do namiestnika i gauleitera Okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie Alberta Forstera w sprawie działalności Selbstschutzu /PL 149 /DE 448
Dokument 39: [styczeń] 1940 roku, Gdańsk – Sprawozdanie wyższego dowódcy SS i policji w Okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie SS-Gruppenführera Richarda Hildebrandta o działalności Oddziału Wartowniczo-Szturmowego SS Kurta Eimanna /PL 152  /DE 451
Dokument 40: 6 stycznia 1940 roku, Berlin – Pismo SS-Obergruppenführera Augusta Heissmeyera do Reichsführera SS i szefa policji niemieckiej Heinricha Himmlera w sprawie wizytacji Oddziału Wartowniczo-Szturmowego SS Kurta Eimanna i rozmów przeprowadzonych w Gdańsku z wyższym dowódcą SS i policji w Okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie SS-Gruppenführerem Richardem Hildebrandtem /PL 157 /DE 453
Dokument 41: 9 stycznia 1940 roku, Gdańsk – Pismo wyższego dowódcy SS i policji w Okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie SS-Gruppenführera Richarda Hildebrandta do Reichsführera SS i szefa policji niemieckiej Heinricha Himmlera w sprawie utworzenia i działalności Oddziału Wartowniczo-Szturmowego SS Kurta Eimanna /PL 160 /DE 455
Dokument 42: 4 grudnia 1941 roku, Berlin – Rozporządzenie Rady Ministrów do Spraw Obrony Rzeszy o sądownictwie karnym dla Polaków i Żydów na wschodnich terenach wcielonych [do Trzeciej Rzeszy] /PL 162 /DE 456
Dokument 43: 21 kwietnia 1942 roku, Bydgoszcz – Pismo prokuratora Klinga do miejskiego radcy budowlanego Franza Froesego w sprawie działalności Sądu Specjalnego w Bydgoszczy od września do grudnia 1939 roku /PL 167 /DE 461

b. eksterminacja pośrednia. Obóz Stutthof /PL 168 /DE 462
Dokument 44: 16 grudnia 1939 roku, Berlin – Pismo Reichsführera SS i szefa policji niemieckiej Heinricha Himmlera do wyższego dowódcy SS i policji w Okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie SS-Gruppenführera Richarda Hildebrandta w sprawie samowolnego powołania Oddziału Wartowniczo-Szturmowego SS Kurta Eimanna i działalności obozu Stutthof /PL 168 /DE 462
Dokument 45: 31 stycznia 1940 roku, Oranienburg – Pismo inspektora obozów koncentracyjnych SS-Oberführera Richarda Glücksa do Reichsführera SS i szefa policji niemieckiej Heinricha Himmlera w sprawie włączenia obozu jeńców cywilnych Stutthof w poczet państwowych obozów koncentracyjnych /PL 170 /DE 463
Dokument 46: 29 kwietnia 1940 roku, Gdańsk – Pismo wyższego dowódcy SS i policji w Okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie SS-Gruppenführera Richarda Hildebrandta do Reichsführera SS i szefa policji niemieckiej Heinricha Himmlera w sprawie włączenia obozu Stutthof w poczet państwowych obozów koncentracyjnych /PL 171 /DE 464
Dokument 47: 7 lipca 1941 roku, Gdańsk – Pismo inspektora policji bezpieczeństwa i służby bezpieczeństwa w Gdańsku SS-Standartenführera Helmutha Willicha do szefa Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy Reinharda Heydricha w sprawie utworzenia obozu pracy wychowawczej w Stutthofi e i obozu przesiedleńczego w Potulicach /PL 173 /DE 466
Dokument 48: 9 sierpnia 1941 roku, Berlin – Pismo szefa Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy Reinharda Heydricha do inspektora policji bezpieczeństwa i służby bezpieczeństwa w Gdańsku Helmutha Willicha w sprawie zatwierdzenia obozu Stutthof jako obozu pracy wychowawczej /PL 176 /DE 468
Dokument 49: 25 września 1941 roku, Gdańsk – Pismo inspektora policji bezpieczeństwa i służby bezpieczeństwa w Gdańsku SS-Oberführera Helmutha Willicha do SS-Obersturmbannführera Maxa Pauly’ego w sprawie przejęcia obozu Stutthof przez policję bezpieczeństwa i powierzenia Pauly’emu stanowiska komendanta obozów w Stutthofi e, Potulicach, Smukale i Toruniu /PL 177 /DE 469
Dokument 50: 2 października 1941 roku, Gdańsk – Pismo Centrali Przesiedleńczej w Gdańsku do komendantów obozów w Potulicach, Smukale i Toruniu w sprawie podporządkowania tych obozów komendantowi obozu Stutthof Maxowi Pauly’emu /PL 179 /DE 471
Dokument 51: 28 października 1941 roku, Stutthof – Pismo szefa gospodarczego obozu Stutthof Ericha Niemanna do Urzędu Kierowniczego Tajnej Policji Państwowej w Gdańsku o przejęciu przez Urząd Kierowniczy Tajnej Policji Państwowej obiektów obozu Stutthof wraz z wyposażeniem od Nadodcinka SS „Wisła” /PL 180 /DE 472
Dokument 52: 19 listopada 1941 roku, Gdańsk – Notatka sporządzona w kancelarii inspektora policji bezpieczeństwa w Gdańsku dla Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy w Berlinie na temat stanu osobowego więźniów obozu Stutthof /PL 181 /DE 474
Dokument 53: 11 grudnia 1941 roku, Berlin – Sprawozdanie SS-Sturmbannführera Gerharda Maurera z wizytacji obozu Stutthof w dniu 10 grudnia 1941 roku /PL 181 /DE 474
Dokument 54: 17 grudnia 1941 roku, Berlin – Notatka SS-Sturmbannführera Gerharda Maurera dotycząca rozmów przeprowadzonych w Głównym Urzędzie Budżetu i Budownictwa SS w Berlinie w sprawie uznania obozu Stutthof za państwowy obóz koncentracyjny /PL 184 /DE 476
Dokument 55: 19 grudnia 1941 roku, Berlin – Pismo Reichsführera SS i szefa policji niemieckiej Heinricha Himmlera do SS-Gruppenführera Oswalda Pohla z poleceniem przejęcia przez niego obozu Stutthof jako państwowego obozu koncentracyjnego /PL 186 /DE 477
Dokument 56: 8 stycznia 1942 roku, Gdańsk – Pismo wyższego dowódcy SS i policji w Okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie SS-Gruppenführera Richarda Hildebrandta do inspektora policji bezpieczeństwa i służby bezpieczeństwa w Gdańsku SS-Oberführera Helmutha Willicha o nadaniu obozowi Stutthof z dniem 7 stycznia 1942 roku statusu państwowego obozu koncentracyjnego /PL 187 /DE 479
Dokument 57: 9 stycznia 1942 roku, Berlin – Sprawozdanie Urzędu II – Budownictwo Głównego Urzędu Gospodarczo-Administracyjnego SS w Berlinie z wizytacji obozu koncentracyjnego Stutthof w dniu 8 stycznia 1942 roku /PL 188 /DE 480
Dokument 58: 12 stycznia 1942 roku, Berlin – Prawne i gospodarcze uzasadnienie upaństwowienia obozu Stutthof, dołączone do sprawozdania SS-Oberführera Hansa Kammlera /PL 192 /DE 483
Dokument 59: 12 stycznia 1942 roku, Gdańsk – Pismo inspektora policji bezpieczeństwa i służby bezpieczeństwa w Gdańsku SS-Oberführera Helmutha Willicha do inspektora obozów koncentracyjnych Richarda Glücksa w sprawie przekazania 230 esesmanów z załogi obozu Stutthof do policji bezpieczeństwa i zezwolenia na tymczasowe kierowanie do obozu Stutthof tzw. więźniów wychowawczych /PL 194 /DE 486
Dokument 60: 17 stycznia 1942 roku, Berlin – Pismo szefa Głównego Urzędu SS-WVHA SS-Gruppenführera Oswalda Pohla do wyższego dowódcy SS i policji w Okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie SS-Gruppenführera Richarda Hildebrandta /PL 196 /DE 488
Dokument 61: 4 lutego 1942 roku, Berlin – Pismo szefa SS-WVHA SS-Gruppenführera Oswalda Pohla do Reichsführera SS i szefa policji niemieckiej Heinricha Himmlera z informacją o przejęciu obozu Stutthof jako państwowego obozu koncentracyjnego i o opracowaniu planów rozbudowy obozu /PL 197 /DE 489
Dokument 62: 20 lutego 1942 roku, Berlin – Okólnik szefa Gestapo Heinricha Müllera do wszystkich szefów Gestapo, inspektorów policji bezpieczeństwa, wyższych dowódców SS i policji oraz Urzędów Centralnych SS z informacją o utworzeniu państwowego obozu koncentracyjnego Stutthof /PL 198 /DE 490
Dokument 63: 2 września 1942 roku, [Oranienburg] – Pismo SS-Standartenführera Hansa Loernera do Izby Obrachunkowej Rzeszy Niemieckiej w sprawach finansowych związanych z upaństwowieniem obozu Stutthof /PL 199 /DE 492

5. Wysiedlenia /PL 201 /DE 494

a. wysiedlenia „dzikie” /PL 201 /DE 494
Dokument 64: 29 września 1939 roku, Gdańsk – Tajne pismo dowódcy Okręgu Wojskowego Prusy Zachodnie gen. Fritza Walthera Heitza do komendanta twierdzy Gdynia Robina Schalla-Emdena w sprawie wysiedleń w Gdyni /PL 201 /DE 494
Dokument 65: 5 października 1939 roku, Gdańsk – Tajne pismo zastępcy szefa zarządu cywilnego w Okręgu Wojskowym Prusy Zachodnie Wilhelma Hutha do komisarza państwowego w Gdyni Hermanna Matthäsa w sprawie akcji wysiedleńczej w Gdyni /PL 201 /DE 495
Dokument 66: 12 października 1939 roku, Gdynia – Obwieszczenie prezydenta policji SS-Brigadeführera Christopha Diehma o wysiedleniu Polaków z Orłowa /PL 202 /DE 495
Dokument 67: 14 października 1939 roku, Gdańsk – Odpis zarządzenia zastępcy szefa zarządu cywilnego w Okręgu Wojskowym Prusy Zachodnie Wilhelma Hutha w sprawie akcji wysiedleńczej w Gdyni /PL 203 /DE 496
Dokument 68: 14 października 1939 roku, Gdynia – Tajne sprawozdanie Prezydium Policji w Gdyni dla wyższego dowódcy SS i policji w Okręgu Wojskowym Prusy Zachodnie SS-Gruppenführera Richarda Hildebrandta na temat wysiedlania Polaków z Orłowa /PL 204 /DE 497
Dokument 69: 15 października 1939 roku, Gdynia – Obwieszczenie prezydenta policji SS-Brigadeführera Christopha Diehma o konieczności opuszczenia miasta przez ludność polską i udania się w kierunku Częstochowy, Kielc, Siedlec i Lublina /PL 206 /DE 500
Dokument 70: 20 października 1939 roku, Gdynia – Zapis z narady w dniu 19 października 1939 roku u komisarza miejskiego Gdyni z udziałem prezydenta policji wraz ze sztabem, przedstawiciela komendanta twierdzy kapitana Schomburga, dyrektora do spraw kryminalnych Claasena jako szefa Gestapo, przedstawiciela Gospodarki Węglowej, przedstawiciela NSV, przedstawiciela Centralnego Biura Imigracyjnego i kierowników poszczególnych działów w strukturze administracji miejskiej Gdyni /PL 207 /DE 501
Dokument 71: 25 października 1939 roku, Gdynia – Zaświadczenie prezydenta policji SS-Brigadeführera Christopha Diehma o nakazie opuszczenia miasta bez prawa powrotu /PL 209 /DE 503
Dokument 72: 27 października 1939 roku, Gdynia – Obwieszczenie prezydenta policji SS-Brigadeführera Christopha Diehma o obowiązkowej rejestracji w Urzędzie Pracy w Gdyni /PL 209 /DE 503
Dokument 73: 23 września 1940 roku, Berlin – Fragment pisma kierownika Wydziału Odszkodowań w Sztabie Głównym Komisarza Rzeszy do spraw Umocnienienia Niemczyzny do wyższego dowódcy SS i policji w Okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie SS-Gruppenführera Richarda Hildebrandta /PL 210 /DE 504

b. zorganizowana akcja wysiedleńczo-osadnicza. Obozy przesiedleńcze /PL 212 /DE 506
Dokument 74: 30 października 1939 roku, Berlin – Zarządzenie Reichsführera SS, szefa policji niemieckiej i Komisarza Rzeszy do spraw Umocnienia Niemczyzny Heinricha Himmlera w sprawie przesiedlenia obywateli polskich /PL 212 /DE 506
Dokument 75: 20 marca 1940 roku, Toruń – Pismo funkcjonariusza ekspozytury Gestapo w Toruniu Heinza Kaspera do zwierzchniej placówki Gestapo w Bydgoszczy w sprawie wysiedlenia rodzin Polaków zamordowanych w lesie Barbarka /PL 213 /DE 507
Dokument 76: 19 października 1940 roku, Berlin – Pismo Reichsführera SS, Komisarza Rzeszy do spraw Umocnienia Niemczyzny do najwyższych władz Trzeciej Rzeszy w sprawie przesiedleńców /PL 214 /DE 508
Dokument 77: 14 listopada 1940 roku, Gdańsk – Pismo SS-Hauptsturmführera Franza Abromeita do komendanta obozu przesiedleńczego w Toruniu SS-Oberscharführera Heinza Radtke w sprawie transportu Polaków /PL 215 /DE 509
Dokument 78: 15 listopada 1940 roku, Gdańsk – Zarządzenie SS-Hauptsturmführera Franza Abromeita w sprawie organizacji i metod pracy w obozach zbiorczych w Potulicach, Tczewie i Toruniu /PL 216 /DE 511

Dokument 79: 2 grudnia 1940 roku, Toruń – Pismo komendanta obozu przesiedleńczego w Toruniu SS-Oberscharführera Heinza Radtke do Centrali Przesiedleńczej w Gdyni w sprawie akcji ewakuacyjnej /PL 218 /DE 513
Dokument 80: 16 grudnia 1940 roku, Gdańsk – Pismo SS-Hauptsturmführera Franza Abromeita do Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy w sprawie opieki lekarskiej w obozach zbiorczych Centrali Przesiedleńczej /PL 219   /DE 514
Dokument 81: 22 stycznia 1941 roku, Gdynia – Zarządzenie SS-Hauptsturmführera Franza Abromeita w sprawie organizacji i metod pracy w obozach zbiorczych w Potulicach, Tczewie i Toruniu/ PL 220 /DE 516
Dokument 82: 23 stycznia 1941 roku, Berlin – Pismo szefa Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy Reinharda Heydricha do namiestnika i gauleitera Alberta Forstera oraz organów policyjnych w Okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie w sprawie utworzenia Centrali Przesiedleńczej w Gdańsku /PL 224 /DE 519
Dokument 83: 14 czerwca 1941 roku, Toruń – Pismo komendanta obozu przesiedleńczego w Toruniu SS-Hauptscharführera Heinza Radtke do Centrali Przesiedleńczej w Gdyni w sprawie ewakuacji w Okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie / PL 225 /DE 521
Dokument 84: 27 czerwca 1941 roku, Toruń – Pismo komendanta obozu przesiedleńczego w Toruniu SS-Oberscharführera Heinza Radtke do Centrali Przesiedleńczej w Gdyni w sprawie selekcji przeprowadzanej przez przedstawicieli Urzędu Pracy w Toruniu wśród Polaków przetrzymywanych w toruńskim obozie przesiedleńczym /PL 226  /DE 522
Dokument 85: 21 lipca 1941 roku, Toruń – Pismo komendanta obozu przesiedleńczego w Toruniu SS-Oberscharführera Heinza Radtke do Centrali Przesiedleńczej w Gdyni w sprawie wizyty namiestnika i gauleitera Alberta Forstera /PL 227 /DE 524
Dokument 86: 2 września 1941 roku, Gdynia – Pismo SS-Hauptsturmführera Franza Abromeita do Krajowego Urzędu do spraw Żywności w Gdańsku w sprawie przydzielenia kartek żywnościowych nowo utworzonemu obozowi Centrali Przesiedleńczej w Smukale /PL 228 /DE 525
Dokument 87: 27 września 1941 roku, Stutthof – Zarządzenie komendanta obozu Stutthof Maxa Pauly’ego w sprawie przejęcia kontroli nad obozami przesiedleńczymi w Potulicach, Smukale i Toruniu
/PL 229 /DE 526
Dokument 88: 16 października 1941 roku, Smukała – Sprawozdanie lekarza obozu przesiedleńczego w Smukale Ludwika Rochonia /PL 230 /DE 527
Dokument 89: 15 listopada 1941 roku, Gdańsk – Pismo SS-Hauptsturmführera Franza Abromeita do komendanta obozu Centrali Przesiedleńczej w Smukale SS-Oberscharführera Fritza Webera w sprawie postawy Polaków zwalnianych z obozu lub będących na przepustce  /PL 231 /DE 528
Dokument 90: 28 stycznia 1942 roku, Gdynia – Pismo inspektora policji bezpieczeństwa i służby bezpieczeństwa w Gdańsku SS-Oberführera Helmutha Willicha do referatów specjalnych służby bezpieczeństwa w Jabłonowie, Toruniu, Smukale i Potulicach w sprawie rozkazu służbowego inspektora policji bezpieczeństwa i służby bezpieczeństwa w Gdańsku SS-Oberführera Helmutha Willicha z 20 stycznia 1942 roku /PL 232 /DE 529
Dokument 91: 1 kwietnia 1942 roku, Toruń – Sprawozdanie lekarza obozu przesiedleńczego w Toruniu Józefa Dębskiego /PL 234 /DE 531
Dokument 92: 31 maja 1942 roku, Potulice – Sprawozdanie lekarza obozu przesiedleńczego w Potulicach Leona Konkolewskiego   /PL 237   /DE 534
Dokument 93: 5 września 1942 roku, Potulice – Rozkaz sztabowy nr 1 komendanta obozu przesiedleńczego w Potulicach SS-Sturmbannführera Rillera  /PL 238 / DE 535
Dokument 94: 22 września 1942 roku, Gdańsk – Rozkaz inspektora policji bezpieczeństwa i służby bezpieczeństwa w Gdańsku SS-Oberführera Helmutha Willicha w sprawie straży dla obozu przesiedleńczego w Potulicach  /PL 240   /DE 537
Dokument 95: 26 października 1942 roku, Toruń – Sprawozdanie komendanta obozu przesiedleńczego w Toruniu SS-Sturmbannführera Haralda Lebiusa w sprawie pożaru w filii obozu przesiedleńczego w Toruniu przy ul. Bażyńskich 38/44  /PL 241  /DE 539
Dokument 96: 27 października 1942 roku, Toruń – Meldunek komisarza kryminalnego SS-Obersturmführera Wögera w sprawie pożaru w filii obozu przesiedleńczego w Toruniu przy ul. Bażyńskich 38/44  /PL 243   /DE 541

6. Niemiecka lista narodowa (Deutsche Volksliste, DVL)  /PL 247  /DE 544
Dokument 97: 12 września 1940 roku, Berlin – Zarządzenie Reichsführera SS, szefa policji niemieckiej i Komisarza Rzeszy do spraw Umocnienia Niemczyzny Heinricha Himmlera w sprawie zbadania i wyodrębnienia ludności na wschodnich terenach wcielonych [do Trzeciej Rzeszy]  /PL 247  /DE 544
Dokument 98: 4 marca 1941 roku, Berlin – Rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych Rzeszy Wilhelma Fricka, zastępcy Führera Rudolfa Hessa oraz Reichsführera SS, szefa policji niemieckiej i Komisarza Rzeszy do spraw Umocnienia Niemczyzny Heinricha Himmlera o niemieckiej liście narodowej i niemieckim obywatelstwie na wschodnich terenach wcielonych [do Trzeciej Rzeszy]  /PL 251 /DE 548
Dokument 99: 13 marca 1941 roku, Berlin – Zarządzenie ministra spraw wewnętrznych Rzeszy Wilhelma Fricka o nabywaniu niemieckiego obywatelstwa przez byłych polskich i gdańskich obywateli  /PL
254  /DE 552
Dokument 100: 31 stycznia 1942 roku, Berlin – Drugie rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych Rzeszy Wilhelma Fricka, kierownika kancelarii NSDAP Martina Bormanna oraz Reichsführera SS, szefa policji niemieckiej i Komisarza Rzeszy do spraw Umocnienia Niemczyzny Heinricha Himmlera o niemieckiej liście narodowej i niemieckim obywatelstwie na wschodnich terenach wcielonych [do Trzeciej Rzeszy]  /PL 272   /DE 570
Dokument 101: 9 lutego 1942 roku, Berlin – Rozporządzenie Reichsführera SS, szefa policji niemieckiej i Komisarza Rzeszy do spraw Umocnienia Niemczyzny Heinricha Himmlera o postępowaniu z osobami wpisanymi na niemiecką listę narodową /PL 274  /DE 573
Dokument 102: 10 lutego 1942 roku, Berlin – Rozporządzenie nr 66/I Reichsführera SS, szefa policji niemieckiej i Komisarza Rzeszy do spraw Umocnienia Niemczyzny Heinricha Himmlera w sprawie wpisu na niemiecką listę narodową  /PL 282  /DE 579
Dokument 103: 16 lutego 1942 roku, Berlin – Okólnik Reichsführera SS, szefa policji niemieckiej i Komisarza Rzeszy do spraw Umocnienia Niemczyzny Heinricha Himmlera w sprawie osób pochodzenia niemieckiego, które nie złożyły wniosku o przyjęcie ich na niemiecką listę narodową  /PL 283 /DE 581

Dokument 104: 16 lutego 1942 roku, Berlin – Zarządzenie Reichsführera SS, szefa policji niemieckiej i Komisarza Rzeszy do spraw Umocnienia Niemczyzny Heinricha Himmlera w sprawie postępowania z osobami wpisanymi do czwartej grupy niemieckiej listy narodowej  /PL 284  /DE 582
Dokument 105: 22 lutego 1942 roku, Gdańsk – Odezwa namiestnika i gauleitera Alberta Forstera do mieszkańców Okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie  /PL 288  /DE 587
 

7. Warunki życia Polaków   /PL 291  /DE 590
a. dyskryminacja Polaków  PL 291   /DE 590
Dokument 106: 5 września 1939 roku, kwatera główna – Rozporządzenie Naczelnego Dowódcy Wojsk Lądowych gen. Walthera von Brauchitscha o wprowadzeniu na zajmowanych ziemiach polskich sądów specjalnych  /PL 291 /DE 590
Dokument 107: 5 września 1939 roku, kwatera główna – Rozporządzenie Naczelnego Dowódcy Wojsk Lądowych gen. Walthera von Brauchitscha o wprowadzeniu na zajmowanych ziemiach polskich niemieckiego prawa karnego  /PL 292  /DE 591
Dokument 108: 7 września 1939 roku, Gdańsk – Zarządzenie pełnomocnika szefa administracji cywilnej przy dowódcy Okręgu Wojskowego Prusy Zachodnie do spraw policji SS-Oberführera Johannesa Schäfera w sprawie oddania broni, mundurów i odznak polskich  /PL 293  /DE 592
Dokument 109: 8 września 1939 roku, Toruń – Obwieszczenie komendanta miasta i twierdzy Toruń ppłk. Heinza Joachima Wernera-Ehrenfeuchta  /PL 294  /DE 593
Dokument 110: 10 września 1939 roku, Gdańsk – Zarządzenie gauleitera i szefa administracji cywilnej przy dowódcy Okręgu Wojskowego Prusy Zachodnie Alberta Forstera dotyczące stowarzyszeń i zebrań
/PL 295  /DE 594
Dokument 111: 10 września 1939 roku, Toruń – Obwieszczenie komendanta miasta i twierdzy Toruń ppłk. Heinza Joachima Wernera-Ehrenfeuchta  /PL 297  /DE 596
Dokument 112: 12 września 1939 roku, Berlin – Rozporządzenie Naczelnego Dowódcy Wojsk Lądowych gen. Walthera von Brauchitscha o posiadaniu broni  /PL 297  /DE 96
Dokument 113: 21 września 1939 roku, Berlin – Rozporządzenie Naczelnego Dowódcy Wojsk Lądowych gen. Walthera von Brauchitscha dla uzupełnienia rozporządzenia o posiadaniu broni /PL 298  /DE 597
Dokument 114: 21 września 1939 roku, Toruń – Zarządzenie nr 33 komisarza miasta Torunia Waltera Kiesslinga w sprawie utworzenia „Urzędu Mieszkaniowego i Kwaterunkowego” /PL 299 /DE 598
Dokument 115: 25 września 1939 roku, Toruń – Zarządzenie nr 27 komisarza miasta Torunia Waltera Kiesslinga w sprawie ograniczeń handlowych /PL 300  /DE 599
Dokument 116: 27 września 1939 roku, Gdańsk – Rozporządzenie dowódcy Okręgu Wojskowego Prusy Zachodnie gen. Fritza Walthera Heitza o posiadaniu broni /PL 301 /DE 600
Dokument 117: 2 października 1939 roku, Toruń – Zarządzenie nr 42 komisarza miasta Torunia Waltera Kiesslinga w sprawie wydawania kartek /PL 301 DE 601
Dokument 118: 5 października 1939 roku, Wąbrzeźno – Pismo komisarza powiatu wąbrzeskiego dra Widtmanna do burmistrza Golubia w sprawie usunięcia polskich napisów  /PL 302  /DE 602
Dokument 119: 9 października 1939 roku, Toruń – Obwieszczenie komendanta twierdzy Toruń majora Hassa o obowiązku oddania aparatów radiowych /PL 303  /DE 603
Dokument 120: 22 października 1939 roku, Grudziądz – Rozkaz komendanta miasta Grudziądza Adolfa Voigta w sprawie godziny policyjnej i godziny zamknięcia polskich sklepów  /PL 303 / DE 604
Dokument 121: 23 października 1939 roku, Bydgoszcz – Komunikat komisarza miejskiego Bydgoszczy i powiatowego kierownika NSDAP Wernera Kampe  /PL 304 /DE 604
Dokument 122: 27 października 1939 roku, Toruń – Obwieszczenie kierownika Prezydium Policji SS-Sturmbannführera Otto Weberstedta w sprawie zachowywania się ludności polskiej, ograniczenia jej praw i stosunku do Niemców  /PL 305  /DE 605
Dokument 123: 27 października 1939 roku, Toruń – Zarządzenie nr 54 komisarza miasta Torunia Waltera Kiesslinga dotyczące osób bezrobotnych i zatrudnionych /PL 307  /DE 607
Dokument 124: 6 listopada 1939 roku, Toruń – Obwieszczenie kierownika Prezydium Policji SS-Sturmbannführera Otto Weberstedta w sprawie zmiany mieszkań /PL 308 /DE 608
Dokument 125: 5 września 1940 roku, Bydgoszcz – Zarządzenie prezydenta rejencji bydgoskiej SS-Oberführera Günthera Paltena w sprawie produkcji i rozpowszechniania książek, czasopism, gazet i innych druków w języku polskim //PL 308 /DE 609
 

b. ograniczenia majątkowe /PL 310 /DE 610
Dokument 126: 9 września 1939 roku, Gdańsk – Zarządzenie pełnomocnika szefa administracji cywilnej przy dowódcy Okręgu Wojskowego Prusy Zachodnie do spraw bankowych i monetarnych Carla Schaefera /PL 310 /DE 610
Dokument 127: 9 września 1939 roku, Gdańsk – Zarządzenie pełnomocnika szefa administracji cywilnej przy dowódcy Okręgu Wojskowego Prusy Zachodnie do spraw gospodarki dra Eugena Mohra dotyczące handlu detalicznego, oberży i warsztatów rzemieślniczych  /PL 313 /DE 612
Dokument 128: 13 września 1939 roku, Gdańsk – Zarządzenie gauleitera i szefa administracji cywilnej przy dowódcy Okręgu Wojskowego Prusy Zachodnie Alberta Forstera dotyczące zasad przeprowadzania rekwizycji  /PL 314 /DE 613
Dokument 129: 25 września 1939 roku, Gdańsk – Pierwsze zarządzenie pełnomocnika szefa administracji cywilnej przy dowódcy Okręgu Wojskowego Prusy Zachodnie do spraw gospodarki dra Eugena Mohra w sprawie przejmowania polskiej własności  /PL 315 /DE 614
Dokument 130: 27 września 1939 roku, Gdańsk – Zarządzenie dowódcy Okręgu Wojskowego Prusy Zachodnie gen. Fritza Walthera Heitza o konfiskacie polskiej własności w Prusach Zachodnich  /PL 316 /DE 616
Dokument 131: 12 października 1939 roku, Gdańsk – Zarządzenie dowódcy Okręgu Wojskowego Prusy Zachodnie gen. Fritza Walthera Heitza dla uzupełnienia zarządzenia o konfiskacie polskiej własności w Prusach Zachodnich z 27 września 1939 roku  /PL 318 /DE 618
Dokument 132: 22 października 1939 roku, Gdańsk – Trzecie zarządzenie zastępcy szefa zarządu cywilnego w Okręgu Wojskowym Prusy Zachodnie Wilhelma Hutha o konfiskacie polskiej własności w Prusach Zachodnich /PL 318 /DE 618
Dokument 133: 1 listopada 1939 roku, Berlin – Obwieszczenie Pełnomocnika do spraw Planu Czteroletniego Hermanna Göringa o utworzeniu Głównego Urzędu Powierniczego Wschód /PL 319 /DE 619
Dokument 134: 16 grudnia 1939 roku, Berlin – Pilny okólnik Reichsführera SS i szefa policji niemieckiej Heinricha Himmlera w sprawie postępowania przy konfiskacie dzieł sztuki, archiwów, dokumentów, kolekcji itd. (nieprzeznaczony do publikacji)  /PL 320 /DE 621
Dokument 135: 10 kwietnia 1940 roku, Berlin – Okólnik kierownika Głównego Urzędu Powierniczego Wschód dra Maxa Winklera w sprawie instrukcji służbowej dla powiatowych mężów zaufania w placówkach powierniczych  /PL 323  /DE 623
Dokument 136: 12 czerwca 1940 roku, Berlin – Zarządzenie Pełnomocnika do spraw Planu Czteroletniego Hermanna Göringa w sprawie Głównego Urzędu Powierniczego Wschód /PL 324  /DE 624
Dokument 137: 17 lutego 1941 roku, Berlin – Drugie zarządzenie Pełnomocnika do spraw Planu Czteroletniego Hermanna Göringa w sprawie Głównego Urzędu Powierniczego Wschód /PL 327 /DE 627

c. obowiązek pracy /PL 329 /DE 629
Dokument 138: 12 września 1939 roku, Chełmno – Obwieszczenie pełnomocnika szefa zarządu cywilnego dla powiatu chełmińskiego i powiatowego kierownika NSDAP Maxa Lange w sprawie obowiązku pracy /PL 329 /DE 629
Dokument 139: 13 grudnia 1939 roku, Toruń – Zarządzenie nadburmistrza Torunia Franza Jakoba o obniżeniu płac polskim robotnikom /PL 330 /DE 630
Dokument 140: 21 grudnia 1939 roku, Gdańsk – Fragment poufnego sprawozdania Krajowego Urzędu Pracy o stanie zatrudnienia w Okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie w okresie od 1 grudnia do 14 grudnia 1939 roku /PL 331 /DE 631
Dokument 141: 9 grudnia 1941 roku, Grudziądz – Informacja Urzędu Tajnej Policji Państwowej o zarządzeniu inspektora policji bezpieczeństwa i służby bezpieczeństwa w Gdańsku w sprawie działań przeciwko sabotowaniu pracy /PL 332 /DE 632

d. szkolnictwo 336 637
Dokument 142: 22 września 1939 roku, Gdańsk – Zarządzenie gauleitera i szefa administracji cywilnej przy dowódcy Okręgu Wojskowego Prusy Zachodnie Alberta Forstera o obowiązku szkolnym w Prusach Zachodnich (obszar okupowany) /PL 336 /DE 637
Dokument 143: 22 września 1939 roku, Gdańsk – Zarządzenie gauleitera i szefa administracji cywilnej przy dowódcy Okręgu Wojskowego Prusy Zachodnie Alberta Forstera dotyczące szkolnictwa w Prusach Zachodnich (obszar okupowany) /PL 339 /DE 640
Dokument 144: 28 września 1939 roku, Toruń – Zarządzenie nr 34 komisarza miasta Torunia Waltera Kiesslinga w sprawie szkolnictwa /PL 340 /DE 642
 

e. życie religijne 341 643
Dokument 145: 7 listopada 1939 roku, Wąbrzeźno – Pismo Augusta Loreya, pełnomocnika gauleitera i namiestnika Alberta Forstera dla powiatu wąbrzeskiego, do burmistrzów i komisarzy gminnych w sprawie zniszczonych figur świętych i krzyży  /PL 341 /DE 643
Dokument 146: Wiosna 1940 roku, Gdańsk – Fragment artykułu gauamtsleitera Wilhelma Löbsacka o założeniach polityki narodowościowej wobec Kościoła katolickiego  /PL 342 /DE 643
Dokument 147: 1 kwietnia 1940 roku, Gdańsk – Rozporządzenie biskupa gdańskiego i administratora apostolskiego diecezji chełmińskiej Carla Marii Spletta o usunięciu języka polskiego z życia kościelno-religijnego  /PL 343 /DE 645
Dokument 148: Kwiecień 1940 roku, Gdańsk – Zarządzenie kurii gdańskiej w sprawie wydania dzwonów kościelnych /PL 343 /DE 645
Dokument 149: 17 maja 1940 roku, Gdańsk – Rozporządzenie biskupa gdańskiego i administratora apostolskiego diecezji chełmińskiej Carla Marii Spletta o usunięciu z kościołów i cmentarzy wszelkich przedmiotów z polskimi napisami i emblematami /PL 344 /DE 646
Dokument 150: 25 maja 1940 roku, Gdańsk – Rozporządzenie biskupa gdańskiego i administratora apostolskiego diecezji chełmińskiej Carla Marii Spletta o zakazie używania języka polskiego podczas spowiedzi /PL 345 /DE 647

Indeks osobowy /649
Indeks nazw geograficznych /655