Państwa słowiańskie wobec Łużyc w latach 1945-1948

Autor: Piotr Pałys

Rok wydania: 2014

Liczba stron: 466

Okładka: miękka

Format: 17,5 cm x 25 cm

Praca składa się z sześciu rozdziałów, a jej tematem jest stosunek poszczególnych państw słowiańskich do tak zwanej kwestii łużyckiej w okresie bezpośrednio po zakończeniu II wojny światowej. Klęska III Rzeszy skutkującą między innymi czasową likwidacją państwowości niemieckiej wywołała wśród części Serbołużyczan nadzieje na ziszczenie się marzeń o emancypacji spod wielowiekowej niemieckiej kurateli. Całość historycznego obszaru Łużyc została obsadzona przez wojska radzieckie i polskie. Ich wschodnia część znalazła się w obrębie państwa polskiego, a pozostały obszar objęty został jurysdykcja Radzieckiej Strefy Okupacyjnej w Niemczech.. Mocno artykułowane w trakcie wojny hasła słowiańskiego braterstwa oraz sterowany z Moskwy renesans idei słowiańskiej wywoływał przekonanie, że byt narodu serbołużyckiego przestanie być zagrożony, państwa słowiańskie zapewnią Łużycom satysfakcjonujący serbołużyckie ambicje kształt polityczny.

Spis treści:

Wstęp   /7

I. Serbołużycki ruch narodowy  /17

1. W czasie demokratycznej republiki. Kwestia łużycka w latach 1918-1933   /17

2. W warunkach brunatnej dyktatury   /34

3. Łużyce raz jeszcze. Lata 1945-1949   /39

II. Czechosłowacja - zawiedzione nadzieje   /73

1. Kontakty czesko-serbołużyckie w dwudziestoleciu międzywojennym i w okresie II wojny światowej   /73

2. Czechosłowacja wobec zagadnienia Łużyc w latach 1945-1948   /92

3. Towarzystwo Przyjaciół Łużyc (Spolecnosti pratel Luzice) i inne stowarzyszenia prołużyckie   /136

4. Żytawa - "Czeskie Łużyce"?   /155

III. Polska - "Nad Łużycami polska straż!" czy "Łużycom wolność!"  /176

1. Zainteresowania Łużycami do 1945 r.  /176

2. Łużyce i Serbołużyczanie a czynniki oficjalne  /204

3. Organizacje prołużyckie  /267

IV. Dylematy hegemona. ZSRR wobec Łużyc  /320

1. Początki radzieckich zainteresowań Łużycami   /320

2. Kwestia łużycka i Serbołużyczanie w polityce radzieckiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych i Radzieckiej Wojskowej Administracji w Niemczech   /323

V. Jugosłowiańskie wsparcie    /348

1. Słowiańska wzajemność. Słoweńcy, Serbowie i Chorwaci wobec Serbołużyczan do II wojny światowej   /349

2. W cieniu konfliktów z mocarstwami.  Łużyce w polityce Jugosławii w latach 1945-1948   /356

3. Serbołużyckie brygady młodzieżowe w Jugosławii   /378

VI. Kontakty serbołużycko-bułgarskie  /389

Zakończenie  /393

Summary  /397

Zjece  /402

Zusammenfassung  /406

Wykaz skrótów   /411

Bibliografia   /414

Indeks nazw geograficznych  /432

Indeks nazwisk  /446

Ilustracje   /459