Panorama lojalności. Prusy Książęce i Prusy Królewskie w XVI wieku

Redakcja: Jerzy Axer 

Rok wydania: 2001

Liczba stron: 186

Okładka: twarda

Format: 17,0 cm x 24,0 cm

Uwaga! Nieznaczne zarsowania okładki

Zbiór materiałów z konferencji w Warszawie z 27-28 marca 1998 r. Publikacja przygotowywana jako czwarty tom z serii "Eseje i Studia" pod redakcją prof. Jerzego Axera.

(opis wydawcy)

Wierność władzy jest oczywiście obwarowana pewnymi kondycjami, wśród których ważna jest właśnie godność ludzka, przy czym jest bardzo istotne dla tamtej epoki, że godność ta jest zagwarantowana prawem. To nie jest tolerancja, jak to się zwykle mówi z poklepywaniem po ramieniu tych tolerowanych. Nie, to nie jest tolerancja, lecz coś więcej. To jest uznanie prawne. To jest przyznanie praw jednostce i grupie i idzie tutaj przede wszystkim właśnie o różne grupy. Ich uznanie prawne pozwoliło na znane nam tak z czasów Jagiellonów, jak i z późniejszych dziejów Rzeczypospolitej objawy tolerancji, jeśli idzie o różność języków, różność wyznań, a w istocie rzeczy o różność kultur. [...] Wreszcie zapytałbym, czy lojalności mogą być różne wobec różnego typu władzy. Przecież głównym poruszanym tu obok lojalności politycznej tematem jest lojalność wobec wspólnoty wyznaniowej, wobec tego czy innego Kościoła. [...] komunikacja tych relacji ludzkich wcale nie odbywała się na jednej tylko płaszczyźnie. Ludzie XVI stulecia mieli pluralizm we krwi. Można było wówczas być jednocześnie członkiem kilku wspólnot, pozostawać w kilku zależnościach hierarchicznych, a wskutek tego być zobowiązanym do kilku lojalności.

(Aleksander Gieysztor)

Spis treści:

Od redaktora serii  /5

Marian Biskup - Prusy Królewskie w II połowie XV i w XVI stuleciu  /7

Janusz Małłek - Prusy Książęce w XVI wieku - panorama lojalności  /16

Stefan Hartmann - Polityka księcia Albrechta w aspekcie lojalności wobec Korony  /21

Jacek Wijaczka - Asverus von Brandt (1509-1559) - lojalny dyplomata i poddany ks. Albrechta Pruskiego  /27

Igor Kąkolewski - Lojalność stanów pruskich wobec zwierzchności lennej na tle walki o przestrzeganie zasady indygenatu w Prusach Książęcych w XVI wieku  /36

Hans-Jurgen Bomelburg - Lojalność w protestancko-kalwińskiej rodzinie stanu panów w Prusach Książęcych: trzy pokolenia rodziny Dohnów (1540-1625)  /46

Anna Skolimowska - Komunikat o postępach prac nad publikacją korespondencji Jana Dantyszka  /63

Jerzy Axer - Jan Dantyszek - dyplomata, mąż, ojciec, biskup warmiński: granice (nie)lojalności  /66

Edmund Kizik - Gute Policey. Dyscyplinowanie zachowań społecznych w ewangelickim Gdański w XVI w. i w pierwszej połowieXVII wieku  /73

Danuta Bogdan - Próba skategoryzowania pojęcia lojalności w aspekcie miejsca Warmii w Prusach i w Koronie w XVI wieku  /92

Tomasz Jeż - Ambiwalencje konfesyjne twórców muzyki polskiej w XVI wieku  /111

DYSKUSJA  /119

Dyskusja nad referatami Mariana Biskupa, Janusza Małłka i Stefana Hartmanna, przewodniczący prof. Rex Rexheuser /120

Dyskusja nad referatami Jacka Wijaczki, Igora Kąkolewskiego i Hansa-Jurgena Bomelburga, przewodniczący prof. Marian Biskup  /126

Dyskusja nad komunikatem Anny Skolimowskiej, przewodniczący prof. Antoni Mączak  /129

Dyskusja nad referatem Jerzego Axera, przewodniczący prof. Antoni Mączak /131

Dyskusja nad referatami Edmunda Kizika, Danuty Bogdan i Tomasza Jeża, przewodniczący prof. Jerzy Axer  /136

Wystąpienie prof. Kazimierza Ławrynowicza  /142

Konkluzje /144

ANEKS

Portret Jana Dantyszka (1485-1548). Kompleksowa analiza obrazu

Część A - Danuta Budziłło-Skowron - Badania naukowo-konserwatorskie  /151

Załączniki  /156

Część B - Anna Jasińska - Informacja o obiekcie Portret Jana Dantyszka  /161

Albert Gorzkowski - Główne tezy komentarza do ekspertyzy  /163

Dyskusja, przewodniczący prof. Antoni Mączak  /165

Lista uczestników sesji naukowej  /168

Spis ilustracji  /171

Indeks osób  /173