Pan niewolnik. Męski masochizm w performace okresu PRL-U

Autorka: Natalia Kaliś

Rok wydania: 2018

Ilość stron: 272

Oprawa: miękka

Format: 17,0 cm x 24,0 cm

Seria: Dysertacje doktorskie Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk 11

Stan bardo dobry minus

"Pan niewolnik" jest pierwszym problemowym ujęciem polskiego performansu masochistycznego. Odpowiada na pytania pojawiające się wobec wystąpień w których performer uprzedmiotawia się, kaleczy lub w inny sposób wyrządza sobie krzywdę. Działania te najczęściej są odrzucane przez odbiorców, nierozumiane lub bagatelizowane. Dlaczego tak się dzieje i jaka relacja tworzy się pomiędzy performerem a odbiorcą performansu? Żeby zobaczyć jakie mechanizmy rządzą masochistycznym spektaklem autorka zwróciła się do źródła, rekonstruując życie i twórczość Leopolda von Sacher Masocha i Wandy von Sacher Masoch. Następnie zarysowała zmiany jakie dokonywały się na scenie życia społecznego i w polu performance lat 80. w Polsce. W tej dekadzie miała miejsce większość masochistycznych wystąpień, które poddane zostały dogłębnej analizie w kolejnej części książki. W tym czasie, jak ironicznie pisał Major Fydrych: elity poszukiwały rozwiązania zagadki "czym jest wolność"? Masochizm jest jedną z ciekawszych odpowiedzi na poczucie zniewolenia. Odpowiadając na pytania o znaczenie masochistycznych działań, zarówno dla ich twórców jak i odbiorców, książka otwiera pole do dyskusji i kolejnych interpretacji

Spis treści:

Wprowadzenie  /9

Dzieło sztuki nigdy nie pojawia się w całej pełni swojego znaczenia  /9

Znikanie i trwanie  /13

Teksty artystów  /15

Masochizm i autoagresja  /17

Męski masochizm  /18

Rola widza  /20

Rodzimy kontekst  /22

Performance i performans  /25

I. Męski masochizm za Leopoldem von Sacher-Masochem  /31

Domina  /31

Domina w gorsecie  /32

Fetysz  /44

Kontrakt  /48

Przypadek  /57

II. Jednostka we wspólnocie, czyli performance lat 80. w PRL-u  /61

Działania "Solidarności" i ZOMO jako happening  /61

Happening, którego nie było  /66

Dzieło-działanie  /70

Wizja ruchów społecznych Jacka Kuronia  /76

Obrazy i zachowywanie się  /79

Witkacy, który porzucił malarstwo  /86

Mały sabotaż w stanie wojennym  /98

Alternatywna opozycja  /112

Lekarstwo totalnej destrukcji  /124

III. Interpretacje  /133

Jerzy Bereś  /133

• Upragniony wstyd  /136
• Odmowa zajęcia jednej pozycji  /141
• Groteskowy masochizm  /144
• Między wielkością a śmiesznością  /151

Ryszard Siwiec i Walenty Badylak  /157

• Samobójstwo  /159
• Wolność  /160
• Ryszard Siwiec  /165
• Walenty Badylak  /176
• Ból  /181

Zbigniew Warpechowski  /186

• Autobiografia performance  /188
• Odczynienie klątwy  /195
• Porozumienie  /204
• Nieporozumienie  /208

Zbyszko Trzeciakowski i Jerzy Truszkowski  /211

• Manipulacja  /213
• Masochistyczna masturbacja  /225
• Skazanie na Innych  /231
• Skalpel rozumu  /233
• Umknąć  /235

Zakończenie  /242

Bibliografia  /244

Summary  /259

Spis ilustracji  /264

Indeks osobowy  /266