Opis grodów i terytoriów z północnej strony Dunaju czyli tak zwany Geograf Bawarski

Autor: Stanisław Zakrzewski

Rok wydania: 2015

Liczba stron: 80

Okładka: miękka

Format: 14,5 cm x 20,5 cm

Reprint. Geograf Bawarski – anonimowy mnich znany ze sporządzenia spisu grodów zwanego „Zapiską karolińską”, nota Descriptio civitatum et regionum ad septentrionalem plagam Danubii (pol. Opis grodów i ziem z północnej strony Dunaju) spisana około roku 845 w Ratyzbonie dla Ludwika Niemca, odkryta w bibliotece elektora bawarskiego, w księdze z XII w., przez hrabiego de Buat, ministra pełnomocnego Ludwika XV, który ogłosił ją drukiem w 1772. Zawiera informacje o ludach i plemionach (zwłaszcza plemionach zachodniosłowiańskich), żyjących na wschód od Łaby i na północ od Dunaju, określając liczbę grodów każdego z plemion. Dokument – obok Dagome Iudex, kronik Widukinda i Thietmara oraz Dokumentu praskiego jest źródłem informacji o wczesnej historii Słowian zachodnich. Jan Potocki, ekscentryczny podróżnik uważany za pierwszego polskiego archeologa, przedrukował tę zapiskę karolińską w 1796 i nadał mu nazwę „Geografa Bawarskiego”, która to potoczna nazwa przyjęła się międzynarodowo do dziś. Przyjmuje się, że autor był wywiadowcą państwa karolińskiego i zebrał wiadomości o Słowianach (głównie połabskich) dla celów wojskowych. Król wschodnich Franków Ludwik II Niemiecki chciał wiedzieć, jaką siłą dysponują poszczególne plemiona. Jako datę powstania przyjmuje się lata 844/845, gdyż pod rokiem 844 znajdujemy podobną zapiskę w Annales Fuldenses (prawdopodobnie autorstwa Rudolfa z Fuldy). Z Fuldy zapiska trafiła do Ratyzbony, gdzie w klasztorze św. Emmerama została poddana drugiej redakcji.