Omnes Sancti et Sanctae Dei. Studium nad kultem świętych w diecezjach pruskich państwa zakonu krzyżackiego

Waldemar Rozynkowski

Rok wydania: 2006

Liczba stron: 302

Okładka: miękka

Format: 16,5 cm x 23,5 cm

Pamięć o świętych towarzyszyła Kościołowi od jego początków. Przez pierwsze wieki pamięcią otaczano przede wszystkim świętych męczenników, natomiast od IV w. dynamicznie rosła liczba osób, które w opinii chrześcijan doszły do świętości, prowadząc życie godne naśladowania. Określono ich mianem świętych wyznawców. W tej grupie spotykamy przedstawicieli różnych środowisk społecznych, m. in. biskupów, opatów, mnichów, władców, przedstawicieli dynastii rządzących czy wybranych modeli życia religijnego, np. ascetów i misjonarzy. Uczestnictwo w różnych przejawach kultu świętych stało się jednym z ważniejszych kryteriów przynależności do Kościoła. Mając na uwadze całe dzieje Kościoła, wyraźnie widać, że zjawisko to swoje apogeum osiągnęło w średniowieczu. Ze względu na rozmiary omawianego zagadnienia trzeba być świadomym, że świętych nie można zamknąć wyłącznie w rzeczywistości wewnątrzkościelnej. W średniowieczu pamięć o świętych przenikała niemalże wszystkie płaszczyzny życia człowieka – od jego narodzin (np. nadanie imienia) do śmierci (np. modlitwy za wstawiennictwem świętych o dobrą śmierć). Fenomen obecności świętych można rozpatrywać w licznych aspektach, społecznym, kulturowym czy politycznym. W ciągu stuleci pamięć o świętych przybierała w chrześcijaństwie różne formy. Jedną z najbardziej spektakularnych był na pewno kult relikwii. Obecność doczesnych szczątków świętych była jednym z kryteriów postępów chrystianizacyjnych, miernikiem „nasycenia” czy „dojrzałości” Kościoła na danym terenie.

(ze wstępu)

Spis treści:

Wykaz skrótów  /7

Wstęp  .11

I. Święci w kalendarzu liturgicznym 

1. O liturgii krzyżackiej  /25

2. Święci w kalendarzy krzyżackim i diecezjalnym   /43

II. Święci patronowie

1. Patronowie obiektów sakralnych  /77

2. Wezwania kościołów katedralnych  /83

3. Wezwania kościołów parafialnych   /90

4. Wezwania kościołów klasztornych  /125

5. Wezwania kościołów i kaplic filialnych oraz szpitalnych  .141

6. Święci w kaplicach  /157

7. Podsumowanie  /176

III. Miejsca pielgrzymkowe i relikwie

1. Miejsca pielgrzymkowe  /189

2. Relikwie   /206

V. Hagiotoponimia  /229

VI. Onomastyka  /241

Zakończenie  /251

Aneks  /255

Bibliografia  /263

Spis tabel   /297

Spis map  /298

Spis wykresów   /298

Zusammenfassung   /299