Od królewskiego faworyta do opozycjonisty. Działalność polityczna i wojskowa Krzysztofa Radziwiłła Pioruna (1547 - 1603)

Autor: Piotr Łabędź

Rok wydania: 2025

Liczba stron: 456 

Okładka: twarda

Format: 17,0 cm x 24,0 cm

Krzysztof Radziwiłł, zwany „Piorunem” (1547–1603), należał do czołowych magnatów litewskich drugiej połowy XVI i początku XVII wieku. Piastowane godności – wojewody wileńskiego i hetmana wielkiego – sprawiały, że Krzysztof Radziwiłł był jednym z głównych decydentów politycznych zarówno Wielkiego Księstwa Litewskiego, jak i całej Rzeczypospolitej. Mimo stosunkowo krótkiego życia (56 lat) „Piorun” pozostawił po sobie ogromną spuściznę, a konsekwencje jego działań politycznych można było dostrzec jeszcze długo po jego śmierci. Brak naukowego opracowania losów Krzysztofa Radziwiłła spowodował istotną potrzebę podjęcia badań dotyczących działalności magnata. Zasadniczym celem niniejszej monografii była więc próba nakreślenia polityczno-wojskowej biografii Krzysztofa Radziwiłła widzianej przez pryzmat interesów jego rodu oraz Wielkiego Księstwa Litewskiego. Autorowi zależało również na przedstawieniu genezy, przebiegu oraz skutków konfliktu „Pioruna” z Zygmuntem III Wazą, który w istotny sposób wpłynął na sytuację całego państwa. Ponadto w książce zaprezentowano istotne problemy stosunków polsko-litewskich w okresie publicznej aktywności Radziwiłła. Piotr Łabędź (1984 r.) absolwent Wydziału Nauk Historycznych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, gdzie w 2018 roku uzyskał tytuł doktora nauk humanistycznych w zakresie historii. Wśród zainteresowań badawczych autora w pierwszym rzędzie należy wymienić dzieje polityczne Wielkiego Księstwa Litewskiego w drugiej połowie XVI i pierwszej połowie XVII wieku, a w szczególności relacje Litwy z unijnym partnerem. Niniejsza publikacja jest pokłosiem rozprawy doktorskiej napisanej pod kierunkiem prof. dr. hab. Tomasza Kempy 

(opis wydawcy) 

Spis treści:

Od Redaktora serii /9

Wstęp /11

Rozdział I. (1547-1579) Młodość i wykształcenie. Początek kariery politycznej i wojskowej. Unia lubelska i dwa pierwsze bezkrólewia po wygaśnięciu dynastii Jagiellonów /18

Rozdział II. (1579-1588) Udział w kampaniach moskiewskich Stefana Batorego. Sprawa Zbrowoskich. Relacje z królem w ostatnich latach panowania. Okres bezkrólewia po śmierci Stefana Batorego /73

Rozdział III. (1588-1592) Relacje z Zygmuntem III Wazą w pierwszych latach rządów. Początek konfliktu o obsadę biskupstwa wileńskiego wobec zatargu Jana Zamoyskiego z królem i działań politycznych kanclerza /133

Rozdział IV. (1593-1596) Zaangażowanie w kluczowe kwestie polityczne Rzeczypospolitej. Burzliwy sejm krakowski 1595 r. i jego konsekwencje. Sprawy wyznaniowe. Ciąg dalszy konfliktu o obsadę biskupstwa wileńskiego. Powstanie kozackie Semena Nalewajki /178

Rozdział V. (1596-1600) Punkt kulminacyjny konfliktu o obsadę biskupstwa wileńskiego. Wobec polityki królewskiego dworu. Początek współpracy politycznej z Konstantym Ostrogskim. Próby pozyskania urzędów dla Janusza Radziwiłła. Konflikt z rodziną Chodkiewiczów /215

Rozdział VI. (1600-1603) Geneza i przebieg kampanii wojennej w Inflantach w latach 1600-1601. Śmierć Krzysztofa Radziwiłła /294

Rozdział VII. Majątek, rodzina, urzędnicy i klienci oraz fundacje Krzysztofa Radziwiłła /356

Zakończenie /414

Wykaz skrótów /420

Spis ilustracji /422

Bibliografia /424

Indeks osobowy / 445