Od Cortesa do Bolivara. Zarys dziejów wojskowych w hiszpańskiej Ameryce kolonialnej

Autor: Rafał Reichert

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 378

Okładka: miękka

Format: 14,8 cm x 21,0 cm

Książka przedstawia skomplikowane dzieje walk w Ameryce podczas hiszpańskiej konkwisty i kolonizacji. Autor opisuje przebieg walk Europejczyków z rdzennymi Amerykanami od najwcześniejszych dni ekspansji, jak też funkcjonowania aparatu militarnego na terytorium zamorskim Hiszpanii. Nacisk został położony na konkwistę, kolonizację, konsolidację militarną, walki z rdzenną ludnością i obronę zdobytego terytorium przed piratami, korsarzami i bukanierami. Omówiono także konflikty Hiszpanii z innymi państwami europejskimi uczestniczącymi w wyścigu o dominację w Ameryce. Publikacja wypełnia lukę w polskiej historiografii tematu, w której brakowało opracowania o podobnym zakresie chronologicznym i geograficznym. Ponadto praca została też w znacznej mierze oparta na badaniach historyków hiszpańskich i latynoamerykańskich, dotąd mało znanych w Polsce. W pierwszej części książki omówiono walki prowadzone między Hiszpanami i rdzennymi Amerykanami, gdzie czytelnik może znaleźć informację na temat uzbrojenia, taktyki i strategii wojennej, która doprowadziła do podboju znacznej części lokalnej populacji. W części drugiej przedstawiony został podział administracyjny hiszpańskich kolonii, który miał istotny wpływ na organizację i finansowanie systemu obronnego, wprowadzonego w celu obrony przed buntami rdzennej ludności i innymi Europejczykami, którzy od połowy XVI w. najeżdżali Indie Zachodnie. W tej części książki znajdują się informacje o fortyfikacjach, garnizonach i siłach militarnych, które utrzymywała hiszpańska korona na podpitych terytoriach. Omówiono tu również osiemnastowieczne reformy burbońskie i ich wielkie znaczenie polityczne i społeczne, szczególnie dla ludów tubylczych, widzących w nich możliwość awansu społecznego w zhierarchizowanym społeczeństwie Ameryki.

Spis treści:

Wstęp  /7

Część I. Zarys historii wojen hiszpańsko-indiańskich w Ameryce kolonialnej w XVI i XVII wieku 

1.1. Konkwista i kolonizacja Dużych Antyli  /18

1.1.1. Junta de Burgos, kłopot z rodziną Kolumba i kolonizacja Tierra Firme /27

1.2. Konkwista militarna Mezoameryki /40

1.2.1. Szlak bojowy Cortesa podczas podboju Meksyku  /44

1.2.2. Konkwista w innych regionach Mezoameryki /70

1.2.3. Pedro de Alvarado i konkwista Gwatemali /77

1.3. Wojny z Indianami na północy Nowej Hiszpanii /83

1.4. Konkwista militarna Ameryki andyjskiej /97

1.4.1. Szlak bojowy Francisca Pizarra  /97

1.5. Wojny domowe między hiszpańskimi konkwistadorami Peru 1537-1554  /118

1.5.1. Almagryści konta pizarryści, czyli I wojna domowa między konkwistadorami  /119

1.5.2. Wojna encomenderos  /126

1.6. Wojna araukańska, czyli Flandria Ameryki  /131

1.6.1. Pierwszy etap wojny araukańskiej (1541-1571)  /132

1.6.2. Drugi etap wojny araukańskiej (1578-1598)  /142

1.6.3. Trzeci etap wojny araukańskiej (1602-1641)  /150

Część II. Zarys historii hiszpańskiego systemu obrony w Ameryce kolonialnej w XVI, XVII i XVIII wieku

2.1. Podział administracyjny i organizacja pierwszej obrony Indii Zachodnich w XVI i XVII w.  /171

2.2. Charakterystyka obrony hiszpańskich posiadłości w Ameryce kolonialnej  /178

2.3. Głównej fortyfikacje Ameryki kolonialnej /183

2.3.1. System fortyfikacji w Indiach Zachodnich  /191

2.4. Milicja i wojsko królewskie w Indiach Zachodnich /246

2.4.1. Przykłady milicji indiańskich  /254

2.4.2. Przykłady milicji wolnych Afroamerykanów i Mulatów /262

2.5. Garnizony i wojska regularne w Indiach Zachodnich /272

2.5.1. Koszt utrzymania aparatu wojskowego w Indiach Zachodnich na przykładzie Wielkich Karaibów /284

2.5.2. Wojska regularne i służba żołnierska w Ameryce kolonialnej  /286

2.5.3. Stan zaopatrzenia garnizonów w broń i amunicję  /297

2.6. Reformy wojskowe w XVIII-wiecznej Ameryce kolonialnej  /301

Bibliografia  /317

Indeks nazwisk  /329

Indeks istotnych miejsc geograficznych  /341

Mapy i ilustracje  /350

Źródła ilustracji /377