Obrócić prawo w żart. Instytucje prawne z zbiorze dowcipów "Philogelos"

Autorka: Anna Tarwacka

Rok wydania: 2017

Liczba stron: 260

Okładka: miękka

Format: 14,5 cm x 20,5 cm

Seria: Arcana Iurisprudentiale

Philogelos, czyli „Ten, który kocha śmiech”, to jedyny zachowany zbiór starożytnych dowcipów. Po co jednak prawnikowi żarty? Dowcipy, stanowiące element kultury masowej i kodu kulturowego, dają zwykle dobry obraz życia codziennego, lęków, radości, a także kompleksów danej społeczności. Jednym z elementów tego obrazu jest także prawo, nie jego teoria, a praktyka. Philogelos okazuje się zaskakująco interesującym z punktu widzenia prawnika tekstem źródłowym. Daje wiele informacji, które są wprawdzie wybiórcze, ale przyczyniają się do uzupełnienia obrazu, który znamy ze źródeł zwykle wykorzystywanych w badaniach romanistycznych. Bo czy wiedzielibyśmy bez niego o tym, że już starożytni korzystali z ofert typu „all you can eat”?

Spis treści: 

Wykaz skrótów /11

Wstęp /13

1. Tematyka badań /13
2. Podstawa źródłowa /19
3. Stan badań /21
4. Cel pracy i problemy badawcze /24

I. Relacja humoru i prawa w starożytności /26

1. Prawo w humorystycznych tekstach literackich /27
2. Humor w wymowie sądowej /32
3. Humor w działalności jurystów /35
4. Prawnicy w Philogelosie /38
5. Podsumowanie /41

II. Pozycja prawna osób w prawie publicznym i prywatnym w świetle Philogelosa /43

1. Prawo publiczne /43
   1.1. Państwo i jego aparat /43
   1.2. Armia /51
   1.3. Igrzyska /55
   1.4. Obywatelstwo rzymskie /58
2. Prawo prywatne /63
   2.1. Małżeństwo /63
   2.2. Władza ojcowska /79
   2.3. Niewolnicy /83
3. Podsumowanie /89

III. Obrót prawno-gospodarczy w Philogelosie /91

1. Prawo rzeczowe /91
2. Prawo spadkowe /101
3. Kontrakty /108
   3.1. Pożyczka /108
   3.2. Użyczenie /113
   3.3. Sprzedaż /118
   3.4. Najem /137
   3.5. Zlecenie /166
4. Podsumowanie /170

IV. Bohaterowie Philogelosa w konflikcie z prawem /174

1. Delikty /174
2. Prawo karne /184
3. Proces /191
4. Podsumowanie /198

Zakończenie /200

Indeks źródeł /209

Wykaz literatury /220

Turning the Law into a Joke. Some Remarks Apropos Philogelos. Summary /252