Na granicach Rosji

Autor: Michael Khodarkovsky

Rok wydania: 2009

Liczba stron: 286

Okładka: twarda

Format: 17,0 cm x 24,0 cm

Uwaga - przetarta, zarysowana okładka, przybrudzony grzbiet

Po upadku imperium Czingis-Chana na terenach Azji Środkowej pozostało wiele ludów pozbawionych ścisłej organizacji państwowej, walczących miedzy sobą o dominację. Nogajowie, Kazachowie, Kałmucy, ludy północnego Kaukazu, Kozacy stanowili naturalny obiekt zainteresowania prawosławnego księcia moskiewskiego. Wchodząc z jednymi w koalicję, a z innymi w konflikt, umiejętnie kłócąc ich miedzy sobą i stosując naciski militarne, handlowe i polityczne, rosyjscy carowie uzyskali w końcu panowanie nad ludami Wielkiego Stepu. Tę właśnie historię znakomicie opowiada Michael Khodarkovski, jeden z największych dzisiaj znawców dziejów Rosji. Sięgając obficie do materiałów źródłowych, archiwów rosyjskich i tureckich, Khodarkovsky wyjaśnia, ile kosztowało Rosję zbudowanie i utrzymanie imperium, jakimi dokonało się metodami i jakie wywołało zmiany w tej części świata.

Spis treści:

Spis ilustracji  /7

Podziękowania /11

Wstęp /13

Rozdział I. Socjologia pogranicza albo dlaczego pokój był niemożliwy   /19

Organizacje społeczne i polityczne stepu  /20

Najazdy i wojny  /29

Jeńcy i niewolnicy  /33

Handel i gospodarka  /37

Chan, czyli dążenie do władzy centralnej  /41

Religia  /45

Ideologia szerzona kanałami dyplomatycznymi  /51

Rozdział II. Pojęcie i polityka pogranicza w państwie moskiewskim  /57

Pogranicze  /57

Szert: traktat pokojowy czy przysięga wierności?  /61

Amanat: Szczególni zakładnicy  /66

Jasak: trybut czy handel?  /70

Dary i gratyfikacje pieniężne: dobrowolne czy wymuszone?  73

Sztuka przekładu czy kolonizacja?  /78

Rozdział III. Ujarzmienie "dzikiego stepu", lata 1480-1600  /85

Moskwa i Wielka Orda: rewizja "impasu ugryjskiego"  /85

Koniec Złotej Ordy (1481-1502): na Kazań  /90

Koniec przymierza krymsko-moskiewskiego  /99

Nogajowie i Kazań, lata 1530-1550: aneksja Kazania  /107

Nogajowie i Astrachań, lata pięćdziesiąte XVI wieku  /115

Wyprawa astrachańska z 1569 roku  /121

Powstrzymanie Nogajów, lata 1577-1582  /124

Osłabienie Nogajów, lata 1582-1600  /128

Rozdział IV. Od stepowych pograniczy do pograniczy imperialnych, lata 1600-1800  /132

Nogajowie/132

Nowe strategie  /136

Kałmucy  /139

Kazachowie  /151

Rozdział V. Ideologia i polityka w imperialnych regionach pogranicznych od lat dziewięćdziesiątych XVII wieku po rok 1800 /187

Przedstawicielstwa  /188

Niechrześcijanie w prawosławnej Rosji  /191

Migracja tubylczych elit i pospólstwa  /203

Podbój kolonialny I: prawo i administracja  /212

Podbój kolonialny II: ziemia  /216

Zakończenie  /223

Wykaz skrótów  /232

Przypisy  /233

Bibliografia /263

Indeks osób  /275

Indeks nazw geograficznych i etnicznych /281