Mniejszości narodowe i etniczne w polityce bezpieczeństwa państwa subregionu Europy Środkowej i Wschodniej. Państwa bałtyckie

Autorzy: Tadeusz Kubczyk, Sławomir Piotrowski, Marek Żyła

Rok wydania: 2018

Liczba stron: 220

Okładka: miękka

Format: 17,00 cm x 24,5 cm

Uwagi - okładka z lekkimi zatarciami, brzegi stron nieznacznie przykurzone

"Uwarunkowania historyczne spowodowały, że obszar znajdujący się w granicach dzisiejszych państw bałtyckich ma charakter wieloetniczny i wielokulturowy. Istotną rolę z punktu widzenia polityki bezpieczeństwa tych państw odgrywa mniejszość rosyjska, która po rozpadzie Związku Radzieckiego utraciła uprzywilejowaną pozycję na rzecz lokalnych społeczności autochtonicznych. Poradzieckim dziedzictwem tego obszaru są nierozwiązane problemy narodowościowe. W przypadku Łotwy i Estonii generuje je przede wszystkim duży odsetek etnicznych Rosjan i ludności rosyjskojęzycznej, spośród którego znaczna część identyfikuje się z tradycją minionego systemu. W optyce Wilna oprócz mniejszości rosyjskiej problemem dla bezpieczeństwa i stabilności państwa stanowi również mniejszość polska, która jest drugą co do liczebności, po Litwinach, wspólnotą narodową na Litwie. Kumulacja problemów etnicznych powoduje sytuację, w której konflikty te przenoszą się na poziom państwa wpływając na jego politykę bezpieczeństwa. Problemy związane z mniejszościami narodowymi w dużej mierze uwarunkowane są ich statusem w państwie, w którym mieszkają. Istnieje zatem uzasadniona potrzeba rozważań nad funkcjonowaniem mniejszości narodowych i etnicznych oraz ich wpływem na bezpieczeństwo państwa. Zwykle analiza taka podejmowana jest przez pryzmat państwa, w którym funkcjonuje dana mniejszość oraz państwa, z którym owa mniejszość się identyfikuje".

(ze Wstępu)

Spis treści:

Wykaz skrótów   /7

Wstęp   /11

Rozdział 1

Estonia  /15

1.1. Tradycje państwowości /15

1.2. Charakterystyka państwa /20

1.3. Struktura etniczna w ujęciu historycznym  /30

1.4. Współczesna struktura etniczna  /36

1.5. Główne mniejszości narodowe i etniczne /40

1.5.1. Rosjanie   /40

1.5.2. Ukraińcy  /44

1.5.3. Białorusini   /46

1.5.4. Ludność rosyjskojęzyczna /47

1.6. Bezpaństwowcy    /54

1.7. Mniejszości narodowe i etniczne a spójność państwa   /57

1.8. Polityka etniczna państwa    /62

1.9. Diaspora estońska w polityce bezpieczeństwa państwa   /67

1.10. Konkluze   /69

Rozdział 2

Litwa   /74

2.1. Tradycje państwowości  /74

2.2. Charakterystyka państwa /81

2.3. Struktura etniczna w ujęciu historycznym /89

2.4. Współczesna struktura etniczna  /97

2.5. Główne mniejszości narodowe i etniczne  /100

2.5.1. Polacy   /101

2.5.2. Rosjanie   /110

2.5.3. Białorusini    /116

2.5.4. Ludność rosyjskojęzyczna /122

2.6. Mniejszości narodowe i etniczne a spójność państwa   /129

2.7. Polityka etniczna państwa   /131

2.8. Diaspora litewska w polityce bezpieczeństwa państwa   /135

2.9. Konkluzje   /137

Rozdział 3

Łotwa    /141

3.1. Tradycje państwowości   /141

3.2. Charakterystyka państwa  /158

3.3. Struktura etniczna w ujęciu historycznym   /165

3.4. Współczesna struktura etniczna   /173

3.5. Główne mniejszości narodowe i etniczne   /175

3.5.1. Rosjanie   /176

3.5.2. Białorusini    /179

3.5.3. Ukraińcy   /181

3.5.4. Polacy   /182

3.5.5. Ludność rosyjskojęzyczna   /187

3.6. Bezpaństwowcy    /189

3.7. Mniejszości narodowe i etniczne a spójność państwa   /191

3.8. Polityka etniczna państwa   /192

3.9. Diaspora łotewska w polityce bezpieczeństwa państwa   /196

3.10. Konkluzje   /197

Zakończenie   /200

Bibliografia   /204

Indeks nazwisk   /215

Spis rysunków, wykresów i tabel    /219