Miniatury śmiełowskie

Autorka: Ewa Kostołowska

Rok wydania: 2009

Liczba stron: 205

Okładka: miękka

Format: 16,5 c 23,5 cm

Ewa Kostołowska pełniąca funkcję dyrektora śmiełowskiego muzeum spisała dzieje posiadłości w wielopolskim Śmiełowie, jej właścicieli, powojenne losy tej budowli oraz działalność powstałego muzeum aż po wiek XXI. W swym opracowaniu scharakteryzowała architekturę klasycystycznego pałacu o kształcie podkowy i wyposażenie jego niepowtarzalnych wnętrz zawierających pewne elementy masońskie, jak ołtarz, loża, zakamarki. Opowiedziała o parku krajobrazowym, jaki otacza pałacowe budynki. W ostatnim rozdziale „Mickiewiczowskie Muzeum” zaznajomiła czytelników ze zbiorami muzealnymi ulokowanymi w przeszło dwudziestu zabytkowych pomieszczeniach – tymi związanymi z osobą Poety i tymi obrazującymi kulturę ziemiańską. Na ekspozycji związanej z patronem placówki zgromadzono cenne eksponaty, jak rękopisy, pierwodruki, pamiątki osobiste, obiekty malarskie, rzeźbiarskie, fotograficzne oraz wyrazy kultu Wieszcza.
     Autorka przedstawiła czytelnikom znakomity patriotyczny ród Gorzeńskich w osobach Andrzeja – fundatora pałacu, Hieronima goszczącego Adama Mickiewicza, aż po Zygmunta, który zainicjował kult Wieszcza w Śmiełowie. Zaprezentowała równie zasłużoną rodzinę Chełkowskich: Franciszek kupił zadłużone dobra śmiełowskie, aby nie dostały się w niemieckie ręce; Józef, wybitny działacz społeczny i polityczny razem z żoną Marią wychowali dwanaścioro dzieci na prawych Polaków i obywateli. Kultywowali narodowe tradycje i dbali o zachowanie polskości w okresie zaborów. Gościnne progi domu państwa Chełkowskich w ciągu ponad czterdziestu lat przekroczyło grono najznakomitszych Polaków – pisarzy, malarzy, muzyków, rzeźbiarzy, polityków, wojskowych, hierarchów kościoła, np. Henryk Sienkiewicz, Ignacy Jan Paderewski, Wojciech Kossak, Józef Haller, Władysław Tatarkiewicz, Adolf Nowaczyński. 

Spis treści:

Część I. Pod znakiem wizyty wieszcza  /5

Pałac w malowniczej okolicy  /7

Centrum patriotycznej kontrabandy  /19

Mickiewicz u jego dąb  /25

Życie roślinne  /31

Sawantka  /38

Soplicowo pod Żerkowem  /43

Rycerze i ziemianie  /52

Część II. Dom otwarty Chełkowskich  /59

Nowi właściciele  /61

Spadkobiercy tradycji  /68

Toast pana Henryka  /81

Babunia  /88

Paderewski   /93

Błękitny generał  /98

Od rogu Wojskiego do suity Śmiełów  /100

Fabryka malowania  /103

W gipsie, kamieniu i brązie  /106

Zwiastun pokoju   /113

Wizyta w Lubiniu  /117

Letnisko i pożoga  /120

Część III. Spotkania, zajazdy i noce  /125

Krzywda i ocalenie  /127

Niespodziewana wizytacja  /132

Powroty Stulka  /135

Spotkania w Śmiełowie  /138

Muszka Brandstaettera  /140

Ksiądz-poeta  /142

Dotknąć Mickiewicza przez krajobraz  /145

Lawa  /149

Czarna polewka  /152

Rocznice  /155

200. rocznica urodzin Mickiewicza, 1998 rok  /155

150. rocznica śmierci Mickiewicza, 2005 rok  /168

Zajazdy w Śmiełowie  /174

Noce muzeów  /182

Mickiewiczowskie muzeum  /191

Bibliografia  /202

Spis treści  /204