Lustracja ceł i myt małopolskich z 1565 roku

Wydała: Bożena Wyrozumska, współpraca Marcin Starzyński

Opracowanie indeksów: Patrycja Wiencierz

Rok wydania: 2019

Liczba stron: 138

Okładka: miękka

Format: 16,5 cm x 23,5 cm

"Obie wymienione wyżej lustracje  wpisują się w szlachecki program egzekucyjny, który w starciu króla ze szlachtą kulminował na sejmie walnym piotrkowskim 1562/1563 r. Istotną część tego programu stanowiła "egzekucja dóbr", polegająca na owstrzymaniu uszczupleń w dochodach publicznych, a więc rozdawnictwa i zastawów w zakresie domeny królewskiej i innych źródeł dochodów, a to głównie w celu zwiększenia siły militarnej państwa. Ważnym elementem programu była uchwała tegoż sejmu o lustracji królewszczycn co pięć lat. Przy okazji powróciła sprawa myt i ceł przy drogach publicznych, z których znaczna część w różnym czasie dostała się w ręce prywatne. Starał się ją uregulować generalnie w 1447 r. Kazimierz Jagiellończyk, unieważniając wszystkie nadania tej kategorii  dokonane po śmierci jego ojca, a więc po 1434 r. [...]

Zachodzi pytanie, czy wszystkie komisje lustracyjne w ogóle podjęły to zadanie. Zachowała się bowiem - według dzisiejszego stanu wiedzy - tylko publikowana w niniejszym wydawnictwie lustracja ceł i myt Małopolski, a więc województw krakowskiego, sandomierskiego i lubelskiego, a Karol Buczek, który jeszcze przed wojną prowadził kwerendę archiwalną po tym kątem widzenia, natrafił jedynie na fragment takiej lustracji czy rewizji na Rusi Czerwonej i Podolu"

(fragment Przedmowy)

Spis treści:

Przedmowa (B. Wyrozumska)  /V

Opis kodykologiczny rękopisu AS 19 (M. Starzyński)  /XI

Wykaz skrótów stosowanych w tekstach źródeł  /XV

[LUSTRACJA CEŁ I MYT MAŁOPOLSKICH Z 1565 ROKU]  /1

Aneks [LUSTRACJA CEŁ I MYT NA RUSI CZERWONEJ I PODOLU Z 1565 ROKU]  /83

Wykaz dokumentów  /101

Indeks nazw osobowych (P. Wiencierz)  /119

Indeks nazw geograficznych (P. Wiencierz)  /125