Las Zajączek 1939-1945. Niemiecka zbrodnia na Pomorzu Gdańskim z lat II wojny światowej

Autor: Mateusz Kubicki

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 208 + 16 s. zdjęć

Okładka: twarda

Format: 17,00 cm x 24,5 cm

Seria: Publikacje gdańskiego oddziału IPN, tom 89

Położony niedaleko Skórcza las Zajączek był w latach II wojny światowej jednym z większych miejsc kaźni na Kociewiu. We wrześniu 1939 r. Niemcy rozpoczęli tam masowe zabójstwa Polaków i Żydów. W ramach akcji „Tannenberg” wymierzonej w przedstawicieli szeroko pojętej inteligencji mordowali osoby, które w latach przedwojennych pozostawały z nimi w konflikcie, oraz wszystkich tych, których uznali za zagrożenie dla swoich rządów. Niniejsza publikacja to pierwsza próba pełnego opisania wydarzeń, które miały miejsce w lesie Zajączek w latach 1939–1945.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Wprowadzenie   /9

Okres przedwojenny i wybuch wojny     /22

Stosunki polsko-niemieckie na Pomorzu Gdańskim w dwudziestoleciu międzywojennym   /22

Skórcz i okolice w przededniu konfliktu i po rozpoczęciu wojny   /28

Powołanie niemieckiej administracji     /34

Zbrodnicze formacje    /39

Struktury SS, SA i Służby Pracy Rzeszy     /39

Struktury policji bezpieczeństwa     /44

Struktury niemieckiej żandarmerii    /46

Selbstschutz Westpreussen    /49

Przygotowanie zbrodni     /58

Tworzenie list proskrypcyjnych    /58

Miejsca odosobnienia    /62

Areszt policji bezpieczeństwa w Skórczu     /62

Areszty pod egidą niemieckiej żandarmerii      /63

Areszt Służby Pracy Rzeszy w Borzechowie     /70

Areszty pod egidą Selbstschutzu Westpreussen     /71

Przygotowanie miejsca straceń     /85

Zbrodnia w lesie Zajączek     /87

Masowe aresztowania ludności /87

Transport więźniów     /95

Zbrodnie w ramach akcji „Tannenberg” – zabójstwa ludności żydowskiej    /97

Zbrodnie w ramach akcji „Tannenberg” – zabójstwa ludności polskiej    /103

Zbrodnie w ramach akcji „T-4” – egzekucja pensjonariuszy Domu Ubogich    /114

Sprawcy zbrodni w lesie Zajączek (1939 r.)     /123

Zbrodnie w lesie Zajączek (1940–1945)     /128

Ślady zbrodni, ekshumacje i pamięć    /139

Identyfikacje i ekshumacje ofiar zbrodni   /139

Upamiętnienie ofiar zbrodni     /145

Podsumowanie     /149

Imienna lista ofiar zamordowanych w lesie Zajączek w latach 1939–1945    /151

Wykaz skrótów     /171

Bibliografia    /173

Indeks osób     /193

Indeks nazw miejscowych   /203