Kultura oksywska na prawobrzeżnym Dolnym Powiślu. Historia badań i stan źródeł

Autorka: Milena Danielewska-Teska

Rok wydania: 2024

Liczba stron: 600

Oładka: miękka ze skrzydełkami

Format: 15,8 cm x 23,5 cm

Od czasów II wojny światowej region opisany w książce dr Mileny Danielewskiej-Teska, był swego rodzaju „peryferią badawczą”, nieco na uboczu od głównych obszarów dociekań naukowych. Na kartach prezentowanej tu publikacji jawi się on jednak jako niezwykle dynamiczny obszar, istotny dla zrozumienia przekształceń cywilizacyjnych wśród społeczności zamieszkujących północ współczesnej Polski, starannie badany przez grono prehistoryków skupionych wokół regionalnych placówek muzealnych. Kolorytu dodaje właśnie ta opowieść o ludziach, którzy pieczołowicie zbierali i zachowywali ślady przeszłości tych ziem.

Myślę, że książka ta stanie się wartościową pozycją w biblioteczce nie tylko profesjonalnych archeologów zajmujących się schyłkiem starej ery w świecie środkowoeuropejskiego Barbaricum, ale także rzeszy regionalistów, owych zapalonych miłośników przeszłości i dnia dzisiejszego ziem położonych w dolnym biegu Królowej Polskich Rzek.

- prof. dr hab. Andrzej Michałowski

Spis treści:

Wprowadzenie /11

I. Dzieje badań nad osadnictwem społeczności kultury oksywskiej na obszarze prawobrzeżnego Dolnego Powiśla

I.1. Prace badawcze prowadzone do 1945 roku  /17

I.2. Prace badawcze prowadzone po 1945 roku /53

I.3. Biogramy badaczy /91

II. Źródła do poznania kultury oksywskiej z obszaru prawobrzeżnego Dolnego Powiśla – Katalog

II.1. Cmentarzyska /107

II.2. Materiały sepulkralne przemieszane w ramach stanowisk  /207

II.3. Materiały sepulkralne o niepewnej identyfikacji chronologicznej i/lub kulturowej  /208

II.4. Osady  /218

II.5. Stanowiska osadowe o niepewnej identyfikacji chronologicznej i/lub kulturowej  /250

II.6. Pomosty  /251

II.7. Znaleziska luźne i/lub pozbawione bliższych informacji o kontekście występowania  /252

II.8. Stanowiska znane z wojewódzkiej ewidencji stanowisk archeologicznych  /253

III. Analiza chronologiczno-typologiczna źródeł archeologicznych z prawobrzeżnego Dolnego Powiśla

III.1. Ozdoby i/lub części stroju /255

III.1.1. Zapinki  /255

III.1.2. Klamry do pasa  /296

III.1.3. Koliste zapięcia pasa  /309

III.1.4. Kółka z brązu i żelaza  /310

III.1.5. Sprzączki do pasa  /311

III.1.6. Bransolety  /313

III.1.7. Ozdoby obręczowe  /315

III.1.8. Zawieszki  /317

III.1.9. Szpile  /318

III.1.10. Paciorki szklane  /318

III.1.11. Paciorki bursztynowe  /320

III.2. Narzędzia i przybory toaletowe  /321

III.2.1. Nożyki sierpikowate  /321

III.2.2. Nożyk  /325

III.2.3. Noże proste  /325

III.2.4. Koser  /327

III.2.5. Nożyce  /329

III.2.6. Brzytwy  /329

III.2.7. Igły  /330

III.2.8. Szydła  /331

III.2.9. Szczypce  /331

III.2.10. Przęśliki  /333

III.2.11. Krzesiwo igłowe  /335

III.2.12. Żelazna ciosła  /336

III.2.13. Narzędzia kamienne  /337

III.2.14. Ciężarki tkackie  /337

III.2.15. Pozostałe  /338

III.3. Uzbrojenie  /339

III.3.1. Miecze, ich pochwy i okucia  /339

III.3.2. Umba  /345

III.3.3. Imacze  /347

III.3.4. Okucia brzegów tarcz  /348

III.3.5 Nity  /348

III.3.6. Metalowe groty broni drzewcowej  /349

III.3.7. Kościane groty broni drzewcowej  /353

III.3.8. Toki  /354

III.3.9. Ostroga  /355

III.4. Naczynie metalowe  /355

III.5. Okucie rogu do picia  /356

III.6. Naczynia ceramiczne  /356

III.6.1. Typologia A. Strobin  /389

III.6.2. Typologia R. Wołągiewicza  /401

III.6.3. Naczynia sitowate /402

III.6.4. Talerze  /403

III.6.5. Pokrywa naczynia  /404

III.7. Łyżka gliniana  /404

III.8. Wilk ogniowy  /405

Zakończenie /407

Aneks 1. Ryciny /421

Aneks 2. Wykresy /457

Aneks 3. Tablice /471

Bibliografia /541

Summary  /589