Kto wydał wyrok na miasto? Plany operacyjne ZWZ-AK (1940-1944) i sposoby ich realizacji

Autor: Andrzej Leon Sowa

Rok wydania: 2016

Liczba stron: 824

Okładka: twarda

Format: 17,00 cm x 24,00 cm

Powstanie Warszawskie - prawda ukryta w dokumentach

Dyskusja na temat konieczności i sensu Powstania Warszawskiego rozpoczęła się jeszcze przed jego wybuchem i toczy się nadal. W ręce czytelników trafia nowy i niezwykle ważny głos w tej dyskusji — książka Andrzeja Leona Sowy, wybitnego historyka cenionego za niezwykle rzeczowe podejście do omawianych zagadnień i za skrupulatność w badaniu źródeł.

Kto wydał wyrok na miasto? to nie tylko analiza krytyczna przyczyn Powstania Warszawskiego. Andrzej Leon Sowa w oparciu o źródła i dokumenty obala mity, ujawnia tajemnice i przybliża słabo znane, a kluczowe szczegóły decyzji polskiego dowództwa od 1939 roku oraz ukazuje na nowo działania Armii Krajowej, ich założenia i przebieg. Od dziś żadna merytoryczna dyskusja o Powstaniu Warszawskim nie będzie mogła odbyć się z pominięciem głosu Andrzeja Leona Sowy, bez względu na to, czy ostatecznie zgodzimy się z tezami autora, czy też nie.

Kto wydał wyrok na miasto? ma szansę stać się pozycją klasyczną, a już na pewno - jedną z najważniejszych książek historycznych roku.

Spis treści:

Wstęp   /15

I. Geneza planowania operacyjnego w PSZ i KG ZWZ-AK  /31

Tradycje powstańcze  /33

Doświadczenia kampanii 1939 roku   /37

Organizacja polskich władz wojskowych na wychodźstwie   /38

Struktury organizacyjne ZWZ na terenie kraju  /41

Organizacja prac planistycznych w KG ZWZ i w Polskich Siłach Zbrojnych (PSZ) na uchodźstwie  /43

II. Pierwszy plan powstania powszechnego  /49

Wypracowywanie wstępnych zasad obowiązujących przy tworzeniu koncepcji powstania   /51

Działania sztabów Polskich Sił Zbrojnych w Wielkiej Brytanii na rzecz przygotowania powstania w kraju   /54

Studia nad koncepcją planu powstania w sztabach PSZ w Londynie   /60

Prace planistyczne w KG ZWZ w Warszawie   /64

III. Ostateczna wersja planu powstania powszechnego   /77

Przejęcie przez gen. Sikorskiego bezpośredniego dowodzenia ZWZ i dalsze prace w Londynie w celu udoskonalenia koncepcji wsparcia powstania  /79

Nowe koncepcje gen. Roweckiego  /83

Ostateczna wersja planu powstania powszechnego  /86

IV. Doktryna walki powstańczej. Problem sił i środków   /99

Tworzenie aparatu dowodzenia i dostosowywanie struktury organizacyjnej do zadań związanych z wykonaniem planów powstańczych  /101

Wypracowywanie doktryny walki powstańczej  /106

Sposoby szkolenia członków organizacji   /110

Problemy związane z oceną rzeczywistego stanu funkcjonowania organizacji   /115

Problem stanów liczebnych ZWZ i AK  /116

V. Próby włączenia planu powstania powszechnego do strategii alianckiej  /121

Zabiegi u władz brytyjskich   /123

Zabiegi gen. Sikorskiego o pozyskanie poparcia USA dla włączenia planu powstania powszechnego do alianckich operacji strategicznych  /133

Ostateczna odmowa włączenia operacji AK do alianckich planów strategicznych  /140

VI. Zagadnienie sowieckie w poglądach generałów Sikorskiego i Roweckiego /145

Zmiany w relacjach polsko-sowieckich w latach 1939-1941   /147

Konsekwencje układu Sikorski-Majski z 30 lipca 1941 roku dla działań podziemia wojskowego w kraju /148

Wymiana depesz na temat stosunku ZWZ-AK do Armii Czerwonej   /153

VII. Zmiana w relacjach pomiędzy polskim Londynem a podziemiem w kraju po śmierci generała Sikorskiego   /163

Następcy generała Władysława Sikorskiego   /165

Zmiany w Komendzie Głównej AK w Warszawie  /173

Walka o zmianę kompetencji stanowiska Naczelnego Wodza  /175

Angażowanie władz polskiego państwa podziemnego w walki polityczne na emigracji  /178

VIII. Prace związane z przygotowaniem powstania powszechnego w okresie jesień 1943 - pierwsza połowa 1944  /181

Ponowne próby włączenia AK do strategicznych planów alianckich   /183

Działania Sztabu Naczelnego Wodza na rzecz wsparcia powstania powszechnego  /187

Przygotowywanie 1. Samodzielnej Brygady Spadochronowej do wali w kraju  /191

IX. Powstanie planu akcji "Burza" i kontrowersje wokół niego  /197

Zaniepokojenie KG AK brakiem instrukcji na wypadek spodziewanego wkroczenia Armii Czerwonej w granice RP   /199

Przygotowanie wspólnej instrukcji rządu i Naczelnego Wodza dla AK  /201

Koncepcje premiera Mikołajczyka dotyczące politycznego wykorzystania działań bojowych AK  /206

Rozkaz dowódcy AK z 20 listopada 1943 roku inicjujący akcję "Burza"  /208

Walka premiera i Naczelnego Wodza o ostateczny kształt instrukcji dla kierownictwa podziemia politycznego i wojskowego  /212 

X. Działania 27. Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK  /219

Samowolna zmiana koncepcji działań bojowych przez komendanta okręgu Wołyń   /221

Organizacja 27. Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK i jej kontakty z Armią Czerwoną   /224

Działania zbrojne 27. Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK na tyłach wojsk niemieckich  /227

Próba wykorzystania 27. Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK  na arenie międzynarodowej  /230

Wpływ sytuacji na Wołyniu na korekty sposobu wykonywania akcji "Burza"   /234

XI. Zmiany w Komendzie Głównej AK wiosną 1944 roku i walki na Kresach Wschodnich II RP   /237

Zmiany personalne w Komendzie Głównej AK  /239

Akcja "Burza" na kresach północno-wschodnich i operacja "Ostra Brama"  /246

Akcja "Burza" w Małopolsce Wschodniej  /257

XII. Realizacja akcji "Burza" na terenie Polski centralnej latem 1944 roku  /269

Odprawy KG AK dla pozostałych komend okręgów AK wykonujących akcję "Burza"  /271

Akcja "Burza" w okręgach Lublin, Białystok i Polesie oraz na terenie podokręgu Wschód obszaru warszawskiego AK   /274

Akcja "Burza" w  okręgach AK: Kraków oraz Kielce  /280

XIII. Wokół podjęcia decyzji "walki o Warszawę" w lipcu 1944 roku  /289

Stosunek polskich władz na uchodźstwie do sytuacji w kraju latem 1944 roku  /291

Reakcje dowództwa AK na rozwój sytuacji na froncie wschodnim   /304

Zarządzenie stanu czujności do powstania powszechnego i podjęcie decyzji walki o Warszawę  /311

Rozwój sytuacji w Warszawie w ostatniej dekadzie lipca 1944 roku   /317

Kontrowersje wokół rozkazu płk. dypl. Chruściela z 27 lipca i dalsze narady KG AK  /327

Okoliczności podjęcia decyzji wali 31 lipca 1944 roku i ocena jej wojskowego charakteru  /334

XIV. Stalin a powstanie warszawskie  /343

Założenia polityki Stalina wobec Polski w okresie drugiej wojny światowej  /345

Operacja "Bagration". Działania na froncie wschodnim wczesnym latem 1944 roku  /352

Ocena motywów zmiany planów Stalina w kwestii natychmiastowego zdobywania Warszawy  /360

Rozwój sytuacji na froncie po 21 lipca 1944 roku  /365

Wizyta premiera Mikołajczyka w Moskwie i jej skutki dla sytuacji powstańców w Warszawie  /384

Dalsze działania sowieckie na froncie wschodnim (sierpień-październik 1944)  /394

XV. Powstańcy warszawscy w działaniach zaczepnych (1-4 sierpnia 1944)   /403

Charakterystyka Warszawy w okresie II wojny światowej  /405

Miejsce Warszawy w planach operacyjnych AK  /410

Sytuacja Niemców w Warszawie w końcu lipca 1944  /420

Godzina "W" i rezultaty pierwszego uderzenia  /425

"Rewolucja" w Warszawie  /436

Okres powstańczej ofensywy, 2-4 sierpnia  /439

Pierwsze próby pozyskania pomocy zewnętrznej dla powstania   /446

Oraz pierwszych dni powstania w meldunkach płk. Chruściela "Nurta" i w depeszach gen. Komorowskiego "Bora" do Londynu   /449

Sprawy związane z dowodzeniem powstaniem i pierwsze oceny sytuacji w Warszawie  /453

XVI. Powstańcze próby przetrwania (5 sierpnia - 2 września 1944)  /459

Hitler a powstanie warszawskie  /461

Utworzenie grupy korpuśnej (improwizowanego korpusu) gen. von dem Bacha, jego organizacja i taktyka walk z powstańcami w sierpniu 1944 roku  /468

Walki na Ochocie i Woli  /483

Obrona Starówki  /497

Działania bojowego na terenie Śródmieścia i Mokotowa  /522

Działania pozawarszawskich struktur AK na rzecz powstania  /528

Zabiegi o uzyskanie alianckiej pomocy dla Warszawy  /536

Stosunek ludności stolicy do powstania  /542

XVII. Dogorywanie powstania (2 września - 2 października 1944)  /549

Przebieg działań bojowych (2 września - 2 października 1944)    /551

Walki w rejonie Sadyby, Powiśla i w Śródmieściu-Północ (2-10 września 1944 roku)   /551

Działania niemieckie mające doprowadzić do opanowania Górnego Czerniakowa, Mokotowa i Żoliborza (11-3- września)  /555

Rozbicie zgrupowania "Kampinos"  /578

Specyfika oddziałów powstańczych i problemy dowodzenia powstaniem  /581

Sprawa pomocy lotniczej  /591

Kryzys w "polskim Londynie"  /595

Między nadzieją a zwątpieniem. Kapitulacja powstania  /602

Bilans walki powstańczej  /615

Oceny i podsumowania  /618

XVIII. "Po nas choćby potop..". Próby modyfikacji planów operacyjnych AK w trakcie powstania warszawskiego i po jego upadku  /627

Zmiany planów operacyjnych AK (siepień-wrzesień 1944)  /629

Przygotowania do realizacji planów operacyjnych w poszczególnych okręgach AK  /635

Nowy model dowodzenia AK  /645

Walka o zmianę planów operacyjnych AK, październik-grudzień 1944 roku  /655

Zakończenie  /665

Wykaz skrótów  /683

Przypisy  /685

Mapy  /748

Bibliografia  /770

Źródła ilustracji  /784

Indeks nazwisk i pseudonimów z notami biograficznymi  /785