- Kategorie
-
Księgi historyczne Starego Testamentu. Wprowadzenie do zagadnień literackich, historyczno-krytycznych i teologicznych
Wpisz swój e-mail |
Wysyłka w ciągu | 24 godziny |
Cena przesyłki | 11,00 zł |
Dostępność | Brak towaru 0 szt. |
Kod kreskowy | |
ISBN | 9788383331140 |
EAN | 9788383331140 |
Zostaw telefon |
Autor: ks. Wojciech Pikor
Rok wydania: 2023
Liczba stron: 271
Okładka: miękka
Format: 16,00 cm x 23,00 cm
Monografia Księgi historyczne Starego Testamentu. Wprowadzenie do zagadnień literackich, historyczno-krytycznych i teologicznych jest adresowana do szerokiego spectrum czytelników: od naukowców – biblistów, którzy badają teksty biblijne z racji wykonywanego zawodu, poprzez studentów i pasjonatów chcących poznać ciekawe niuanse literackie i historyczne obecne w różnych księgach Starego Testamentu, aż do tych, którzy stoją na samym początku wnikliwszej lektury Pisma św. i potrzebują profesjonalnego wsparcia w rozumieniu całej palety różnych problemów teologiczno-literackich pojawiających się w tekście natchnionym. Autor prezentuje wybrane zagadnienia literackie, teologiczne i historyczno-krytyczne obecne w obszernej grupie ksiąg biblijnych określanych mianem księgi historyczne oraz historyczno-dydaktyczne Starego Testamentu.
(opis wydawcy)
Spis treści:
Wstęp /5
Rozdział I. Deuteronomistyczne dzieło historyczne /9
1. Miejsce dzieła deuteronomistycznego w Biblii Hebrajskiej /9
2. Powstanie dzieła deuteronomistycznego /11
2.1. Teorie przed Martinem Nothem /11
2.1.1. Podejście tradycyjne /11
2.1.2. Teoria źródeł /11
2.1.3. Redakcja deuteronomistyczna /12
2.2. Teoria Martina Notha /12
2.3. Późniejsze przepracowania teorii Notha /14
2.3.1. Podwójna redakcja deuteronomistyczna /14
2.3.2. Potrójna redakcja /15
2.3.3. Model bloków /16
2.4. Jaki konsensus wokół historii deuteronomistycznej? /16
3. Materiał źródłowy dla historii dtr /17
3.1. Dokumenty administracyjne /18
3.2. Teksty propagandowe /18
3.3. Teksty nieurzędowe /19
4. Cel dzieła deuteronomistycznego /19
4.1. Wyrok skazujący /20
4.2. Wezwanie do nawrócenia /20
4.3. Wezwanie do nadziei /21
Bibliografia /22
Rozdział II. Księga Jozuego /24
1. Tytuł księgi i jej bohater /24
1.1. Etymologia /24
1.2. Życie Jozuego /25
1.3. Jozue jako wzór przywódcy /25
2. Treść i struktura /27
3. Powstanie Księgi Jozuego /28
3.1. Źródła /29
3.2. Elementy redakcyjne /30
4. Księga Jozuego jako dzieło literackie /32
4.1. Problem historyczności Księgi Jozuego /32
4.2. Problemy literackie /33
4.3. Księga Jozuego – epopeją /34
4.4. Początki Izraela w Kanaanie /35
4.4.1. Model podboju /35
4.4.2. Model pokojowej infiltracji /36
4.4.3. Model rewolucji społecznej /37
4.4.4. Model ewolucji społecznej /37
5. Teologia Księgi Jozuego /38
5.1. Wierność Boga /38
5.2. Dar ziemi /39
5.3. Zjednoczenie Izraela i Judy /41
5.4. Prawo /41
5.5. Problem „wojen Jahwe” w Księdze Jozuego /42
5.5.1. Instytucjonalny charakter wojen Jahwe? /43
5.5.2. Wojna Jahwe w Joz 10 /43
5.5.3. Deuteronomistyczna teologizacja narracji o wojnach Jahwe /46
5.5.4. Od lektury teologicznej do lektury duchowej Księgi Jozuego /48
Bibliografia /50
Rozdział III. Księga Sędziów /51
1. Tytuł księgi /51
2. Miejsce Księgi Sędziów w historii deuteronomistycznej /53
3. Treść i struktura /55
3.1. Wprowadzenie historyczno-geograficzne (Sdz 1,1–2,5) /55
3.2. Wprowadzenie historyczno-teologiczne (Sdz 2,6–3,6) /56
3.3. Narracje o sędziach (Sdz 3,7–16,31) /57
3.3.1. Sędziowie „więksi” /57
3.3.2. Sędziowie „mniejsi” / 59
3.4. Dwuczęściowy epilog (Sdz 17–21) /59
4. Źródła i powstanie Księgi Sędziów /60
4.1. Materiał źródłowy /60
4.2. Powstanie księgi /62
4.2.1. Księga wybawicieli /62
4.2.2. Dynamika procesu redakcji /64
5. Wartość historyczna Księgi Sędziów /65
5.1. Sytuacja polityczna /65
5.2. Sytuacja społeczna /66
6. Teologia Księgi Sędziów /68
6.1. Deuteronomistyczna teologia historii /69
6.2. Wolność jako dar i zadanie /70
6.3. Boża moc, która posługuje się ludzką słabością /71
Bibliografia /72
Rozdział IV. 1-2 Księga Samuela /73
1. Tytuł /73
2. Treść i struktura /74
2.1. Saul i Dawid (1 Sm 1–15) /75
2.2. Dojście Dawida do władzy (1 Sm 16 – 2 Sm 5) /75
2.3. Sukcesja tronu na dworze Dawida (2 Sm 6–20) /75
2.4. Dodatki do historii Dawida (2 Sm 21–24) /76
3. Powstanie /76
3.1. Tradycyjne ujęcie żydowskie /77
3.2. Hipoteza dokumentów /77
3.3. Hipoteza fragmentów /77
3.4. Hipoteza historii deuteronomistycznej /78
3.5. Późniejsze rewizje hipotezy redakcji deuteronomistycznej /78
4. Problematyka historyczna Ksiąg Samuela /79
4.1. Samuel: sędzia, kapłan, prorok /79
4.1.1. Samuel sędzia /80
4.1.2. Samuel kapłan /81
4.1.3. Samuel prorok /81
4.2. Saul /82
4.2.1. „Państwo” Saula /83
4.2.2. Filistyni jako zagrożenie dla królestwa Saula /84
4.3. Dawid /85
4.3.1. Historia Dawida z czasów panowania Saula /85
4.3.2. Powstanie państwa /86
4.3.3. Królestwo Dawida /88
5. Teologia Ksiąg Samuela /89
5.1. Funkcja teologiczna głównych bohaterów /89
5.1.1. Samuel /89
5.1.2. Saul /90
5.1.3. Dawid /91
5.2. Monarchia /91
5.3. Proroctwo Natana o dynastii Dawidowej /93
Bibliografia /95
Rozdział V. 1-2 Księga Królewska /96
1. Tytuł /96
2. Struktura /97
2.1. Trzy okresy monarchii /97
2.1.1. Zjednoczona monarchia (1 Krl 1–11) /97
2.1.2. Paralelna historia królestw Izraela i Judy (1 Krl 12 – 2 Krl 17) /98
2.1.3. Koniec Królestwa Judy (2 Krl 18–25) /99
2.2. Historia monarchii z perspektywy prorockiej /99
3. Powstanie Ksiąg Królewskich /101
3.1. Schematyczne ramy redakcyjne narracji o królach /102
3.2. Źródła /103
3.2.1. Kroniki /104
3.2.2. Archiwa /104
3.2.3. Teksty prorockie /105
3.3. Proces redakcji /105
4. Chronologia /107
4.1. Charakter symboliczny liczb /107
4.2. Synchroniczny sposób datacji /108
4.3. Fenomen współrządzenia /108
4.4. Przeddatacja i podatacja /109
4.5. Kalendarz wiosenny lub jesienny /109
4.6. Chronologia w służbie teologii /110
5. Teologia Ksiąg Królewskich /110
5.1. Teologia historii /110
5.2. Ocena religijna królów Izraela i Judy /111
5.3. Rola proroków /112
5.4. Kult jedynego Boga /114
5.5. Perspektywa zbawienia /116
Bibliografia /117
Rozdział VI. 1-2 Księga Kronik /119
1. Nazwa i miejsce w kanonie /119
2. Hipoteza „dzieła kronikarskiego” /121
2.1. Jedność Krn i Ezd-Ne /121
2.2. Różni autorzy Krn i Ezd-Ne /122
3. Struktura /124
3.1. Wprowadzenie genealogiczne (1 Krn 1–10) /124
3.2. Zjednoczona monarchia (1 Krn 11 – 2 Krn 9) /125
3.3. Królestwo Judy (2 Krn 10–36) /125
4. Materiał źródłowy /126
4.1. Źródła biblijne /126
4.2. Źródła pozabiblijne /127
4.3. Sposób korzystania ze źródeł /128
5. Gatunek literacki /129
6. Autor i czas powstania /130
7. Teologia Ksiąg Kronik /132
7.1. Świątynia /133
7.2. Monarchia /134
7.3. Zasada odpłaty /136
Bibliografia /138
Rozdział VII. Księgi Ezdrasza i Nehemiasza /140
1. Tytuł i miejsce w kanonie /140
2. Treść i struktura /142
2.1. Układ chronologiczny /142
2.1.1. Powrót i odbudowa świątyni (Ezd 1–6) /143
2.1.2. Misja Ezdrasza w Jerozolimie (Ezd 7–10) /143
2.1.3. Misja Nehemiasza i odbudowanie murów (Ne 1–13) /143
2.2. Układ tematyczny /144
3. Źródła /144
3.1. Pamiętniki Nehemiasza /145
3.2. Pamiętniki Ezdrasza /146
3.3. Listy zestawiające osoby, przedmioty /147
3.4. Dokumenty urzędowe /147
4. Autor, miejsce i czas powstania /148
5. Chronologia działalności Ezdrasza i Nehemiasza /150
6. Teologia /152
6.1. Nowy exodus /152
6.2. Przestrzeń święta /154
6.3. Izrael jako „ród święty” /155
6.4. Prawo /156
Bibliografia /158
Rozdział VIII. 1-2 Księga Machabejska /160
1. Tytuł /160
2. Kanoniczność /163
3. Kontekst historyczny /163
4. Pierwsza Księga Machabejska /166
4.1. Struktura 1 Mch /166
4.1.1. Dzieje Matatiasza (1 Mch 1–2; 167 r. przed Chr.) /166
4.1.2. Dzieje Judy Machabeusza (1 Mch 3,1–9,22; 166–160 r. przed Chr.) /167
4.1.3. Dzieje Jonatana (1 Mch 9,23–12,53; 160–143 r. przed Chr.) /167
4.1.4. Dzieje Szymona (1 Mch 13,1–16,24; 142–134 r. przed Chr.) /168
4.2. Autor /168
4.3. Czas powstania /170
4.4. Walor historyczny / 170
4.5. Teologia /173
4.5.1. Obecność Boga 173
4.5.2. Religijność /174
4.5.3. Wierność Prawu /175
5. Druga Księga Machabejska /176
5.1. Gatunek literacki i autor /176
5.2. Struktura /178
5.3. Powstanie 180
5.4. Teologia /181
5.4.1. Świątynia jerozolimska /182
5.4.2. Męczeństwo /184
5.4.2.1. Wymiar religijny /185
5.4.2.2. Wymiar dydaktyczny /185
5.4.2.3. Wymiar patriotyczny /186
5.4.2.4. Wymiar polityczny /186
5.4.3. Zmartwychwstanie /187
5.4.3.1. Argument kreatologiczny /188
5.4.3.2. Argument z Bożej wszechmocy /188
5.4.3.3. Argument eschatologiczny /189
5.4.3.4. Argument ze sprawiedliwości Bożej / 189
5.4.4. Wstawiennictwo /190
5.4.4.1. Żywi za żywych /190
5.4.4.2. Żywi za zmarłych /191
5.4.4.3. Zmarli za żywych /191
Bibliografia /191
Rozdział IX. Księga Rut /194
1. Pozycja w kanonie /194
2. Struktura /196
3. Czas powstania /198
3.1. Datacja przedwygnaniowa /198
3.2. Datacja wygnaniowa /198
3.3. Datacja powygnaniowa /199
4. Gatunek literacki /201
5. Teologia /201
5.1. Idea „reszty” /202
5.2. Opatrzność Boża a teologia „przypadku” /204
5.3. Przodek Dawida /205
Bibliografia 207
Rozdział X. Księga Tobiasza /208
1. Tytuł /208
2. Tekst /209
3. Autor, czas i miejsce powstania /210
4. Struktura /211
5. Gatunek literacki /213
6. Intertekstualność /215
6.1. Literatura biblijna /215
6.1.1. Księga Rodzaju /216
6.1.2. Księga Powtórzonego Prawa /216
6.1.3. Księgi prorockie /216
6.1.4. Księgi mądrościowe /216
6.2. Literatura pozabiblijna /217
6.2.1. Opowieść o Achikarze /217
6.2.2. Stela Bentresz /218
7. Teologia /218
7.1. Prawdziwa pobożność /218
7.2. Zasada odpłaty /219
7.3. Angelologia /220
7.4. Życie rodzinne /222
Bibliografia /223
Rozdział XI. Księga Judyty /225
1. Tytuł /226
2. Tekst /226
3. Kompozycja / 227
3.1. Treść /227
3.2. Struktura /228
4. Antologiczny charakter Księgi Judyty /230
5. Gatunek literacki /232
6. Czas i miejsce powstania /233
7. Teologia /234
7.1. Pytanie o Boga /235
7.2. Relektura historii w kluczu exodusu /236
7.3. Paradygmatyczna postać Judyty /237
Bibliografia /239
Rozdział XII. Księga Estery /241
1. Tytuł /241
2. Tekst /242
2.1. Różnorodność świadków tekstualnych /242
2.2. Greckie dodatki do Księgi Estery /243
2.3. Pytanie o pierwotny kształt Księgi Estery /244
3. Czas powstania /246
4. Struktura /247
5. Historyczność Księgi Estery a jej gatunek literacki /249
6. Teologia /250
6.1. Sens ukrytej obecności Boga /251
6.2. Poszukiwanie modelu życia w diasporze /254
6.3. Moralna dwuznaczność Księgi Estery /255
Bibliografia /259