- Kategorie
-
Kronika tzw. Galla Anonima. Historyczne (monastyczne i genealogiczne) oraz geograficzne konteksty powstania
| Wpisz swój e-mail |
| Wysyłka w ciągu | 24 godziny |
| Cena przesyłki | 9.5 |
| Dostępność |
|
| Kod kreskowy | |
| ISBN | 978-83-231-2542-6 |
| EAN | 9788323125426 |
| Zostaw telefon |
Autor: Jarosław Wenta
Rok wydania: 2011
Ilość stron: 226
Oprawa: miękka
Format: 15,7 cm x 22,5 cm
"Nie sposób pisać o historii Polski XI czy XII wieku, gdy mowa jest o sprawach źródeł, nacji i ich postrzeganiu, bez uwzględnienia wpływu na opisywanie dziejów, także tych najdawniejszych, tego wszystkiego, co wydarzyło się w wiekach XIX i XX w Europie Środkowej wraz z właściwą jej rolą późnego romantyzmu i jego wpływu na stawanie się historiografii i dominującej w niej kwestii państw, narodów i wszelkiego rodzaju grup etnicznych. Konflikty, które wypełniły pierwszą połowę wieku XX , zaostrzyły widzenie rzeczy i pozostawiły wyraźne ślady w europejskich historiografiach, w tym także w studiach źródłoznawczych. Dało to przewagę sposobom obserwacji historii właściwym indywidualnym doświadczeniom badaczy, zwłaszcza w dobie katastrofy cywilizacyjnej w Europie Środkowej w drugiej połowie XX stulecia. Efektem złożonej sytuacji historiografii stały się niepełne obrazy mediewistycznej literatury, stanu zachowania i edycji źródeł, sposobów ich krytyki, wizje dziejów żądające stale dyskusji z racji ich warsztatowej niesprawności. Tyle tytułem generaliów. Są wśród publikowanych prac o Gallu takie, które zadecydowały na długo o kierunkach naukowych, źródłoznawczych poszukiwań. Nie sposób więc nie zwrócić uwagi na wpływ książki Mariana Plezi na studia nad dziejami Polski XI-XII w., w tym także na późniejsze studia nad Kroniką tzw. Galla Anonima. Dla generalnej oceny jego wizji kroniki znaczenie ma jego pozostawanie pod wpływami późnoromantycznych poglądów na dzieje Polski średniowiecznej Semkowicza i jego uczniów. Towarzyszyły one Plezi w kreowaniu historycznych ram relacji filologa. Recepcji owych poglądów właściwych galicyjskiej, uniwersyteckiej erudycji przełomu XIX i XX wieku towarzyszyły wizje antagonizmów stających się motorem dziejów powszechnych i stawania się narodowych tożsamości. Zawężało to zdecydowanie poszukiwania możliwych wzorców tekstu, możliwych obszarów penetracji literatury przedmiotu. Najbardziej obiecujące okazywały się kontynuacje tradycyjnych sposobów poszukiwania początków drogi autora-pielgrzyma w krajach romańskich czy też na Węgrzech, wreszcie w I talii. Konsekwencje owego społeczno-naukowego zjawiska są widoczne w publikacjach poświęconych tzw. Gallowi po czasy najnowsze. W intencji autora niniejsza książka powinna wypełnić luki w poszukiwaniach i stawianych do tej pory koncepcjach i wprowadzić do literatury przedmiotu niewykorzystywany dotąd zasób źródeł oraz uzupełnić stan badań".
(fragment Wprowadzenia)
Spis treści:
Wprowadzenie - ogólny zarys stanu badań /11
Część 1. Historyczne (monastyczne i genealogiczne) oraz geograficzne konteksty powstania kroniki /23
I. Wstęp /25
II . Możliwe monastyczne konteksty powstania tzw. Kroniki Galla Anonima /29
A. Wprowadzenie /29
B. Konteksty bamberskie /35
C. St. Gilles /41
D. Z wiefalten /47
E. St. Blasien (ze sławnym wpisem do nekrologu majuskułą antykróla Rudolfa von Rheinfelden) /50
F. Klasztory Pirmina / 53
III. Konteksty genealogiczne /55
A. Dietpoldingowie, przykład domu z Nordgau /55
B. Sukcesja Bergów /58
C. Zähringowie /59
IV. Konteksty historyczne /63
A. Sprawa Władysława Hermana /63
B. Dynastia salicka: Henryk IV i Henryk V /64
C. Formbach, przykład losów politycznej bawarskiej emigracji po 1085 roku /66
D. Billungowie i saskie księstwo /68
V. Autor kroniki /73
A. Pilgrim /73
B. Zagadka Weimarów /75
C. W poszukiwaniu rodziny autora /78
1. Genealogicznie uzasadnione koncepcje bawarskie /79
2. Genealogicznie uzasadnione koncepcje saskie / 84
3. Genealogicznie uzasadniona koncepcja szwabska / 87
VI. Możliwa perspektywa geograficzna autora kroniki / 89
A. Wiedza geograficzna Pielgrzyma / 89
B. Język Pielgrzyma / 98
C. Możliwa perspektywa obserwacji geograficzno-historycznych Pielgrzyma / 99
VII. Problem reguły zakonnej Pielgrzyma / 105
A. Passau i św. Mikołaj / 105
B. Refleksja nad możliwą regułą zakonną Pielgrzyma / 108
VIII. Kandydaci do autorstwa kroniki o imieniu Pilgrim poświadczeni źródłowo / 111
A. Pilgrim z Zwiefalten / 111
B. Pilgrim z Göttweig / 112
C. Pilgrim od św. Emmerama w Ratyzbonie (!) / 112
D. Pilgrim od St. Blasien i Schaffhausen / 113
IX. Podsumowanie, czyli wskazanie na najprawdopodobniejsze historyczne (monastyczne i genealogiczne) konteksty powstania kroniki przypisywanej tzw. Gallowi Anonimowi / 121
Część 2. Analizy źródłoznawcze / 125
I. Stan badań nad językiem, formą i tradycją rękopiśmienną kroniki / 127
A. Formacja intelektualna autora / 127
1. Dyskusja nad językiem i erudycją Pielgrzyma / 127
2. Zagadka kursusu / 129
B. Tradycja rękopiśmienna / 136
II. Poszukiwanie i analiza similiów w tekście kroniki Pielgrzyma. przy pomocy elektronicznych baz danych Patrologia Latina, Monumenta Germaniae Historica, Library of Latin Texts /143
A. Wstępne ustalanie zakresu podobieństw / 144
1. Epistola / 144
B. Epylogus / 161
C. Studium i formacja intelektualna oraz monastyczna Pielgrzyma: próba uogólnienia wykonanych analiz / 168
1. Studium i biblioteki w klasztorach zreformowanych - stan badań / 168
2. Ars dictandi i możliwy obszar działań kancelaryjnych Pielgrzyma / 176
3. Pewna i możliwa lektura Pielgrzyma / 180
Ekskurs: Sprawa kultu św. Mikołaja / 185
Zakończenie / 193
Wykaz źródeł i literatury / 197
I. Wykaz źródeł rękopiśmiennych / 197
II. Elektroniczne bazy danych / 197
III. Źródła dostępne za pośrednictwem elektronicznych baz danych / 197
IV. Wykaz źródeł drukowanych / 201
V. Wykaz literatury / 205
Summary / 221
