Król a prawo do oporu

Redakcja: Mariusz Markiewicz, Edward Opaliński, Ryszard Skowron  

Rok wydania: 2010

Liczba stron: 438

Okładka: twarda

Format: 17,0 cm x 24,0 cm

Praca zbiorowa, obejmująca 27 artykułów, stanowi przegląd tematyki dotyczącej badań nad prawem do oporu, mającym duże znaczenie w walce politycznej w europejskich monarchiach średniowiecza i czasów nowożytnych. Ze względu na bardzo szeroki zakres zagadnień –problemowych, syntetyzujących, jak i analizujących konkretne wydarzenia – opracowania podzielono na kilka grup, rezygnując z chronologicznego układu. Na wstępie umieszczono rozważania autorów koncentrujących się na prawnej i doktrynalnej stronie funkcjonowania tego prawa w średniowiecznej i nowożytnej Europie, następnie rozprawy ukazujące tę doktrynę w praktyce politycznej państw europejskich i Rzeczpospolitej do w. XVII. Osobną grupę stanowią referaty ukazujące przyczyny rokoszu Zebrzydowskiego i Lubomirskiego; wyodrębniono także eseje związane z konfederacjami przeciwko dworowi w XVIII stuleciu w Rzeczpospolitej. Publikację zamykają opracowania, w których omówiono opinie współczesnych o prawie do oporu od w. XV do XVIII w państwie polsko-litewskim.

(opis wydawcy)

Spis treści:

M. Markiewicz - Wstęp  /9

I. Prawo oporu w teorii politycznej w średniowiecznej i nowożytnej Europie  /13

K. Baczkowski - Złota Bulla króla węgierskiego Andrzeja II z roku 1222 i jej wpływ na prawo oporu stanów przeciw monarsze w środkowej Europie w średniowieczu  /15

A. Zakrzewski - Prawo oporu w Wielkim Księstwie Litewskim od wieku XIV do XVIII  /27

S. Grzybowski - Prawo oporu - dylemat szekspirowski  /37

J. F. P. Morelo - Władza królewska, przywileje stanowe i prawo oporu w Koronie Aragonii w wieku XVI i XVII  /49

Z. Vybiral - Konflikty stavu s panovnikem jako projev politicke komunikace v ceskem stavovskem state (1500-1620)  /75

II. Prawo oporu w praktyce w średniowiecznej i nowożytnej Europie  /87

J. Sperka, B. Czwojdrak - Konfederaci Spytka z Melsztyna z roku 1439  /89

E. Dubas-Urwanowicz - Stronnicy królewscy i opozycjoniścii wobec monarchy w dobie zjazdu lwowskiego i rokoszu sandomierskiego. Próba porównania  /105

A. I. Macinnes - Confessional Confederations and Rights of Resistance in Scotland, Ireland and England, 1638-1652  /123

A. K. Link-Lenczowski, Anglia Karola II. W kręgu władzy i religii  /139

A. Filipczak-Kocur - Niewykorzystane prawo do oporu w Danii w rou 1660  /145

Z. Anusik - Przykład szwedzki - konfederacja z Anjala  /163

III. Rokosze Zebrzydowskiego i Lubomirskiego  /181

M. Nagielski - Inter majestatem ac libertatem. Rzeczpospolita w dobie rokoszy doby panowania Wazów (1606-1666)  /183

H. Wisner - W imię praw i zwyczajów, czyli wbrew nim. Rokosz Zebrzydowskiego 1606-1607 /209

E. Opaliński - Zjazd rokoszowy w Jędrzejowie w roku 1607  /221

D. Kupisz - Problem obronności państwa w pismach politycznych dobru rokoszu sandomierskiego  /237

A. Rachuba - Litwa wobec rokoszu Jerzego Lubomirskiego 1664-1667  /249

I. Kraszewski - Antykrólewskie działania Jerzego Lubomirskiego w oczach Francji (1660-1664)  /259

J. Dąbrowski - W odmętach rokoszu - zerwanie wiosennego sejmu w roku 1666  /271

J. Urwanowicz - Konfederacje wojskowe - akceptowana uzurpacja prawa do oporu w Rzeczypospolitej XVII wieku? /297

IV. Konfederacje przeciwko dworowi w wieku XVIII w Rzeczpospolitej  /307

R. Niedziela - Spór o przyczyny detronizacji Augusta II z roku  /1704 w publicystyce politycznej przedostatniego bezkrólewia  /309

A. Macuk - Konfederacje powiatów Wielkiego Księstwa Litewskiego w obronie Stanisława Leszczyńskiego w latach 1733-1736  /319

T. Ciesielski - Alarmy konfederackie w pierwszej połowie panowania Augusta III  /341

K. Kuras - Familia wobec planów konfederacji Potockich w roku 1741  /353

V. Opinie współczesnych o prawie do oporu  /365

R. Sobotka - Opór władcom w świetle Roczników Jana Długosza  /367

A. Barwicka - Prawo do oporu w świetle silva rerum z okresu po rokoszu Lubomirskiego  /395

A. Perłakowski - Was eine Confoderation in Pohlen? Refleksje Johanna Wendela Bardiliego na temat związków szlachty koronnej w latach 1703-1704  /409

D. Rolnik - Konfederacja jako instrument działania politycznego w opinii szlachty czasów stanisławowskich (1764-1795)  /419

Wykaz skrótów  /437