- Kategorie
-
Krajobrazy szesnastowiecznej Polski las – ziemia – woda – ruda darniowa. Powiat kaliski i Wielkopolska w tle
Wysyłka w ciągu | 24 godziny |
Cena przesyłki | 11 |
Dostępność | Mała ilość 1 szt. |
Kod kreskowy | |
ISBN | 9788366911185 |
EAN | 9788366911185 |
Zostaw telefon |
Autor: Tomasz Związek
Rok wydania: 2022
Liczba stron: 282
Okładka: miękka
Format: 16,5 cm x 24,00 cm
Tomasz Związek (ur. 1989 r.) - historyk środowiska, doktor nauk humanistycznych w dziedzinie historii. W latach 2011-2019 pracował w Zakładzie Atlasu Historycznego w Instytucie Historii PAN w Warszawie, gdzie brał udział w pracach nad trzema tomami Atlasu historycznego Polski w serii „Mapy szczegółowe XVI wieku” (Wielkopolska, Kujawy i ziemia dobrzyńska, Prusy Królewskie). Od końca 2019 r. związany z Zakładem Geoekologii i Klimatologii w Instytucie Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN. Członek Europejskiego Towarzystwa Historii Środowiskowej (ESEH). Wyniki swoich badań publikował m.in. w „Studiach Źródłoznawczych”, „Kwartalniku Historii Kultury Materialnej”, „Studia Geohistorica”, „Journal of Historical Geography” czy „Scientific Reports”. Stypendysta Austriackiej Akademii Nauk (2020).
Obecnie zajmuje się historią lasów i interdyscyplinarnymi badaniami dotyczącymi relacji człowieka z otaczającym go środowiskiem w przeszłości. Wielbiciel długich leśnych wędrówek i kontaktu z dziką naturą.
(opis Wydawcy)
Spis treści
I. Wstęp /9
1.1. Cel badawczy /9
1.2. Granice przestrzenne i czasowe /14
1.3. Kontekst /15
1.4. Układ /16
1.5. Źródła /18
1.5.1. Rejestry poborowe – źródła szczególne /20
II. Las /27
2.1. Rozwój struktur osadniczych /32
2.1.1. Rozwój osadnictwa w ujęciu chronologicznym i przestrzennym /33
2.1.2. Osadnictwo wczesnośredniowieczne – sieć grodowa /34
2.1.3. Od przełomu lokacyjnego do stabilizacji osadniczej (XIII–XV/XVI w.) /41
2.1.3.1. Przełom czy ewolucja? W sprawie relacji między osadą otwartą a regularną /42
2.1.3.2. Dane paleośrodowiskowe /53
2.1.3.2.1. Nowsze próby badań interdyscyplinarnych /54
2.1.3.2.2. Ślady zmian osadniczych w ostatnich wysokorozdzielczych badaniach paleoekologicznych /57
2.1.4. Osadnictwo wczesnonowożytne – areał łanowy (XVI–XVII w.) /59
2.1.5. Osady przemysłowe – huty szkła /64
2.2. Wycinka lasów /68
2.3. Wnioski /70
III. Ziemia / 71
3.1. Techniki pracy na roli /73
3.1.1. Wprowadzenie do problematyki badawczej /73
3.1.2. Nawożenie /82
3.1.3. Pług czy radło? Wół czy koń? /87
3.1.3.1. Koń i wół w średniowiecznej gospodarce /88
3.1.3.2. Problematyka zachowanych inwentarzy duchownych
i szlacheckich powiatu kaliskiego /89
3.1.3.3. Hodowla i kwestie środowiskowe /91
3.2. Analiza świadczeń zbożowych /98
3.2.1. Liber beneficiorum Jana Łaskiego /98
3.2.2. Inwentarze klucza opatówieckiego (1511–1592 r.) /106
3.3. Nawożenie w świetle danych archeologicznych /124
3.3.1. Archeologiczne Zdjęcie Polski – problematyka /124
3.3.2. Analizy skupień ceramiki średniowiecznej i nowożytnej /128
3.4. Wnioski /130
IV. Woda /133
4.1. Natura w świetle kartografii przełomu XVIII i XIX w. /136
4.2. Hydrografia /145
4.2.1. Cieki /145
4.2.2. Poziom wód /146
4.2.3. Zbiorniki wodne /147
4.2.3.1. Jeziora /147
4.2.3.2. Stawy /149
4.3. Eksploatacja wód /157
4.3.1. Rybołówstwo /157
4.3.1.1. Rozmieszczenie przestrzenne /160
4.3.1.2. Relikty onomastyczne /165
4.3.1.3. Rybacy a wczesnonowożytny system podatkowy /169
4.3.2. Młynarstwo /171
4.3.2.1. Skala przekształcenia środowiska 172/
4.3.2.2. Sieć młynów wodnych /176
4.3.2.2.1. Rozwój sieci młynów wodnych (ok. 1507– 1592) /177
4.3.2.2.2. Lokalizacja młynów wodnych i typy kół wodnych /181
4.4. Wnioski /184
V. Ruda darniowa /187
5.1. Problematyka badawcza /191
5.2. Archeologiczne Zdjęcie Polski /195
5.3. Studia szczegółowe – kuźnice /198
5.3.1. Rudzki Młyn /200
5.3.2. Kuźnica Odolanowska (Świeca) /201
5.3.3. Pozostałe kuźnice w powiecie kaliskim /205
5.4. Cechy struktur osadniczych związanych z osadami kuźniczymi /207
5.5. Ocena wielkości złóż rudy darniowej / 213
5.5.1. Ocena jakościowa /213
5.5.2. Ocena ilościowa /215
5.6. Złoża rudy darniowej a struktura rzemiosła żelaznego /220
5.6.1. Kategoryzacja rzemiosł /220
5.6.2. Rzemiosło żelazne w powiecie kaliskim we wczesnej nowożytności /224
5.7. Wnioski /228
Zakończenie /230
Aneks źródłowy /235
Podziękowania /236
Summary /240
Bibliografia /243
Spis ilustracji, tabel i wykresów /267
Indeks geograficzny /275