Konrad I Mazowiecki. Kniaź Wielki Lacki (1187/89 - 31 sierpnia 1247)

Autorka: Agnieszka Teterycz-Puzio

Rok wydania: 2019

Ilość stron: 268

Oprawa: twarda

Format: 14,5 cm x 20,5 cm

Książę Konrad, syn Kazimierza Sprawiedliwego, wnuk Bolesława Krzywoustego, powszechnie znany z przydomkiem Mazowiecki, ma złą opinię w historiografii, jako książę, który sprowadził na polskie ziemie Zakon Krzyżacki. Źródła jednak, z zależności od miejsca ich powstania, dają dwa sprzeczne ze sobą obrazy Konrada I Mazowieckiego, jako wielkiego, sławnego, chrześcijańskiego władcy, albo księcia tyrana i okrutnika. Działalność Konrada Mazowieckiego bez wątpienia miała wpływ na losy państwa polskiego. W książce podjęto próbę weryfikacji czarnej legendy tego księcia, poprzez przyjrzenie się jego działalności, ukazanie jego osobowości, stosunku do rodziny, sojuszników i współpracowników. Niewątpliwie Konrad Mazowiecki to jedna z barwniejszych postaci polskiego średniowiecza – władca wyrazisty i kontrowersyjny.

Spis treści:

Wstęp  /11

I. Lata dzieciństwa i wczesnej młodości księcia Konrada Mazowieckiego  /17

1. Dom rodzinny /17

2. Małoletni bracia pod opieką matki  /22

3. Objęcie przez Konrada I władzy na Mazowszu i Kujawach  /31

II. We współpracy z bratem?  Polityka Konrada Mazowieckiego w latach 1205-1227  /36

1. Ruś halicko-włodzimierska w planach Leszka Białego i Konrada Mazowieckiego  /36

1.1. Sytuacja polityczna u progu rządów Konrada Mazowieckiego  /36

1.2. Bitwa pod Zawichostem i jej następstwa  /38

1.3. Zawarcie małżeństwa Konrada Mazowieckiego z księżniczką ruską Agafią  /47

1.4. Postawa mazowieckiego możnowładztwa w okresie rywalizacji małopolsko-węgierskiej o Ruś. Rola  Awdańców w Małopolsce i na Mazowszu  /50

1.5. Wydarzenia roku 1221. Porozumienie Konrada Mazowieckiego i Daniela halickiego  /58

2. Polityka Konrada Mazowieckiego wobec Prusów  /62

2.1. Wokół konfliktu księcia Konrada z wojewodą Krystynem  /63

2.2. Konrad i jego mazowieckie otoczenie z lat 1218- 1227 wobec problemu pruskiego  /72

2.3. Napady Prusów i zbrojne wyprawy odwetowe na początku lat 20-tych XIII w.  /83

3. Sprowadzenie zakonu krzyżackiego na ziemie polskie  /95

4. Wydarzenia w Gąsawie w 1227 r. i ich znaczenie dla polityki Konrada Mazowieckiego  /99

III. Działalność Konrada I Mazowieckiego w latach 1227-1243 – Kraków czy ziemia chełmińska?  /106

1. Konrad Mazowiecki wobec działalności zakonu krzyżackiego  /106

2. Walki i działania dyplomatyczne w okresie zabiegów  o Kraków w latach 1227-1241  /121

2.1. Kwestia praw do tronu krakowskiego  /121

2.2. Negocjacje i pierwsze zbrojne próby opanowania Małopolski  /125

2.3. Ochłodzenie relacji z Danielem halickim. Konflikt z Kazimierzem kujawskim. Sprawa kanonika Jana Czapli  /142

2.4. Zwolennicy rządów Konrada I w Małopolsce  /152

3. Dzielnica mazowiecka w okresie walk o Kraków  /160

3.1. Mazowieckie otoczenie książęce w latach 30-tych XIII w.  /160

3.2. Lokacja Płocka  /169

3.3. Rola księżnej Agafii  /175

4. Konrad I władcą Małopolski  /180

IV. Lata 1243-1247. Za wszelką cenę po Kraków  /194

1. Otoczenie Konrada w latach 1243-1247  /194

2. Działalność polityczna Konrada Mazowieckiego w latach 1243-1247  /200

V. „Kniaź wielki lacki” – bilans rządów  /211

1. Działalność Konrada Mazowieckiego w świetle opinii dziejopisarzy i historyków  /211

2. Próba oceny  /219

2.1. Sprowadzenie krzyżaków /219

2.2. Cel nadrzędny: Kraków  /221

2.3. Sprowadzanie najazdów ruskich i pogańskich na ziemie polskie  /222

2.4. „Wielkie Mazowsze” i jego mieszkańcy  /224

3. Zakończenie  /230

Wykaz skrótów  /235

Bibliografia  /237

Indeks osób  /257