• Konflikty o dziesięciny w dawnej Rzeczypospolitej. Aspekty prawne i społeczne na przykładzie parafii Kobylin ...

Symbol: 18320
59.90
szt. Do przechowalni
Wysyłka w ciągu 24 godziny
Cena przesyłki 11
Odbiór w punkcie Poczta Polska 10
In Post paczkomaty 11
Poczta Polska Pocztex 48 11
In Post kurier 12
Odbiór w punkcie Poczty Polskiej 13
Poczta Polska Pocztex 48 17
Dostępność Mała ilość
ISBN 9788364103834
Zostaw telefon

Autor: Łukasz Gołaszewski

Rok wydania: 2024

Liczba stron: 838

Okładka: twarda

Format: 17,0 cm x 24,0 cm

 

Celem niniejszego opracowania jest ustalenie, jak przebiegały procesy o dziesięciny należne kościołowi kobylińskiemu z gruntów należących do szlachty (także nielicznych uprawianych przez poddanych), a prowadzone przez plebana w sądach szlacheckich: ziemskim, grodzkim, Trybunale Koronnym. Wypada zaznaczyć, że na przełomie XVI i XVII w. nie było bynajmniej jasne, które sądy pozostają właściwe dla rozpoznawania tego rodzaju spraw, a zainteresowane strony wyrażały zróżnicowane sądy w tej materii. Wydaje się zresztą, że główną osią sporów o dziesięciny było dążenie szlachty do wyjęcia ich spod kognicji sądów kościelnych, a następnie utrwalenia w ich przypadku właściwości sądów szlacheckich. Niezależnie od tych tendencji pozostaje faktem, że ksiądz Mikołaj Makowski wydawał przeciwko swym parafianom pozwy o dziesięciny nie do konsystorza diecezji łuckiej, tylko do ziemstwa albo grodu. Naturalnie nie mogło być to zjawisko przypadkowe.
Osobnym problemem badawczym są realcje między prawem świeckim a kanonicznym w zakresie dziesięcin, a zwłaszcza pytania o unornowanie tej kwestii w konstytucji o compositio inter status z 1635 r. oraz jej późniejsze stosowania. Choć udzielenie wyczerpującej odpowiedzi wymaga odrębnych badań, niemniej jednak spróbujemy w niniejszej pracy przynajmniej dokonać analizy tego aktu i postawić pewne hipotezy w zakresie jego stosowania.
(ze Wstępu)

Spis treści:

Wykaz skrótów  /9

Wstęp  /11

Przypisy  /29

Rozdział I. Dzieje dziesięciny w Polsce w średniowieczu i nowożytności  /37

1. Dziesięcina kościelna w Europie  /37

2. Dziesięcina w Polsce średniowiecznej  /40

3. Polskie prawo kościelne wobec dziesięcin w XVI-XVII w., wybrane zagadnienia  /47

4. Dziesięciny w polskim prawie ziemskim do 1635 r. i opiniach szlachty  /57

5. Dziesięciny w konstytucji "Kompozycya o dziesięciny" z 1635 r. i późniejszym ustawodawstwie sejmowym  /69

6. Podsumowanie /83

Przypisy  /86

Rozdział II. Ziemia bielska oraz jej sądownictwo szlacheckie i kościelne w XVI-XVII w.  /151dy

1. Ziemia bielska i jej struktura własności ziemskiej /151

2. Bielskie sądy ziemskie i grodzkie  /158

3. Sądy kościelne w ziemi bielskiej  /175

4. Koszty sądowe  /182

5. Podsumowanie /187

Przypisy  /189

Rozdział III. Strony sporów o dziesięciny na rzecz kościoła kobylińskiego  /235

1. Parafia Kobylin i jej uposażenie w świetle akt wizytacji i inwentarzy  /235

2. Dobra parafii kobylińskiej i spory o jej prawa w XVI w. w sądach duchownych i szlacheckich  /261

3. Plebani kobylińscy księża Mikołajowie Makowscy oraz ich krewni - stosunki ekonomiczno-społeczne / 267

4. Szlachta parafii Kobylin  /298

5. Informacje o innych współczesnych sporach o dziesięciny  /313

6. Podsumowanie  /319 

Przypisy  /321

Rozdział IV. Wybrane zagadnienia procesu staropolskiego w świetle procesów o dziesięciny kobylińskie /391

Prolegomena: strategie procesowe, przeczekiwanie procesów, ich zaoczność  /391

Woźni, pozywanie, grupowy charakter pozwanych  /393

3. Wartość przedmiotu sporu /400

4. Odpowiedź pozwanych i replika pozwanego: zarzuty, dylacje, nieświadomość procesu /406

5. Stadia, czyli instancje rozprawy  /430

6. Postępowanie dowodowe, bliższość do dowodu  /438

7. Dewolutywne środki prawne przeciwko wyrokom  /446

8. Postępowanie egzekucyjne  /459

9. Próby polubownego rozwiązania sporów /470

10. Długotrwałość procesów /480

11. Finis: czy istniał modelowy proces o dziesięciny?  /497

Przypisy  /501

Zakończenie  /557

Aneks nr 1 /567

Przypisy /658

Aneks nr 2 / 671

Przypisy  /688

Aneks nr 3  /705

Źródła i literatura  /711

Wykaz zestawień zawartych w pracy (poza aneksami)  /743

Summary /745

Indeks nazwisk  /749

Indeks nazw geograficznych /823

Nie ma jeszcze komentarzy ani ocen dla tego produktu.
Podpis
E-mail
Zadaj pytanie