Koncepcje i projekty nowego ustroju administracji dla przyszłego Królestwa Polskiego. Studium z dziejów myśli administracyjnej

Autor: Michał Gałędek

Rok wydania: 2017

Liczba stron: 544

Okładka: twarda

Format: 17,0 cm x 24,0 cm

Uwaga - przetarta, zarysowana okładka; przybrudzony grzbiet

"Trzon problematyki administracyjnej stanowi problematyka ustrojowa, która z natury znajduje się w centrum uwagi w okresie budowy zrębów nowej formy państwowej. Nie inaczej było w przypadku Królestwa Polskiego. Po upadku Napoleona plany cesarza rosyjskiego Aleksandra, aby utrzymać odrębny polski organizm państwowy, dały asumpt do ożywionych debat i zintensyfikowanych działań w celu wypracowania założeń dla nowej formy ustrojowej. Początkowo, w okresie przejściowym (przedkonstytucyjnym), toczyły się one przede wszystkim w toku przygotowań do wydania konstytucji. W tym okresie szczególną rolę odgrywał Komitet Reformy, współcześnie określany mianem Komitetu Cywilnego Reformy lub Komitetu Organizacyjnego Cywilnego, który obradował od lipca 1814 r. do czerwca 1815 r. Natomiast po nadaniu Ustawy konstytucyjnej z 27 listopada 1815 r. prace były prowadzone przede wszystkim na forum Ogólnego Zgromadzenia Rady Stanu".

(fragment Wprowadzenia. 1. Myśl administracyjna w dobie kształtowania się Królestwa Polskiego, str. 12)

Spis treści:

Wprowadzenie  /11

1. Myśl administracyjna w dobie kształtowania się Królestwa Polskiego  /11

2. Administracja publiczna  /16

3. Konstrukcja pracy  /23

4. Metodologia  /26

5. Podstawa źródłowa i literatura przedmiotu  /28

Rozdział I. Administracja i myśl administracyjna na przełomie XVIII i XI w.  /35

1.1. Bilans oświeceniowych przemian ustrojowo-administracyjnych   /35

1.2. Specyfika modelu ustroju administracyjnego w okresie stanisławowskim  /39

1.3. Uwarunkowania rozwoju administracji w Europie na początku XIX w.  /48

1.4. Kontrowersje wokół ustroju administracyjnego Księstwa Warszawskiego  /54

1.5. Koncepcje ustrojowo-administracyjne w litewskich projektach konstytucyjnych z 1811 i 1812 r.  /76

Rozdział II. Przebieg prac nad przygotowaniem reformy ustroju administracyjnego  /95

2.1. Letni przełom `1814 r. - powstanie Komitetu Cywilnego Reformy i uzgodnienie Zasad konstytucji  /95

2.2. Przebieg prac w Komitecie Cywilnym Reformy (1814-1815)  /106

2.3. Prace nad tymczasową organizacją administracji centralnej w 1815 r.  /124

2.4. Nowy plan prac nad przebudową ustrojową w drugiej połowie 1815 r. Przygotowanie Organizacji władz administracyjnych  /129

2.5. Prace nad konstytucją i statutami organicznymi  /137

Rozdział III. Rząd  /145

3.1. Implikacje zasady suwerenności władzy monarszej  /145

3.2. Władza namiestnicza  /154

3.3. Wpływ sejmu na administrację  /168

3.4. Rada stanu  /179

Rozdział IV. Centralna administracja resortowa  /195

4.1. Kolegialność i jednoosobowość władz ministerialnych  /195

4.2. Podział resortowy  /211

4.3. Ministerstwo spraw wewnętrznych  /214

4.4. Ministerstwo skarbu  /218

4.5. Ministerstwo oświecenia publicznego  /222

4.6. Ministerstwo wojny  /228

4.7. Administracja sądowa  /238

Rozdział V. Administracja wojewódzka  /241

5.1. Punkty odniesienia i inspiracje  /243

5.2. Symplifikacja i integracja administracji lokalnej pod zwierzchnictwem komisji porządkowych  /251

5.3. Podział terytorialny  /255

5.4. Zależność od rządu a legalizm  /259

5.5. Kolegialność  /267

5.6. Podział zadań w urzędzie  /295

5.7. Wpływ lokalnej reprezentacji narodowej na administrację  /315

Rozdział VI. Administracja w obwodach, miastach i dominiach wiejskich  /333

6.1. Podział terytorialny  /333

6.2. Administracja obwodowa  /342

6.3. Administracja miejska  /360

6.4. Administracja w dominiach wiejskich  /379

Rozdział VII. Urzędnicy  /387

7.1. Podstawy koncepcji tradycjonalistycznej. Stosunek do biurokracji  /388

7.2. Procedura wyborcza  /410

7.3. Czynne i bierne prawa wyborcze  /423

7.4. Odpowiedzialność urzędnicza  /441

Zakończenie  /467

1. Podsumowanie przebiegu prac ustrojowo-administracyjnych  /467

2. Wpływ politycznych uwarunkowań na formułowane koncepcje ustrojowe  /472

3. Bilans koncepcji reformatorskich  /474

4. "Oświecona liberalność" a kwestia jedności myśli polityczno-administracyjnej  /481

Aneks

Wybrane informacje biograficzne  /487

Bibliografia  /497

1. Źródła rękopiśmienne  /497

2. Źródła drukowane  /507

3. Opracowania  /512

Spis ilustracji  /529

Wykaz skrótów  /533

Indeks osobowy  /535