Komuniści na Rzeszowszczyźnie 1918-1944/1945

Autor: Mariusz Krzymiński

Rok wydania: 2010

Liczba stron: 408

Okładka: twarda

Format: 16,5 cm x 24,5 cm

Uwagi - okładka z lekkimi zatarciami

Książka ukazuje struktury organizacyjne i formy działalności środowisk komunistycznych na Rzeszowszczyźnie w dwudziestoleciu międzywojennym oraz podczas II wojny światowej. Rekonstrukcja „drogi po władzę”, jaką komuniści przebyli od 1918 do 19434 r., kiedy w sposób pozaprawny podjęli udaną próbę zdominowania polskiej sceny politycznej, przybliża odpowiedź na pytanie, w jakim stopniu zainstalowanie reżimu komunistycznego w Polsce wieńczyło proces rozwoju owego marginalnego kierunku ideologicznego i nabywania przezeń politycznego znaczenia, a na ile było animowaną z zewnątrz brutalną uzurpacją, możliwą wskutek obecności na ziemiach polskich obcych wojsk i forsownego rozbudowywania rodzimego aparatu represji.

Spis treści:

Wstęp /7

I. Komuniści na Rzeszowszczyźnie 1918-1938  /24

1. Rodowód, ideologia i program komunistów "polskich"  w okresie międzywojennym  /25

2. Komuniści, kryptokomuniści  i ich struktury /28

2.1. Republika Tarnobrzeska  /28

2.2. Rady robotnicze, robotniczo-żołnierskie i chłopskie  /30

2.3. Komunistyczna Partia Robotnicza Polski /31

2.4. Komunistyczna Partia Polski  /36

2.5. Komunistyczna Partia Galicji Wschodniej /54

2.6. Komunistyczna Partia Zachodniej Ukrainy  /57

2.7. Niezależna Partia Chłopska  /69

2.8. Zjednoczenie Lewicy Chłopskiej  /72

2.9. PPS-Lewica  /76

2.10. Związki zawodowe /79

3. Internacjonalizm czy polska racja stanu  /81

3.1. Stosunek do niepodległości i demokracji  /81

3.2. Wobec mniejszości narodowych  /84

3.3. Wobec zamachu majowego i rządów sanacji  /89

3.4. W obliczu strajków chłopskich  /93

3.5. Wobec ruchu ludowego i socjalistycznego  /94

3.6. Wobec wojny domowej w Hiszpanii /107

3.7. Internacjonalistyczna solidarność  /112

3.8. Praca na rzecz sowieckich służb specjalnych  /113

II. Narodziny i kres symbiozy komunistyczno-nazistowskiej  /118

1. Układ Ribbentrop-Mołotow i jego konsekwencje dla środowisk komunistycznych  /119

1.1. Na gruzach porządku wersalskiego  /119

1.2. Komuniści pod okupacją sowiecką /122

1.3. Instrumentalizacja środowisk komunistycznych pod okupacją sowiecką  /133

2. Stosunek środowisk komunistycznych do Rządu RP na wychodźstwie  /135

3. Nowe wyzwanie - komuniści wobec wojny sowiecko-niemieckiej  /137

III. Zgodnie z wolą Stalina /141

1. Geneza PPR  /142

2. Grupa Inicjatywna PPR  /143

3. Ideologia i program polityczny  /145

4. Instalacja PPR na Rzeszowszczyźnie /151

IV. PPR na Rzeszowszczyźnie 1942-1943. Struktury i kadry  /154

1. Komitet Okręgowy Tarnów-Rzeszów /155

2. Komitet Podokręgowy Tarnów /158

3. Komitet Podokręgowy Rzeszów /159

4. Komitet Podokręgowy (od maja 1943 r. Okręgowy) Podkarpacie ("Nafta")  /159

5. Komitet Okręgowy w Rzeszowie  /161

V. "Zbrojne ramię partii" Gwardia Ludowa na Rzeszowszczyźnie 1942-1943  /165

1. Struktury, kadry, uzbrojenie /166

2. Ogólna charakterystyka i warunki działalności "bojowej" GL  /174

3. Okręg Tarnów-Rzeszów /178

4. Podokręg Rzeszów /183

5. Podokręg Podkarpacie ("Nafta")  /186

6. Grupy zbrojne Gwardii Ludowej  /188

6.1. Grupa Lejba Birmana  /188

6.2. Grupa Józefa Augustyna  /194

6.3. Grupa Józefa Bielendy (potem Jana Paducha)  /196

6.4. Grupa Piotra Tudora  /206

6.5. Grupa Stanisława Jaskra /207

6.6. Grupa Grzegorza Wodzika /213

6.7. Grupa Kazimierza Nycka (Związku Walki Młodych) /216

6.8. Inne grupy wypadowe GL  /217

VI. Komuniści a Polskie Państwo Podziemne /221

1. Komuniści wobec zmian układu militarno-politycznego w kraju  /222

2. Pomiędzy klęską wrześniową a ujawnieniem zbrodni katyńskiej (1939-1943)  /224

2.1. Walka polityczna i propagandowa /225

2.2. Walka wywiadowcza /231

3. Wobec zbrodni katyńskiej  /243

4. Powstanie Krajowej Rady Narodowej  /248

5. Akcja "Burza"  /250

6. Stosunek stronnictw niepodległościowych do komunizmu i komunistów (1943-1944)  /253

7. Współpraca z sowieckimi służbami specjalnymi  /256

VII. W oczekiwaniu na przejęcie władzy - rok 1944 /259

1. Struktury i kadry PPR  /260

1.1. Próby reorganizacji partii /260

1.2. Okręg PPR w Rzeszowie  /261

1.3. Okręg Podkarpacie ('Nafta")  /262

2. Armia Ludowa na Rzeszowszczyźnie  /263

VIII. Polska Lubelska / 272

1. Wychodzenie z konspiracji i przejmowanie władzy  /273

2. Udział w niszczeniu struktur Polskiego Państwa Podziemnego  /275

3. Powstanie i funkcjonowanie Komitetu Wojewódzkiego PPR w Rzeszowie /289

4. Powstanie i działalność komitetów powiatowych PPR na Rzeszowszczyźnie /302

5. "Laboratorium nowej władzy" . Poszerzanie bazy, "poszukiwanie" sojuszników (1944-1945)  /310

Zakończenie  /331

Bibliografia /339

Wykaz skrótów /371

Indeksy  /378

Indeks osób  /379

Indeks miejscowości  /400

Ilustracje  /408