Kolej w Skawinie i gminie skawińskiej (1884 - 2024). 140 lat historii

Autor: Andrzej Nowakowski

Rok wydania: 2025

Liczba stron: 156

Okładka: miękka

Format: 14,5 cm x 20,5 cm

Książka w sposób zwięzły, a równocześnie systematyczny, przybliża historię i rozwój kolei w podkrakowskiej Skawinie na tle dziejów kolejnictwa w zachodniej Galicji i Małopolsce, począwszy od schyłku XIX w. po dzień dzisiejszy. W 2024 r. minęło 140 lat od chwili, kiedy latem 1884 r. pierwszy pociąg pasażerski z Krakowa przyjechał do Skawiny, kierując się następnie przez Zator do Oświęcimia. Niedługo później, pod koniec 1884 r., przez Skawinę zaczęły kursować pociągi w kierunku dzisiejszej Suchej Beskidzkiej, a od 1899 r. również do Zakopanego. W 1970 r. do Skawiny dotarły pierwsze pociągi elektryczne. W ostatnich latach budynek skawińskiego dworca, sam dworzec i towarzysząca mu infrastruktura zostały gruntownie przebudowane, a pociąg relacji Kraków – Skawina spełnia rolę niemal nadziemnego metra. Każdego dnia korzystają z niego tysiące pasażerów. Głównym problemem badawczym niniejszej książki jest określenie stopnia, w jakim uczynienie ze Skawiny małego węzła kolejowego w 1884 r. – i to w pobliżu Krakowa – przyczyniło się do rozwoju społeczno-gospodarczego miasta już w okresie zaboru austriackiego, a także w jakim stopniu wydarzenie to miało wpływ na dalszy rozwój Skawiny w okresie międzywojennym, po 1945 r. aż do dzisiaj.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Wykaz skrótów /7

Wprowadzenie /9

Rozdział I. Kolej w Skawinie i okolicach w pierwszym okresie istnienia (1884-1918)  /13

Do I wojny światowej (1884-1914)  /13

Okres wojenny (1914-1918)  /28

Rozdział II. Kolej skawińska w okresie międzywojennym i podczas wojny (1918-1945)  /33

Okres międzywojenny (1918-1939)  /33

Okres wojny i okupacji niemieckiej /47

Rozdział III. Ruch kolejowy w Skawinie i w pobliżu miasta w okresie Polski Ludowej (1945-1989)  /69

Powojenna odbudowa i rozbudowa infrastruktury kolejowej (1946-1969)  /69

Modernizacja i elektryfikacja kolei skawińskiej w latach 1970-1974  /85

Skawińska opozycja i skrajne upolitycznienie kolei (1945-1989) /102

Rozdział IV. Kolej skawińska w nowej rzeczywistości (1989-2024)  /107

Zasadnicze zmiany w zarządzaniu infrastrukturą i ruchem kolejowym  /107

Rewitalizacja linii kolejowej nr 94 /113

Rewitalizacja linii kolejowej nr 97  /117

Ostatnie lata kolei skawińskiej /125

Podsumowanie /129

Kalendarium kolei skawińskiej /131

Wykaz tabel i fotografii /135

Bibliografia /137

Summary /143

Zusammenfassung /145

Nota o autorze /147

Indeks osobowy /149

Indeks geograficzny /151