Katalog nagrobków Piastowskich

Autorka: Aleksandra Losik-Sidorska

Rok wydania: 2020

Liczba stron: 136

Okładka: twarda

Format: 17,0 cm x 24,5 cm

Pochodzenie i losy dynastii Piastów stanowią niewątpliwie punkt wyjścia wszelkich badań nad powstaniem i rozwojem średniowiecznego państwa polskiego. Prezentowany katalog nagrobków piastowskich przedstawia poświęcone Piastom obiekty sepulkralne pogrupowane według linii dynastii piastowskiej, a następnie uszeregowane chronologicznie według dat śmierci osób upamiętnianych na prezentowanych zabytkach. Układ karty katalogowej uwzględnia obecną lokalizację pomnika nagrobnego, jego opis zewnętrzny, informacje genealogiczne na temat zmarłego, dzieje obiektu oraz literaturę przedmiotu. W opisach uwzględniono wymiary obiektu, materiał, z którego został wykonany, przedstawienie figuralne zmarłego, jego symbolikę, towarzyszącą mu heraldykę oraz streszczenie inskrypcji. Zaprezentowano stan zachowania zabytku i omówiono zabiegi konserwatorskie, jakim go poddano, a ponadto wskazano datację i warsztat wykonawcy, jeśli nie są one przedmiotem dyskusji naukowej. Informacje genealogiczne obejmują wiadomości o najbliższej rodzinie zmarłego (zwłaszcza rodzicach), zakresie jego władzy terytorialnej oraz okolicznościach śmierci i uwzględniają też dalsze fakty/dane niezbędne do właściwego odczytania treści pomników nagrobnych. W sekcji „geneza i dzieje nagrobka” przedstawione zostały najważniejsze ustalenia badaczy związane z omawianym obiektem, a dotyczące warsztatu, datacji, fundatorów oraz treści ideowych. Zabytki omawiane są – o ile stan badań na to pozwala – w szerokim kontekście, z uwzględnieniem pola semantycznego świątyń i kaplic nagrobnych. Zagadnieniem omawianym w każdym przypadku jest związek obiektu z miejscem pochówku. Szczególną uwagę zwrócono z jednej strony na ewentualną zmianę lokalizacji pomnika nagrobnego oraz jego przebudowę, z drugiej na przenoszenie lub naruszenie szczątków ludzkich (czy to w wyniku zbezczeszczenia, czy też z powodu rozbudowy świątyni). Całość zamyka wybrana bibliografia, w której zawarto opracowania dotyczące biografii zmarłego oraz poświęconego mu nagrobka z zakresu historii sztuki, archeologii oraz historii.

Spis treści: 

Wstęp /7

Piastowie wielkopolscy /15

Mieszko III /15
Władysław Laskonogi /18

Piastowie małopolscy /21

Bolesław Wstydliwy /21

Piastowie mazowieccy /31

Janusz III i Stanisław /31

Piastowie śląscy. Linia wrocławska i legnicko-brzeska /35

Bolesław Wysoki /35
Henryk Brodaty /41
Henryk II Pobożny /45
Henryk III Biały /51
Henryk V Brzuchaty (Gruby) /53
Bolko I /55
Henryk IV Probus /59
Bolesław III Rozrzutny (Hojny) /67
Ludwik II i Elżbieta brandenburska (Wacław i Anna) /75
Henryk VI /78
Biskup Wacław /81
Biskup Henryk /84

Piastowie śląscy. Linia jaworska-świdnicka i ziębicka /87

Henryk I jaworski i Agnieszka /87
Bolko II ziębicki i Guta /90
Bolko II świdnicka (Mały) /93

Piastowie śląscy. Linia głogowska i żagańska /99

Przemko /99
Konrad II Garbaty /104
Henryk IV Wierny /109
Jan I /112
Wacław Żagański /114

Piastowie śląscy. Linia oleśnicka /119

Konrad II /119

Piastowie śląscy. Linia opolska /121

Bolesław I i Bolesław II /121
Bolesław III i Anna /125
Jan Dobry /128

Piastowie śląscy. Linia cieszyńska i oświęcimska /131

Przemysław Noszak /131

Wykaz ilustracji /135