Kampania zbarasko-zborowska 1649

Autor: Wojciech Kucharski

Rok wydania: 2019

Liczba stron: 580

Oprawa: miękka

Format: 14,8 cm x 21,0 cm

"(...) Wypada jednak zauważyć, że działania pod Zbarażem i Zborowem były (i obecnie są również) traktowane w historiografii polskiej zazwyczaj oddzielnie, co nie wydaje się być uzasadnione. Dlatego też, kampania 1649 roku ujęta została tu jako nierozerwalny ciąg zdarzeń, od pierwszych walk na linii demarkacyjnej rozpoczynając, a na paktach zborowskich kończąc. Jest to ze wszech miar właściwe i słuszne podejście do problemu walk prowadzonych na Ukrainie w tymże okresie.  Wszystko tu bowiem posiada ze sobą ścisły związek. Rozpoczęły się i zakończyły w tym samym przedziale czasowym, czyli w  roku 1649. Bez wątpienia też występuje między nimi ciąg przyczynowo-skutkowy. Bez Zbaraża nie byłoby Zborowa. Słuszne wydaje się więc, by potraktować je jako całość zamykającą się w pojęciu jednej kampanii wojennej. Takie też było główne założenie poniższej monografii (...).

Zagadnienia, które tu poruszono, to między innymi: sytuacja w Rzeczypospolitej Obojga Narodów na przełomie lat 1648-1649. Podstawy gospodarcze i finansowe utrzymania przez Bohdana Chmielnickiego ogromnej armii na zniszczonej coraz bardziej wojną Ukrainie. Problem zaopatrzenia. Rozważania nad faktycznym stanem artylerii kozackiej w 1649 roku, w tym również, czy Kozacy potrafili odlewać własne działa. Sprawa pułków kozackich, jakie brały udział w walkach z armią koronną, ich ogólna liczba i stan osobowy. Polityka chana krymskiego Islam Gereja III względem Kozaczyzny i Rzeczypospolitej. Rola Jeremiego Wiśniowieckiego w obronie Zbaraża. Powolny marsz armii odsieczowej króla Jana Kazimierza. Problem wywiadu i rozpoznania. I wreszcie,  rola w kampanii kanclerza wielkiego koronnego Jerzego Ossolińskiego, by wymienić tylko niektóre (...)"

(fragment Wstępu)

Spis treści:

Wstęp /7

Rozdział I. Przygotowania  /14

Sytuacja w Koronie i na Ukrainie - 1648/1649 r.  /14

Przygotowania Rzeczpospolitej do kampanii  /40

Mobilizacja sił Bohdana Chmielnickiego  /53

Marsz armii tatarskiej na Ukrainie  /73

Wznowienie działań  - wiosna 1649 r.  /79

Rozdział II. Zbaraż  /89

Koncentracja sił polskich w Zbarażu  /89

Marsz armii kozacko-tatarskiej pod Zbaraż  /149

Oblężenie i obrona. Faza I (10.-31.VII)  /177

Oblężenie i obrona. Faza II (1.-25. VIII)  /210

Rozdział III. Wyprawa zborowska  /282

Armia odsieczowa i jej walory militarne  /282

Dowodzenie i rozpoznanie  /302

Cel wyprawy zborowskiej  /318

Trasa i czas przemarszu armii koronnej pod Zborów  /329

Rozdział IV. Bitwa pod Zborowem /347

Teren bitwy  /347

Przeprawa przez Strypę i pierwszy dzień walk  /349

Linie polskich umocnień  /400

Sytuacja w obozie polskim w nocy z 15 na 16 sierpnia  /405

Drugi dzień walk  /417

Traktaty  /428

Rejestr kozacki Bohdana Chmielnickiego   /442

Zakończenie   /451

Aneksy  /482

Bibliografia  /536

Spis ilustracji  /551

Spis map  /563