Jabłonowscy. W kraju i poza jego granicami

Redakcja: Norbert D. Tomaszewski

Rok wydania: 2015

Liczba stron: 198

Okładka: miękka

Format: 16,5 cm x 23,5 cm

W 2011 r. Muzeum Rolnictwa im. Ks. Krzysztofa Kluka w Ciechanowcu oraz Towarzystwo Naukowe Societas Scientraium Klukoviana et Jablonovinae w Ciechanowcu zorganizowały sejsję naukową pt. Anna ks. Jabłonowska i ks. Krzysztof Kluk - ludzie, którzy wyprzedzili swoją epokę. Wygłoszone referaty jeszcze tego roku ogłoszone zostały w stosownej księdze posesyjnej. Głównym zadaniem tamtego spotkania było ustalenie wzajemnych relacji między zamieszkałymi w południowo-zachodniej części Podlasia wybitnymi przedstawicielami epoki Oświecenia w Polsce: Anną z książąt Sapiehów Jabłonowską oraz księdzem Krzysztofem Klukiem, ciechanowieckim plebanem i - okresowo - dziekanem drohickim. 

[...] Nie ulega wątpliwości, że księżniczka Sapieżanka podstawy swej gruntownej wiedzy zawdzięczałam ojczymowi - księciu Józefowi Aleksandrowi Jabłonowskiemu, znanemu uczonemu epoki oraz twórcy towarzystw naukowych w Gdańsku, a później w Lipsku [...]. Pogłębiła swą wiedzę humanistyczną i przyrodniczą oraz o zarządzaniu dużymi dobrami ziemskimi w czasie kilkuletnich podróży zagranicznych z mężem księciem Janem Kajetanem Jabłonowskim. Gdy osiadła na stałe w Siemiatyczach i utworzyła tam słynny gabinet historii naturalnej, a w nieodległym Kocku gospodarstwo adaptacji zagranicznych roślin i zwierząt. Pleban ciechanowiecki był tam kilkakrotnie. Może nawet, pisząc swą gospodarską historię naturalną, korzystał również z biblioteki Księżnej Pani. 

(fragment Słowa wstępnego)

Spis treści:

Dorota Łapiak, Czesław Waszkiewicz - Słowo wstępne /3

I. Jabłonowscy. W kraju i poza jego granicami

Pokłosie sesji naukowej odbytej w Muzeum Rolnictwa w dniu 2 października 2015 r.  /5

Iwona Arabas - Królestwo roślin w Gabinecie Historii Naturalnej Anny ks. Jabłonowskiej  /7

Adam Cz. Dobroński - Siemiatycze po ks. Annie Jabłonowskiej. Z archiwalnych materiałów grodzieńskich  /35

Jarosław Kurkowski - Józef Aleksander Jabłonowski a historiografia  /47

Ewa Lewandowska, Zbigniew J. Wójcik - Janiny Bergerówny monografia o "Księżnej Pani na Kocku i Siemiatyczach"  /63

Artur Rogalski - Książę Aleksander Sapieha i jego zbiory w świetle nieznanych archiwaliów  /71

Olga i Norbert Tomaszewscy - Katarzyna z Ossolińskich Jabłonowska (1743-1807). Pani "na zamku ciechanowieckim"  /85

Zbigniew J. Wójcik - Józef Heydatel, lekarz Anny Jabłonowskiej i jego synowie  /93

II. Głos w dyskusji

Janusz Panasiewicz - Austriacka kartografia w dyskusji o ks. Krzysztofie Kluku, rodzie Sapiehów i Jabłonowskich  /105

Janusz Panasiewicz - Egzemplarze "Ustaw" Anny Jabłonowskiej  w Bibliotece Ordynacji Zamojskiej  /113

Adam Wołk - Anna ks. Jabłonowska - twórczyni leśnictwa wydzielonego w "Ustawach..." jako osobny dziiał gospodarki wiejskiej  /117

III. Varia

Zbigniew J. Wójcik - Materiały do bibliografii przedmiotowej księżnej Anny Jabłonowskiej /127

Zbigniew J. Wójcik, Norbert D. Tomaszewski - Z gospodarskich pism Anny z Sapiehów Jabłonowskiej /147

Anna ks. Jabłonowska - Ustawy powszechne dla dóbr moich rządów, t. VIII, Warszawa 1787. Tekst: "Opisanie porządku wewnętrznego y powierzchownego wsiów  /149

Anna ks. Jabłonowska - Ustawy dla rządcy dworu [księżnej Anny Jabłonowskiej po roku 1783]  /152

IV. Sprawozdania

Norbert D. Tomaszewski - Sprawozdanie z sesji naukowej "Jabłonowscy. W kraju i poza jego granicami" (02.10.2015)  /195