Historyja Reformy Protestanckiej w Anglji i Irlandyj - Wilhelm Cobbett

Autor: Wilhelm Cobbett

Rok wydania: 2024

Liczba stron: 296 

Oładka: miękka

Format: 16,5 cm x 23,5 cm

W działalności i twórczości Cobbetta szczególnie ważne miejsce zajmuje kwestia religijna. Formalnie był protestantem, jak prawie wszyscy Anglicy jego czasów, ale okazywał czynną sympatię dla katolików, już wprawdzie od dawna w tym kraju nie mordowanych, ale wciąż będących grupą pozbawioną praw cywilnych i politycznych, którymi cieszyli się protestanci, a samo uczestniczenie w prawdziwej Mszy św. było w Anglii nadal oficjalnie przestępstwem. Cobbett zaangażował się w sprawę emancypacji katolików, której skromnym owocem była - przeforsowana przez Wellingona i Roberta Peela - ustawa z 1829 roku, znosząca niektóre sankcje karne i ograniczenia w dostępie do życia publicznego, nałożone wcześniej na katolików. Może się to wydać paradoksalne, że Cobbett walczył o tę sprawę w szeregach partii liberalnej, choć przecież nie był klasycznym liberałem, ale trzeba pamięać, że w przeciwieństwie do XVII i jeszcze początku XVIII wieku, kiedy to katolików lub katolicyzujących anglikanów można było spotkać pośród torysów, zaś wigowie byli właściwie identyczni z radykalnymi, purytańskimi protestantami, to w XIX w. sytuacja diametralnie się zmieniła...

(fragment z Niepospolity Wilhelm Cobbett, prof. J. Bartyzel)

Spis treści:

Rozdział I. Wstęp /19

Rozdział II. Początek Kościoła katolickiego - Historyja tegoż kościoła w Anglji do czasu Reformy - Początki Reformy zaprowadzonej przez Henryka VIIIgo  /35

Rozdział III. Opór stawiany rozporządzeniom królewskim - Skutki zniesienia władzy papiezkiej - Śmierć Tomasza More i biskupa Fiszera - Okrutne mordy katolików - Luter i nowa religia - Palenie katolików razem z protestantami - Ochydne postępowanie Cranmera - Tytuł "Obrońcy wiary"  /52

Rozdział IV. Straszny ucisk - Morderstwo hrabiny Salisbury - Bezżeństwo księży - Biskup Winchesterski - Oskarżenie Humego i odpowiedź biskupa Tannera /70

Rozdział V. Świadectwa wiarygodnych autorów i wpływie klasztorów - Wielki pożytek i polityczny rozum tych, którzy je zakładali - Cromwell mianowany namiestnikiem królewskim - Postępowanie jego w dziele zdzierstwa i zniszczenia - Pierwszy akt Parlamentu, upoważniający rabunku /88

Rozdział VI. Konfiskata klasztorów - Podłe i okrutne środki, jakich się w tym względzie chwycono - Zrabowanie i oszpecenie kraju - Wdarcie się do grobu Alfreda - Król rozwodzi się o każe stracić żonę - Śmierć złoczyńcy Cromwella - Śmierć samego tyrana /103

Rozdział VII. Edward VI koronowany na króla - Krzywoprzysięstwo wykonawców testamentu Henryka VIII - Nowy kościoł ustanowiony prawem - Obdarcie kościołów - Powstanie ludu - Zdrady Cranmera i jego wspólników - Śmierć króla /121

Rozdział VIII. Wstąpienie Maryi na tron - Łagodne prawa - Naród pogodzony z Kościołem - Wielka wspaniałomyślność i pobożność królowej - Jej zamężcie za Filipa - Foxa "Męczennicy" /140

Rozdział IX. Królowa wypowiada wojnę Francyji, która zdobywa miasto Calais - Śmierć Maryji - Elżbieta wstępuje na tron - Krwawe prawo przez nią ustanowione w rzeczach odnoszących się do religji - Zdradzieckie jej postępowanie względem Francyji - Hańba ztąd spadająca na Angliją - Anglija traci Calais na zawsze /162

Rozdział X. Rzeź w nocy św. Bartłomieja - Elżbieta każe uciąć rękę jednemu człowiekowi za karę, że jej przeszkodził w miłostkach - Jej faworyci i ministrowie - Historyja Maryji, królowej szkockiej - Jej śmierć  /179

Rozdział XI. Obłuda Elżbiety przy śmierci Maryji Stuart - Hiszpańska flota - Prawa o ubogich - Okrucieństwa w Irlandyji - Nowa inkwizycja wymyślona przez Elżbietę - Okrutne prześladowanie katolików - Śmierć "dobrej" królowej /197

Rozdział XII. Jakób I  wstępuje na tron - Okrutne prześladowanie katolików - Spisek prochowy - Karól I, policzony w poczet męczenników - Druga Reforma, czyli reforma całkiem pobożna - Karól II - Spiski i niewdzięczność podczas jego panowania - Jakób II - Jego starania około zaprowadzenia powszechnej tolerancyji - Jutrzenka wiekopomnej rewolucyji  /212

Rozdział XIII. Wiekopomna rewolucyja - Król holenderski i jego armia oswobodzicielska - Zbrodnie przypisywane Jakóbowi II i ich wyjaśnienie - Nieskażoność Parlamentu - Biskup protestancki Jocelyn - Sidnej i inni patrioci protestanccy - Prawa o wolności osobistej - Założenie koloniji amerykańskich  /228

Rozdział XIV. Zwycięztwo Wilhelma nad Jakóbem i katolikami - Brak pieniędzy na prowadzenie wojny antypapiezkiej - Burnet wymyśla pożyczkę - Początek banków i papierkowych pieniędzy - Ogromne podatki - Zwoływanie Parlamentu co siedem lat - Zamiat opodatkowania Amerykanów - Ich powstanie i zarzuty przeciw Jerzemu III /243

Rozdział XV. Ulga przyniesiona katolikom przez rewolucyją amerykańską - Prześladowania, na jakie byli wystawieniu po panowaniu Jakóba II - Trudnośco stawiane wolności sumienia przez kościół prawem ustanowiony - Okrutny kodeks karny - Rząd ze strachu postępuje łagodniej - Rewolucya Francuzka sprowadza nowe zmiany kodeksu - Obecne stanowisko kodeksu - Skutki Reformy pod względem religijnym  /259

Rozdział XVI. Dawna ludność, bogactwo, potęga, wolność, dostatek i szczęście Anglji i Irlandyji  /274