Historia kina polskiego 1895-2014

Autor: Tadeusz Lubelski

Rok wydania: 2015

Ilość stron: 800

Oprawa: twarda

Format: 17,0 cm x 24,5 cm

Stan bardzo dobry minus

Pod koniec 2008 roku ukazała się nakładem katowickiego wydawnictwa Videograf II książka Tadeusza Lubelskiego Historia kina polskiego. Twórcy, filmy, konteksty – zawarte w jednym tomie syntetyczne ujęcie całych dziejów kina w Polsce. Wszechstronne omówienie znalazły w niej wszystkie najważniejsze zjawiska z zakresu polskiej sztuki i kultury filmowej, a także przemysłu kinematograficznego. Przedmiotem analizy były najwybitniejsze polskie filmy fabularne, dokumentalne i animowane, przedstawione zostały biografie twórców i najważniejsze konteksty kina, a wszystko to znalazło się w obrębie jednolitej narracji historycznofilmowej. Książka Historia kina polskiego 1895-2014 to nowa, poszerzona i poprawiona wersja tamtego tomu. Zmienił się wydawca, wraz z nim cała szata graficzna i wybór zdjęć (w tym wiele barwnych). Dołączony został nowy, obszerny rozdział XII, obejmujący ciekawy, złożony okres 2005-2014, uwzględniający nawet filmy, które znalazły się na ekranach na początku 2015 roku. Cały tom został na nowo przejrzany i uwzględniono w nim niedawne ustalenia i odkrycia.

Spis treści:

Wstęp do drugiego wydania  /12

Wstęp do pierwszego wydania  /14

Rozdział I: POCZĄTKI KINA NA ZIEMIACH POLSKICH (1895-1918)  /18
1. Czekanie na kino  /20
2. Pierwsze pokazy kinematografu  /24
3. Polscy pionierzy i wynalazcy  /28
4. Kształtowanie się życia filmowego  /33
5. Początki twórczości filmowej  /36

Rozdział II: NASZE KINO NIEME. ROMANTYZM STRYWIALIZOWANY (1919-1929)  /48
1. Nieodwzajemniona miłość  /50
2. Model upolityczniony  /55
2 A. Filmy patriotyczno-propagandowe  /55
2 B. Adaptacje literatury narodowej  /60
3. Model ludyczny  /72
3 A. Oblicza mabuzerii   /72
3 B. „Złota seria Sfinksa”  /75
4. Model autoteliczny  /81

Rozdział III: NASZE KINO KLASYCZNE. KRZYWE ZWIERCIADŁO POLSKIEJ MENTALNOŚCI (1930-1939)  /86
1. Opóźniony przełom dźwiękowy   /90
2. Kino branżowe  /96
2 A. Filmy historyczno-patriotyczne  /97
2 B. Komedie  /105
2 C. Melodramaty  /112
3. Kino „społecznie użyteczne”  /120
4. Kino awangardowe  /126
5. Film żydowski w Polsce  /127

Rozdział IV: CZTERY DROGI FILMOWCÓW POLSKICH W CZASIE II WOJNY ŚWIATOWEJ (1939-1945)  /132
1. W kraju  /136
2. Na emigracji  /143
3. Ze Wschodu na Zachód  /144
4. Ze Wschodu do kraju  /148

Rozdział V: KINO  ZIDEOLOGIZOWANE. OD KINOFIKACJI DO PACYFIKACJI (1945-1954)  /150
1. Upaństwowienie kinematografii  /152
2. Niespełnione możliwości, zawiedzione obietnice  /154
3. Świadectwa dokumentalne  /160
4. Spełnienia mimo wszystko  /163
5. Rodzimy socrealizm  /174

Rozdział VI:  EPOKA SZKOŁY POLSKIEJ (1955-1961)  /190
1. „Świat przedstawień” w fazie odwilży  /194
2. Wyzwalanie się z socrealizmu  /197
2 A. Twórcza adaptacja  /198
2 B. Bezpośrednia polemika  /202
2 C. Manifestacja swobody artystycznej  /205
2 D. Podjęcie tematów tabu: „czarna seria”  /207
2 E. Fabularna odmiana „czarnej serii”  /212
3. Szkoła Polska  /218
3 A. Nurt psychoterapeutyczny  /219
3 B. Nurt plebejski  /239
3 C. Nurt psychologiczno-egzystencjalny  /246
3 D. Bilans Szkoły Polskiej; centrum i obrzeża nurtu  /257
4. Poza Szkołą  /260
4 A. Kino popularne  /261
4 B. Kino eksperymentu artystycznego  /265
4 C. Świadectwa nowego obyczaju  /268

Rozdział VII: DWUZNACZNY UROK LAT SZEŚĆDZIESIĄTYCH (1962-1969)  /272
1. Tematyka historii najnowszej  /276
1 A. Kino martyrologiczno-odwetowe  /276
1 B. Kino narodowo-kombatanckie  /277
1 C. Kontynuacje Szkoły Polskiej  /284
1 D. Tonacja sprawozdawcza, tonacja liryczna  /291
2. „Tematyka współczesnego życia”  /294
2 A. Współczesność zadekretowana  /295
2 B. Współczesność pospolita, czyli bunt scenarzystów  /296
2 C. Współczesność umykająca  /299
2 D. Współczesność dokumentowana  /301
3. Kino rozrywkowe  /307
3 A. Komedia  /308
3 B. Inne gatunki  /315
4. Adaptacje literatury narodowej  /320
5. Polska Szkoła Animacji  /326
6. Nowe kino  /329

Rozdział VIII: KINO MŁODEJ KULTURY I KINO DZIEDZICTWA (1969-1975)  /338
1. Kino Młodej Kultury  /342
1 A. Stronnictwo inteligenckiego rygoryzmu  /343
1 B. Stronnictwo rejestracji  /350
1 C. Stronnictwo groteski  /354
1 D. Stronnictwo kreacji  /359
2. Kino dziedzictwa  /364
2 A. Kino mitologii plemiennej: Śląsk Kutza  /365
2 B. Kino mitologii narodowej: adaptacje Wajdy  /370
2 C. Kino mitologii osobistej: esej metafizyczny Konwickiego  /377
2 D. Mit „dzieciństwa powtórzonego”: schulzowski film Hasa  /380
2 E. Mit inteligenckiej apokalipsy: debiut Żuławskiego  /382
2 F. Kino pamięci indywidualnej: Stanisław Różewicz  /384
2 G. Wyrafinowane adaptacje: Majewski, Borowczyk  /386
3. Kino wystawne  /389
3 A. Widowiska narodowe  /390
3 B. Widowiska państwowe  /394
3 C. Widowiska wojenne  /397
4. Przedstawianie rzeczywistości w kinie popularnym  /399
4 A. Komedia  /400
4 B. Film obyczajowy  /405
4 C. Film dla dzieci i młodzieży  /407

Rozdział IX:  EPOKA MORALNEGO NIEPOKOJU (1976-1981)  /410
1. Wyłanianie się nurtu  /414
1 A. Kontrabanda w Zespołach, telewizji i oświatówce  /414
1 B. Człowiek z marmuru Andrzeja Wajdy  /420
2. Kino Moralnego Niepokoju – kanon  /424
2 A. Dominanta: pojedynek postaw  /427
2 B. Dominanta: przebudzenie prostych ludzi  /432
2 C. Dominanta: hodowla zła   /438
2 D. Dominanta: opór inteligentów  /442
3. Kino Moralnego Niepokoju – poza kanonem  /449
3 A. Odmiana kreacyjna  /449
3 B. Włączenie się doświadczonych autorów  /455
3 C. Odmiana gatunkowa   /460
4. Kino partyjnej kontrofensywy  /464
5. Kino dziedzictwa cd.  /466
5 A. Prefiguracje etyczne  /472
5 B. Więcej rekonstrukcji, mniej perswazji  /476
5 C. Kino retro  /476
6. Filmy osobne  /477
6 A. W perspektywie ostatecznej  /477
6 B. Własnym głosem   /480
6 C. Miniatury o losie   /482
7. Kino sezonu „Solidarności”  /485
7 A. Na zamówienie robotników  /485
7 B. Obalone tabu stalinizmu   /487
7 C. „Głęboko zamiast szeroko”   /490

Rozdział X: PO STANIE WOJENNYM. SOLIDARNOŚĆ OSOBNYCH (1982-1989)    /492
1. Regres stanu wojennego  /494
1 A. Przerwanie „genialnego sezonu”   /494
1 B. Kino poniżone   /495
2. Kontynuacje mimo wszystko   /497
2 A. Obalone tabu stalinizmu cd.  /497
2 B. „Głęboko zamiast szeroko” cd.   /501
2 C. Dekada Kieślowskiego   /507
2 D. Kino Moralnego Niepokoju cd.   /512
2 E. Kino groteski   /518
3. Kino oficjalnej propagandy   /523
4. Kino historii kreowanej   /525
4 A. Rewolucja i azyl wyobraźni: adaptacje Wajdy  /525
4 B. Pokrewieństwo z wieszczami: adaptacje Konwickiego   /528
4 C. Wizje przeszłości   /532
4 D. Ponury wizerunek historii najnowszej   /536
4 E. Mieszaniny obyczajowe   /539
5. Kino osobne cd.   /541
5 A. Późny Has   /541
5 B. Inni autorzy   /543
6. Kino popularne   /547
6 A. Komedia   /548
6 B. Nasza postmodernistyczna nostalgia   /552
6 C. Kino gatunków   /555
7. Pokolenie stanu wojennego   /557

Rozdział XI:  KINO WOLNOŚĆ (1990-2005)   /560
1. Po zburzeniu muru   /562
2. “Praca żałoby”   /565
2 A. Odnawianie Szkoły Polskiej: późny Wajda   /566
2 B. Kontynuacja Szkoły Polskiej: późny Kutz   /571
2 C. Polacy – Rosjanie; Polacy – Żydzi; Holocaust   /574
2 D. PRL jako trauma   /580
3. Kino świadectwa   /585
3 A. Ewolucja dokumentu: Marcel Łoziński   /585
3 B. Ewolucja dokumentu: od Karabasza do Bławuta   /587
3 C. Zobowiązania w epoce bez zobowiązań: Krzysztof Krauze   /590
3 D. Z punktu widzenia wykluczonych   /595
3 E. Z punktu widzenia wchodzących w życie   /598
4. Autorzy dawni i nowi   /602
4 A. Zjawisko Kieślowski   /603
4 B. Fabulatorzy   /605
4 C. Mitobiografowie   /611
4 D. Artyści   /617
4 E. Kino błazeńskie   /621
5. Kino popularne   /624
5 A. Kino bandyckie – od grozy do nostalgii  /624
5 B. Komedia  /628
5 C. Adaptacje lektur   /630
5 D. Komedia romantyczna   /632
6. Kino niezależne   /634

Rozdział XII: TRUDNY POWRÓT DO EUROPY (2005-2014)   /636
1. Z perspektywy kultury filmowej  /638
2. Kino pamięci narodowej   /640
2 A. Nowe spojrzenie na wydarzenia XX wieku   /641
2 B. Lustrowanie PRL-u   /657
2 C. Polacy – Żydzi: ból niezaleczony   /662
3. Kino świadectwa   /674
3 A. Biegun czystej obserwacji   /674
3 B. Dokumentalny spektakl   677
3 C. Rejestrowanie zmieniającego się świata   /682
3 D. Z punktu widzenia wykluczonych   /685
3 E. Z punktu widzenia wchodzących w życie   /689
3 F. Polska podzielona   /694
4. Autorzy dawni i nowi   /696
4 A. Fabulatorzy   /697
4 B. Mitobiografowie   /707
4 C. Artyści   /710
4 D. Antropolodzy płynnej nowoczesności   /718
5. Kino popularne   /726
5 A. Komedia  /726
5 B. Inne gatunki   /729
6. Tak zwane kino niezależne   /733

Bibliografia   /753
Indeks nazwisk   /753
Indeks filmów  /778

Wykaz stosowanych skrótów  /793