Historia Serbii. Dzieje państwa i narodu XIX - XXI w.

Autor: Jędrzej Paszkiewicz

Rok wydania: 2025

Liczba stron: 494 

Okładka: miękka

Format: 16,5 cm x 23,5 cm

Celem książki autorstwa Jędrzeja Paszkiewicza jest syntetyczne przybliżenie społeczno-politycznych i kulturowych aspektów współczesnej historii Serbii oraz Serbów. Autor w przystępny i jednocześnie naukowo rzetelny sposób przedstawia najważniejsze procesy polityczne, społeczne, gospodarcze i kulturowe, które ukształtowały nowoczesną Serbię oraz tożsamość narodową Serbów.

Na kartach publikacji czytelnik znajdzie m.in. analizę powstań antyosmańskich i narodzin nowoczesnej państwowości serbskiej, sytuacji Serbów pod panowaniem osmańskim i habsburskim, roli Serbii w I i II wojnie światowej, funkcjonowania Serbii w ramach Jugosławii komunistycznej, konfliktów lat 90. XX wieku oraz przemian polityczno-gospodarczych po roku 2000. Autor, korzystając z bogatej bazy źródeł serbskich i zagranicznych, stara się ukazać złożoność dziejów Bałkanów, unikając uproszczeń i stereotypów. Szczególny nacisk kładzie na procesy polityczne oraz rolę wydarzeń militarnych w kształtowaniu serbskiej państwowości. 

(opis wydawcy) 

Spis treści:

Wstęp /9

Rozdział 1.  Kształtowanie i konsolidacja serbskiej państwowości (1804-1914)  /19

Podstawy instytucjonalne serbskiej autonomii (1805-1829)  /19

Miłosz (Milos) Obrenovic (1830-1839)  /25

Aleksander Karadordevic i konstytucjonaliści (1842-1858)  /31

Miłosz (Milos)Obrenovic (1858-1860) i Michał Obrenovic (1860-1868)  /38

Milan II (IV) Obrenovic (1872-1889)  /44

Aleksander Obrenovic (1889-1903)  /56

Serbia pod rządami Piotra I Karadordevicia (1903-1914)  /62

Społeczeństwo i gospodarka /76

Kultura /83

Rozdział 2.  Serbowie pod panowaniem osmańskim i habsburskim w XIX i na początku XX wieku  /91

Ludność serbska pod rządami osmańskimi (Bośnia, Hercegowina i Stara Serbia)  /91

Ludność serbska w monarchii habsburskiej /100

Rozdział 3. Czarnogóra w XIX i na początku XX wieku /129

Rozdział 4.  Serbia i Serbowie podczas I wojny światowej (1914-1918)  /141

Zamach w Sarajewie (28 VI 1914)  /141

"Kampania serbska" i ewakuacja (VIII 1914 - I 1916)  /144

Władze na wychodźstwie i wyzwolenie Serbii (1916-1918)  /158

Idea jugosławiańska  w polityce serbskiej /164

Rozdział 5. Serbowie w okresie międzywojennym (1918-1941)  /181

Kryzys polityczno-ustrojowy (1919-1928)  /181

Dyktatura królewska i rządy regencji (1929-1941)  /195

Gospodarka /208

Oświata, kultura, organizacja kościelna /215

Rozdział 6. Ziemie serbskie podczas II wojny światowej (1941-1945)  /221

Agresja państw Osi na Jugosławię /221

Położenie Serbów po klęsce Jugosławi (1941-1945) /226

Rząd emigracyjny i ruch oporu (1941-1944)  /242

Przejęcie władzy przez ruch komunistyczny (1944-1945)  /261

Rozdział 7. Serbia i Serbowie w Jugosławii komunistycznej (1945-1990)  /273

Wyznaczanie granic w ramach federacji (1946-1948) /273

Serbowie w dobie sporu Jugosławia - Kominform (1948-1953)  /280

Serbia w procesie decentralizacji Jugosławii (1953-1990)  /287

Diaspora serbska (XX w.) /313

Gospodarka /316

Oświata, kultura, organizacja kościelna /321

Rozdział 8. Serbia i Serbowie w czasach reżimu S. Milosevivia (1990-2000) /331

Charakterystyka systemu politycznego /331

Serbia i Serbowie w konfliktach zbrojnych w latach 1991-1995 /345

Międzynarodowe implikacje jugosławiańskich konfliktów zbrojnych (1992-1998) /353

Kosowo i Metochia /364

Czarnogóra /367

Gospodarka i kultura /370

Rozdział 9. Przemiany polityczne i gospodarcze w Serbii w latach 2000-2022  /381

Rządy środowisk prodemokratycznych (2000-2012)  /381

Sukcesy wyborcze i rządy Serbskiej Partii Postępowej (2008-2022)  /393

Sytuacja w Kosowie i rejonie Preseva (1999-2022)  /399

Losy unii państwowej i Serbowie w Czarnogórze (2003-2022)  /406

Gospodarka /410

Podsumowanie /417

Bibliografia /421

Spis skrótów /439

Spis ilustracji, tablic i map /441

Aneksy /444

Indeks nazw geograficznych /461

Indeks nazwisk /472

Indeks autorów (alfabet łaciński)  /486

Indeks autorów (cyrylica)  /491