Herbarz polski Marcina z Urzędowa

Autor: Marcin z Urzędowa

Rok wydania: 2018

Ilość stron: 489

Oprawa: twarda

Format: 21,0 cm x 29,7 cm

Herbarz polski Marcina z Urzędowa

Reprint księgi z 1595 roku.

To obszerne dzieło składa się z dwóch ksiąg i obejmuje prawie 500 stron. Najobszerniejsza jest księga pierwsza: O Przyrodzeniu Zioł Rozmaitych Księgi Pierwsze, Doktora Marcina Urzędowa. Księga druga nosi długi tytuł: O Własnościach Przyrodzonych Drzew, Y Niektorych Zioł Zamorskich. Przytym o Kliiach z Drzew rozmaitych wychodzących: tak że o Krusczach, y inszych rzeczach, ku Lekarstwam należącym, Księgi Wtore, Doktora Marcina Urzędowa. Na stronie 395 znajduje się początek drugiej części księgi drugiej pod tytułem: Wtora Część Ksiąg Wtórych: O krusczach.

W obydwu rozdziałach autor omówił rośliny lecznicze zielne i drzewiaste, ułożone w porządku alfabetycznym. Podał krótki opis rośliny, głównie w oparciu o wegetatywne cechy morfologiczne, bardzo często także okres jej kwitnienia, miejsce występowania oraz działanie lecznicze. Towarzyszyła temu nierzadko rycina. Bogato ilustrowana, całkiem dobrymi rycinami, zwykle oddającymi naturalny wygląd roślin, jest szczególnie księga pierwsza.

Na koniec autor zamieścił erratę, alfabetyczny spis łacińskich nazw roślin oraz Reiestr Polski Zioł wszystkich w tym Herbarzu opisanych. Dzieło kończy się wykazem chorób i leków roślinnych przeciw nim stosowanych Łatwe nalezienie lekarstw, na choroby rozmaite, w tym Herbarzu opisanych.

Marcin z Urzędowa pragnął poprzez publikację swego dzieła przyczynić się do poprawienia poziomu wiedzy przyrodniczej w Polsce, a zwłaszcza sprostować błędy, jakich wiele znaleźć można było w księgach jego poprzedników. Chciał też spopularyzować krajowe rośliny lecznicze. Działanie lecznicze ziół oraz sposoby przyrządzania leków roślinnych Marcin opisuje nie tylko na podstawie danych zaczerpniętych od innych, zwłaszcza starożytnych autorów, ale także w oparciu o spostrzeżenia własne.