Granice Polski najdawniejszej. Prolegomena, tom I. Granica zachodnia, część południowa

Autor: Jerzy Nalepa

Rok wydania: 1996

Liczba stron: 319

Okładka: miękka

Format: 16,5 cm x 23,5 cm

Seria: Rozprawy wydziału historyczno-filozoficznego, ogólnego zbioru tom 83

Uwagi - okładka i brzegi stron przybrudzone

Spis treści:

I. Węgieł Polski pierwotnej nad górną Nisą Łużycką Zagozd - A fluvio Nissa

1. Kraina Zagozd - południowo-zachodni węgieł Polski najdawniejszej. Prapolskie nazwy geograficzne nad górną Nisa  /9

2. Wczesnośredniowieczne terytoria plemienne Bieżuńczan (nad górną Nisą) i Milczan (nad górną Sprewą)  /22

3. Pradziejowe związki ziem nad górną Nisą z południowo-zachodnią Polską. Ich przynależność polityczna i kościelna w końcu X i w początku XI w.  /34

4. Zagadnienie granic Zagozdu (Ziemia Żytawska) i „Bieżuńska" (Ziemia Zgorzelecka). Sąsiedzi od północy, „Niszanie"  /48

5. Przynależność ziem nad górną Nisą w połowie XII wieku. Dane bulli wrocławskiej z roku 1155 oraz Annales Veterocellenses (a fluvio Nissa)  /65

6. Terytoria nad górną Nisą - dane geograficzne, archeologiczne   /75

7. Etniczny charakter osadnictwa i nazewnictwa Zagozdu i niektórych ziem sąsiednich w świetle danych językoznawczych  /89

8. Pierwotne znaczenie pojęcia granica a dział wodny. Wariant granicy Polski wczesnośredniowiecznej między Śląskiem a Turyngią  /98

9. Najdawniejsza granica Polski pierwotnej między Sudetami a Borami Dolnośląskimi: dział wodny między Nisą a Sprewą   /115

II. Granica między Polską pierwotną a Łużycami. Region dolnej Nisy 

1. Terytoria plemienne nad dolną Nisą i na Łużycach (Dolnych). Ziemia Selpoli  /123

2. Terytorium „Niszan" (Nice). Licicauiki a Łużyce. Zagadnienie przynależności politycznej i kościelnej tych ziem  /145

3. Zwierzchność polska nad Sprewą w XII w. Związek ziemi nad dolną Nisą ze Śląskiem. Zmiany w przynależności  /170

4. Językowe świadectwa przynależności ziem w regionie dolnej Nisy do Polski  /182

5. Nazwy geograficzne z samogłoskami nosowymi dowodem polskości ziem po zachodni dział wodny dolnej Nisy  /198

6. Inne lingwistyczne dowody zasięgu polskości po dział między dolną Nisą a Sprewą: nazwy geograficzne typu chełm, wilk, struga i wschodnio i dolno-łużyckie zabytki językowe /218

7. Dane dialektologiczne dotyczące pogranicza polsko-łużyckiego w regionie dolnej Nisy i w sąsiedztwie  /237

8. Wynik prologomenów: na rozpatrywanym odcinku państwowa, etniczna i językowa granica Polski najdawniejszej we wczesnym średniowieczu ustaliła się na linii dzielącej dorzecze Nisy (Łużyckiej) i Sprewy  /252

Die grenzen des ältesten Polens (Zusammenfassung)  /257

Bibliografia  /281

Autorzy  /295

Nazwy i wyrazy, morfemy, fonemy i grafemy  /298

Mapy  /317