Gotycka architektura murowana w Polsce

Autor: Andrzej Grzybkowski

Rok wydania: 2015

Ilość stron: 310

Oprawa: miękka

Format: 16,5 cm x 23,5 cm

"(...) Powstałe tak licznie w XIII wieku miasta zaczęły od około połowy tego stulecia zamieniać obwarowania ziemno-drewniane na murowane, stawiać pierwsze ratusze, murowane urządzenia handlowe, a opórcz municypalnej zabudowy pojawiła się lub zintensyfikowała murowana zabudowa mieszkalna, zastępujące drewnianą i szkieletową. Najwcześniej i najintensywniej spośród ziem polskich zurbanizowany Śląsk przodował rzecz jasna i w tej dziedzinie, a ukształtowana na przełomie XIII wieku sieć miejska przetrwała wiele stuleci. W miastach na wschód od Łaby i w Czechach murowane obwarowania zaczęto wznosić tak jak na Śląsku (Wrocław, Opole) poczynając od połowy XIII wieku. Później pojawiły się w Wielkopolsce (ok.1280 w Poznaniu, może także Kaliszu), wreszcie w Małopolsce. Mur stanowił nie tylko realne - prawne i obronne rozgraniczenie przestrzeni, ale także granicę ideową i magiczną; był symbolem miasta i oznaczał całe miasto, odróżniając je od osiedli innego typu, dzieląc obszar ładu i sprawiedliwości od chaosu i samowoli".

(fragment z rozdz. Wiek XIII, str 75)

Spis treści:

Wstęp  /9

• Sztuka narodowo-państwowa, region a uniwersum  /9
• Style, modi, fazy  /11

Wiek XIII  /13

• Cystersi w Małopolsce i na Śląsku  /13
• Dominikanie  /22
• Franciszkanie  /34
• Cystersi w Wielkopolsce  /44
• Chór katedry wrocławskiej  /46
• Faza klasyczna na Śląsku  /49
• Faza redukcyjna na Śląsku  /63
• Architektura municypalna  /75
• Kamienice  /79
• Zamki  /81
• Bazyliki śląskie  /84

Wiek XIV  /89

Małopolska  /89

• Architektura początku XIV wieku  /89
• Katedra wawelska  /91
• Patronat Kazimierza Wielkiego  /98
• Prezbiteria krakowskie  /99
• Hale  /104
• Kościoły pseudodwunawowe  /104
• Kościoły jednofilarowe  /114
• Bazyliki krakowskie  /116
• Korpus kościoła św. Katarzyny w Krakowie - Kazimierzu  /120
• Klasztor Augustianów w Krakowie - Kazimierzu  /125
• Oblicowanie elewacji krakowskich  /129
• Architektura świecka  /131
• Zamki  /134

Ruś halicko-włodzimierzowska (XIV-XV wiek)  /141

Wielkopolska  /144

• Katedra gnieźnieńska  /145
• Sztuczny kamień  149
• Korpus nawowy katedry i fara w Poznaniu  /150
• Katedra we Włocławku  /152
• Chór katedry poznańskiej  /153
• Kościoły klasztorne  /155
• Fary  /155

Mazowsze (XIV-XV wiek)  /157

• Zamki  /157
• Kościoły  /161

Wiek XV  /165

Małopolska  /165

• Zmiana patronatu  /166
• Architektura prowincjonalna  /167
• Nowe zakony kanoniczne  /169
• Patronat Zbigniewa Oleśnickiego  /172
• Fundacje Jana Długosza  /174
• Hale  /179
• Sklepienia  /180
• Kamieniarka (do ok. 1480)  /184
• Kamienice i pałace Krakowa  /185
• Kolegia i bursy uniwersyteckie  /190
• Obwarowania  /194
• Zamki  /195

Wielkopolska  /197

• Wysoki chór  /198
• Kościół w Gosławicach  /199
• Hale obejściowe  /201
• Hale z poligonalnym chórem zintegrowanym  /205
• Hale tradycyjne  /209
• Pseudobazyliki  /210
• Bazyliki /212
• Zamki  /213

Bernardyni  /214

Wiek XVI  /217

Wielkopolska  /217

• Hale  /217
• Kościoły jednonawowe i salowe  /220
• Sklepienia  /221
• Wieże  /223
• Szczyty  /223

Małopolska  /225

• Kościół w Szydłowcu  /225
• Kościół w Bieczu i kościoły w małych miastach  /227

Ruś Czerwona  /231

Mazowsze  /232

• Pseudobazyliki  /232
• Zachodni wielobok  /235
• Wieże, empory, szczyty  /236
• Sklepienia  /237

Prusy Królewskie  /240

- Gdańsk  /240

• Kościół Mariacki  /242
• Sklepienia gwiaździsto-sieciowe  /244
• Sklepienia kryształowe  /246
• Inne hale  /250
• Szczyty  /253
• Ratusz  /256
• Dwór Artusa  /257
• Dwór św Jerzego  /260
• Bramy miejskie  /262
• Kamienice  /264

 - Pomorze Gdańskie, ziemia chełmińska, Warmia  /265

Epilog: postgotyk  /271

Prusy Królewskie  /272

Małopolska  /275

• Dominikanie  /275
• Synagogi  /277

Ziemie ruskie Korony  /278

Barthel Ranisch  /280

Indeks nazw geograficznych i obiektów  architektonicznych  /281

Spis ilustracji  /301