Funkcje grodów w państwach wczesnośredniowiecznej Europy Środkowej. Społeczeństwo, gospodarka, ideologia

Redakcja: Krystian Chrzan, Krzysztof Czapla, Sławomir Moździoch

Rok wydania: 2014

Liczba stron: 466

Okładka: twarda

Format: 17,0 cm x 24,0 cm

Uwaga - przetarta, zarysowana okładka, przybrudzony grzbiet

"Konferencja poświęcona tematyce grodowej została zorganizowana w Głogowie, mieście, którego historia jest w szczególny sposób związana z istniejącą tu przed laty piastowską twierdzą. Odegrała ona ważną rolę w dziejach wczesnopiastowskiego państwa, stając się miejscem-symbolem, pomnikiem walki narodu polskiego o przetrwanie. Grody, które funkcjonowały w okresie wczesnego średniowiecza, prócz niewątpliwie istotnej funkcji militarnej, pełniły jednak także wiele innych funkcji, o których w literaturze naukowej wspomina się rzadziej. Jako stanowiska archeologiczne na ogół wyraźnie zaznaczające się w krajobrazie zawsze były przedmiotem zainteresowania, zarówno amatorów, jak i zawodowych badaczy historii.

[...] Wśród dyskutowanych w niniejszym tomie zagadnień warto wymienić: kwestię definicji grodu, problem genezy grodów wczesnośredniowiecznych na ziemiach zachodniosłowiańskich, funkcji grodów w różnych fazach wczesnego średniowiecza (w tym tak dyskutowanej w literaturze ich roli miastotwórczej), a także relacji grodów do otaczającego ich środowiska: przyrodniczego i osadniczego".

(fragment Wstępu)

Spis treści:

Sławomir Moździoch - Wstęp  /7

Krzysztof Czapla - Zaplecze osadnicze i gospodarcze grodu głogowskiego  /15

Przemysław Urbańczyk - Archeologia grodzisk w badaniach wczesnych państw Europy Środkowej  /27

Stanisław Rosik - O "rozpoznawaniu" civitas w świecie słowiańskich plemion (tzw. Geograf Bawarski a łacińskie przekazy z XI-XII w.). Uwagi do dyskusji nad kształtowaniem się pojęcia grodu  /37

Wojciech Chudziak - Z badań nad funkcją małych i średnich warowni na obszarze Pomorza  /43

Kazimierz Grążawski - Funkcje militarne grodów monarchii wczesnopiastowskiej na północnych rubieżach państwa  /61

Ivana Bohacova - Civitas, castrum, urbs - wczesnośredniowieczne grody jako zagadnienie archeologiczne. Przyczynek archeologii w dyskusji nad początkami państwa  /73

Pavel Kouril, Jana Gryc - Hradiska 10. - 12. stoleti na severni Morave a v ceskem Slezsku /99

Elżbieta Kowalczyk-Heyman - Grody Wysoczyzny Kolneńskiej  /173

Krystian Chrzan - Uwagi do studiów nad osadnictwem wschodniego dorzecza Baryczy od 2 poł. IX w. do poł. XI w.  /191

Rudolf Prochazka - Prerov a Brno, priklady rozdilne dynamiku vyvoje hradu 11.-12. stoleti na Morave  /227

Ladislav Varadzin - Libuszyn w kontekście historycznej interpretacji wczesnośredniowiecznych grodzisk środkowoczeskich  /257

Felix Biermann, Andreas Kieseler, Dominik Nowakowski - Grodzisko plemienne w Chobieni gm. Rudna w świetle badań archeologicznych 2010 r.  /269

Joanna Kalaga - Co pozostało z wykopalisk na grodzisku w Sąsiadce, woj. lubelskie. Problemy badawcze po pięćdziesięciu czterech latach od ich zakończenia  /335

Stanisław Firszt - Gród piastowski w Jeleniej Górze? - stan badań  /355

Michał Brzostowicz - Schyłek organizacji grodowej w Wielkopolsce  /381

Maciej Przybył - Kasztelanie XII i XIII wieku w Wielkopolsce - problemy, stan i perspektywy badań  /401

Karol Kollinger - Świętopełk I, książę turowski czy piński?  /433

Krzysztof Demidziuk - Kartoteka grodzisk śląskich Maxa Hellmicha  /443