Ethos rycerski w kulturze. Tradycje i kontynuacje. Tom I. W kręgu średniowiecza

Pod redakcją: Teresy Banaś-Korniak, Beaty Stuchlik-Surowiak

Rok wydania: 2017

Liczba stron: 356

Okładka: twarda

Format: 17,00 cm x 24,5 cm

Monografia wieloautorska prezentuje interdyscyplinarne ujęcie wykształconego w dobie średniowiecza ethosu rycerskiego, którego tradycja od wieków najdawniejszych aż do współczesności (wiek XXI) jest kultywowana w rozmaitych dziedzinach życia, zarówno w Europie, jak i na innych kontynentach. Autorami kilkunastu artykułów naukowych, zgromadzonych w monografii, są badacze różnych dziedzin: historycy, literaturoznawcy, kulturoznawcy. Wśród tekstów odnajdujemy nawet artykuł archeologa i historyka sportu. Dowodzi to, że tematyka przekazywanej Czytelnikowi książki dotyka ważnego zjawiska kulturowego, które, niezależnie od wpływów i „zapożyczeń” między odmiennymi od siebie cywilizacjami, tkwi u podstaw rozwoju wszelkich społeczności ludzkich. Publikacja adresowana jest nie tylko do naukowców, ale także do wszystkich zainteresowanych kulturą rycerską, jej ewolucją i tradycjami.

Spis treści:

Wstęp (Teresa Banaś-Korniak, Beata Stuchlik-Surowiak) /7

Część I. Zachodnioeuropejskie średniowiecze i jego tradycje

Jacek Kwosek. Idea rycerza-zakonnika i jej uzasadnienie w ujęciu św. Bernarda z Clairvaux /15

Marta M. Kacprzak. „...znana jest u nas zaledwie z imienia...”. Polskie XIX-wieczne edycje przekładów Pieśni o Rolandzie /33

Agnieszka Lniak. Sprzężenie przeciwieństw w Don Kichocie Cervantesa /74

Aleksandra Starowicz. Triumf (anty)rycerza? Gra ze średniowiecznością w Grze o tron G.R.R. Martina /96

Alina Sobol. Ethos rycerski św. Joanny d’Arc w religijno-historiozoficznej koncepcji Dymitra Mereżkowskiego /117

Michał Mazurkiewicz. Średniowieczna geneza idei fair play i jej funkcjonowanie we współczesnym sporcie – od turniejów rycerskich do nowoczesnego współzawodnictwa na arenach sportowych  /133

Część druga. Średniowiecze oraz jego tradycje w krajach Europy Środkowej, Europy Południowej i Azji

Agnieszka Teterycz-Puzio. Wojownik, obrońca wiary i uciśnionych? Wzorce rycerskie w świetle średniowiecznych przekazów  narracyjnych /151

Agnieszka Klawinowska. Społeczeństwo trwogi? Zachowania niezgodne z ethosem rycerskim w najstarszych kronikach polskich /184

Izabela Lis-Wielgosz. O Wojach Chrystusowych czyli rycerzach i świętych (na przykładzie literatury staro serbskiej) /203

Anna Gawarecka. Zagubiona tradycja. Powroty do kultury rycerskiej w literaturze czeskiej /222

Adam Bednarczyk. „Rycerskość” arystokraty z okresu Heian. Rozważania z perspektywy „Il Cortegiano„ Baldassare de Castiglioniego  /240

Joanna Puchalska. Etyla samuraja według japońskich opowieści wojennych /268

Maciej Gaździcki.  „U nas mówią, z pieśni słowa nie wyrzucić”. Rycerskie ceremoniały lub zwyczaje w polskiej powieści historycznej XIX wieku („Dzieje Polski” Józefa Ignacego Kraszewskiego /302

Karol Łukomiak. Charakterystyka „herbarzy kaflowych” /327

Indeks osobowy /345