Embarras de richesse czyli o dziewiętnastowiecznych sztućcach stołowych

Autor: Marcelina Palińska

Rok wydania: 2018

Liczba stron: 272

Okładka: twarda

Format: 17,0 cm x 23,0 cm

" [...] W wieku XIX, zarówno w Europie, jak i w Stanach Zjednoczonych pojawiła się bowiem niesłychana różnorodność wyspecjalizowanych sztućców, których ilość wprawia w osłupienie. O nich właśnie (...) mówi ta praca. Innymi słowy traktuje ona o metaforycznym piekle dawnych przedmiotów stołowych i kłopocie z nadmiarem, czyli tytułowym embrras de richesse.

W niniejszej pracy zebrane zostały sztućce stołowe używane w XIX wieku głównie przez wyższe warstwy mieszczańskie, burżuazję oraz arystokrację. Ze względu na powinowactwo kulturowe, jako pewną całość (model) potraktowano obszar Europy i Stanów Zjednoczonych - choć zdaję sobie sprawę, że wybór ten może budzić kontrowersje i z pewnością spotka się z protestami. Z braku dostępu do materiałów źródłowych i opracować byłam też zmuszona pominąć bardzo interesujący obszar dawnego Imperium Rosyjskiego . W pracy celowo nie uwzględniłam również wielu sztućców mający charakter ściśle regionalny bądź religijny (np. rytualne sztućce żydowskie używane wyłącznie podczas święta Pesach). Wymykają się one bowiem przyjętej przeze mnie na potrzeby niniejszej rozprawy definicji sztućców stołowych, czyli standardowych przyborów do nakładania i spożywania - mniej lub bardziej uroczystych - posiłków".

(fragment Wstępu)

Spis treści:

Wstęp  /7

Część I. Wprowadzenie  /17

• Krótka historia sztućców do wieku XVIII  /17
• Kultura stołu w wieku XIX  /27
• Wzorce obyczajowe  /27
• Menu  /32
• Sztućce i ich znaczenie kulturowe  /39

Część II. Katalog sztućców  /43

Sztućce podstawowe, indywidualne  /45

• Sztućce obiadowe  /45
• Sztućce deserowe  /46

Sztućce specjalistyczne  /48

• Sztućce do zup  /48
• Sztućce do chleba  /54
• Sztućce do masła  /58
• Sztućce do sera  /62
• Sztućce do mięs  /66
• Sztućce do sosów  /73
• Sztućce do szpiku kostnego  /77
• Sztućce do ryb /79
• Sztućce do raków i homarów  /86
• Sztućce do ślimaków  /92
• Sztućce do ostryg i przegrzebków /94
• Sztućce do kawioru  /99
• Sztućce do sardynek  /102
• Sztućce do żółwia  /105
• Sztućce do makaronów i zapiekanek  /107
• Sztućce do przekąsek i warzyw  /109
• Sztućce do pasztetu i teryny  /114
• Sztućce do pikli i oliwek  /116
• Sztućce do szparagów  /120
• Sztućce do ziemniaków  /128
• Sztućce do pomidorów, ogórków, groszku   /132
• Sztućce do kukurydzy  /134
• Sztućce do sałaty i sałatek  /137
• Sztućce do jajek  /142
• Sztućce do owoców (jabłek, gruszek, brzoskwiń, itp.)  /147
• Sztućce i akcesoria do cytryn /149
• Sztućce do pomarańczy i grejpfrutów  /154
• Sztućce do jagód, truskawek i innych owoców jagodowych  /156
• Sztućce do wiśni  /160
• Sztućce do winogron  /161
• Sztućce do melonów i arbuzów  /162
• Sztućce do mango /164
• Sztućce do banana  /166
• Sztućce do orzechów  /167
• Sztućce do imbiru  /170
• Sztućce do kompotów i konfitur  /172
• Sztućce do miodu  /175
• Sztućce do galaretek i lodów  /176
• Sztućce do tortów, ciast i ciasteczek /180
• Sztućce do herbaty i kawy  /186
• Sztućce do czekolady  /195
• Sztućce do cukru /198
• Sztućce do zimnych napojów  /205
• Akcesoria do lodu  /208
• Sztućce i akcesoria do alkoholi  /210
• Sztućce do przypraw  /222

Varia  /228

• Sztućce dla dzieci  /228
• Sztućce do lekarstw i karmienia chorych  /235
• Sztućce dla wąsaczy  /238
• Sztućce dla bezzębnych  /240
• Inne akcesoria stołowe  /241

Podsumowanie  /244

Spis ilustracji  /250

Bibliografia, Netografia  /259

• Teksty źródłowe  /261
• Opracowania /265
• Netografia  /269