Dzieje Górnych Łużyc. Władza, społeczeństwo i kultura od średniowiecza do końca XX wieku

Redakcja: Joachim Bahlcke

Rok wydania: 2007

Liczba stron: 410

Okładka: twarda

Format: 15,0 cm x 21,5 cm

Uwaga - zarysowana okładka, wgniecione narożniki

Górne Łużyce - kraj w środku Europy, który przez stulecia stanowił odrębny byt polityczny i który po dziś dzień posiada swój niepowtarzalny charakter. Mimo to historia tej krainy jest niemal nieznana. Leżące dziś w większości na terenie Saksonii margrabstwo nie miało bowiem nigdy własnej dynastii i zawsze należało do jednego z sąsiednich państw. Peryferyjne położenie stwarzało przy tym przestrzeń dla samodzielnej polityki, która odcisnęła swoje piętno szczególnie na tożsamości górnołużyckich Sześciu Miast.

Książka ta przynosi pierwszą czytelną syntezę dziejów Górnych Łużyc od średniowiecza po koniec XX w. Polityka i ustrój, szlachta, mieszczanie i chłopi, Kościół, edukacja i gospodarka oraz naturalnie historia i kultura Serbów - z różnych perspektyw ukazany jest tu historyczny i kulturowy był ważnym pomostem między Zachodem a Wschodem.

Spis treści: 

Przedmowa do wydania polskiego /9

Joachim Bahlcke - Górne Łużyce. Historyczna kraina, regionalna świadomość i dziejopisarstwo od średniowiecza do XX wieku /13

I. Jednostka terytorialna, nazwa krainy i początki regionalnej tożsamości /14
II. Pierwsze kroki dziejopisarstwa Kraju Sześciu Miast /20
III. Od "Historiae Lusatiae" do historii Górnych Łużyc /26
IV. Górnołużyckie Towarzystwo Nauk w Zgorzelcu /33
V. Dziejopisarstwo i regionalna tożsamość od połowy XIX wieku /43

Gertraud Eva Schrage - Górne Łużyce do roku 1346 /67

I. Początki i znaczenie Budziszyna w wojnach polsko-niemieckich od IX w. do 1031 r. /67
II. Górne Łużyce w opozycji książęcej z lat 1071/73 i lenno cesarskie czeskiego Wratysława (1075–1092) /72
III. Górne Łużyce pod panowaniem Henryka V, Lotara III, Konrada III i Fryderyka I Barbarossy aż do przejścia pod władzę Przemyślidów (1106–1158) /75
IV. Władanie Przemyślidów w Górnych Łużycach (1158–1253) /82
V. Okres margrabiów askańskich (1253–1319) /99
VI. Miasto Żytawa i jego region w latach 1253–1319 oraz władztwo Henryka z Lipy (1310–1319) /103
VII. Górne Łużyce od 1319 do 1346 r. /109

Norbert Kersken - Górne Łużyce od założenia Związku Sześciu Miast do włączenia do Elektoratu Saksonii (1346–1635) /113

I. Polityka i ustrój /113
II. Miasta i mieszczanie /130
III. Szlachta i chłopstwo /143
IV. Kościół i życie religijne /147
V. Życie kulturalne /155

Alexander Schunka - Górne Łużyce między pokojem praskim a kongresem wiedeńskim (od 1635 do 1815 r.) /161

I. Wojna i pokój /161
II. Ludność i gospodarka, społeczność wiejska /165
III. Komunikacja i handel /170
IV. Kultura szlachecka /172
V. Stosunki wyznaniowe /175
VI. Oświata i życie kulturalne /182
VII. Rozwój polityczny /189

Leszek Belzyt, Hans-Werner Rautenberg - Górne Łużyce od kongresu wiedeńskiego do końca pierwszej wojny światowej (1815–1918) /203

I. Terytorium między podziałem a jednością /203
II. Ludność i gospodarka /223
III. Oświata /239
IV. Życie kulturalne /243

Andreas Bednarek, Jonas Flöter, Stefan Samerski - Górne Łużyce od końca pierwszej wojny światowej do współczesności (1918–2000) /249

I. Przełom polityczny i kryzys społeczny (1918–1933) /249
II. Władza narodowo-socjalistyczna (1933–1945) /254
III. Nowy podział, stara jedność i totalitarne państwo (1945–1989/90) /262
IV. Polityczny przełom i nowa jedność (1989/90–2000) /269
V. Kościół ewangelicki i katolicki /273
VI. Rozwój miast i życie kulturalne /283

Peter Kunze - Historia i kultura Serbów w Górnych Łużycach. Szkic z historii kultury /301

I. Okres politycznej niezależności (VI–X w.) /301
II. Średniowiecze (XI–XV w.) /306
III. Reformacja i serbskie piśmiennictwo (1500–1800) /314
IV. „Odrodzenie narodowe” Serbów (1800–1871) /324
V. W walce o utrzymanie języka i kultury (1871–1945) /330
VI. Między wsparciem a dopasowywaniem (1945–1989) /341
VII. Po przełomie politycznym 1989 r. /348

Joachim Bahlcke - Selektywna bibliografi a dziejów Górnych Łużyc od średniowiecza do XX wieku /353

Autorzy /383

Źródła ilustracji /387

Indeks osób /389

Indeks miejscowości /401