Dom majątek klient sługa. Manifestacja pozycji elit ...

Dom, majątek, klient, sługa

Manifestacja pozycji elit w przestrzeni materialnej i społecznej (XIII - XIX wiek)

Redakcja: Marcin Rafał Pauk, Monika Saczyńska

Rok wydania: 2010

Ilość stron: 259

Oprawa: miękka

Format: 16,5 cm x 23,5 cm

Nieustanne dążenie do indywidualizmu, a co za tym idzie do korzystnego wyróżniania się, elitarności, uznać można za jedną z głównych sił napędowych cywilizacji Zachodu. Dyfuzja wzorców kulturalnych, w tym także adaptacja stylów życia i wzorców konsumpcji warstw wyższych na niższych szczeblach hierarchii społecznej, to zjawisko stałe, charakterystyczne dla wszystkich epok. Elitarność wymagała zatem zastosowania rozmaitych i zmiennych strategii, służących do nieustannego potwierdzania własnej pozycji w odbiorze społecznym. Kwestie te w dużej mierze dotyczą zagadnień z dziejów kultury materialnej, których z tej perspektywy nie da się oddzielić od historii społecznej. Prezentowane studia autorstwa badaczy różnych dyscyplin - historyków różnych epok, archeologa i historyka architektury, obejmują bardzo szeroki krąg problemów badawczych, za wspólny mianownik których uznać można różne formy materialnej i społecznej ostentacji. Charakteryzowane zjawiska bez wątpienia zaliczają się do fenomenów długiego trwania, co usprawiedliwia szerokie ramy chronologiczne od XIII po XIX wiek.

Spis treści:

Wstęp

1. Leszek Kajzer - Między Łęczycą a Chrząstowem czyli kto, kiedy i dlaczego wybudował kościół w Strońsku nad Wartą.

2. Marcin Rafał Pauk - Fama, gloria, curia ac ingens familia. Służba i klientela rycerska w otoczeniu możnowładztwa czeskiego (XIII - początek XIV wieku).

3. Małgorzata Chorowska - Pałac i kamienica. Wpływ siedziby pańskiej na wrocławskie i podwrocławskie domy mieszczan w średniowieczu.

4. Ewa Wółkiewicz - Curia episcopalis. Organizacja rezydencji biskupów wrocławskich w późnym średniowieczu.

5. Monika Saczyńska - Prywatna przestrzeń sakralna. Przykłady wykorzystania ołtarzy przenośnych w późnośredniowiecznej Polsce.

6. Katerina Jisova - Sytuacja majątkowa mieszczan polskich w XV wieku.

7. Martin Nodl - Średniowieczny testament jako anomalia.

8. Uruszula Sowina - Z dziejów mieszczańskich majątków Krakowa w I połowie XVI wieku: Piotr Wedelicjusz i krakowski rynek matrymonialny.

9. Jerzy Dygdała - Nowe pałace dwóch podskarbich wielkich koronnych z doby saskiej Jana Jerzego Przebendowskiego i Jana Ansgarego Czapskiego jako symbole awansu społecznego.

10. Jarosław Dumanowski - Meble w dworach wielkopolskich w XVIII wieku: materialne ramy przestrzeni prywatnej i społecznej.

11. Dariusz Główka - Parady, ekwipaże, stoły. Ze studiów nad poziomem życia biskupów rzymsko-katolickich w osiemnastowiecznej Polsce.

12. Edmund Kizik - Egzekucja gdańskich ordynacji o służbie domowej z XVIII wieku.

13. Grzegorz Paweł Babiak - "Wszyscy stawiają pałace i ja kazałem postawić..."  Pałace burżuazji na ziemiach polskich jako wyraz jej aspiracji społecznych.

Streszczenia.