Departament Techniki MSW (1971 - 1990)

Autor: Ryszard Kawalec

Rok wydania: 2024

Liczba stron: 619

Okładka: miękka

Format: 16,0 cm x 22,5 cm

 

Tematem niniejszej książki jest Departament Techniki MSW, który istniał w latach 1971–1990. Departament ten był odpowiedzialny w strukturze Służby Bezpieczeństwa za szeroko pojętą technikę operacyjną wykorzystywaną w pracy operacyjnej. Autor przybliża czytelnikowi jego strukturę, dostosowaną do wykonywanych zadań. Departament ten posiadał także specyficzną kadrę, tzn. w przeciwieństwie do funkcjonariuszy z innych Departamentów jego pracownicy z reguły posiadali ścisłą specjalizację. Oprócz wspomnianej kadry opisano różne rodzaje podsłuchów oraz wykorzystywane do tego urządzenia. W zależności od potrzeby stosowano też różne rodzaje instalacji.                                                    

W książce podano także przykłady pracy wykonywanej przez funkcjonariuszy tego Departamentu dla innych Departamentów. Oprócz przykładów wykorzystywania dokumentów legalizacyjnych nie tylko w celu zalegendowania pracy funkcjonariusza, ale także niektórych instytucji podano też przykłady instalacji różnego rodzaju podsłuchów, które czasami kończyły się dekonspiracją.          

(opis wydawcy)

Spis treści:

Wykaz skrótów /9

Wstęp  /9

Rozdział I. Organizacja i kadra Departamentu Techniki MSW  /21

1. Struktura i zadania DT MSW  /21

1.1. Wydział Inspekcji, następnie Wydział Inspekcji i Analiz DT MSW  /37

1.2. Wydział I (instalacji i eksploatacji podsłuchu telefonicznego)  /40

1.3. Wydział II (eksploatacji podsłuchu pokojowego obiektów krajowych)  /43

1.4. Wydział III (eksploatacji podsłuchu pokojowego obiektów dyplomatycznych)  /44

1.5. Wydział IV (podglądu i dokumentacji fotograficznej, tajnego przeszukania i fotografii operacyjnej)  /48

1.6. Wydział V (legalizacji krajowej i zagranicznej)  /51

1.7. Wydział VI (ogólnotechniczny)  /54

1.8. Wydział VII (instalacji podsłuchu pokojowego)  /60

1.9. Wydział VIII (opracowań i konstrukcji)  /63

1.10. Wydział IX (montażu)  /68

1.11. Wydział X (produkcji mechanicznej)  /71

1.12. Wydział XI (zabezpieczenia potrzeb operacyjno-technicznych)  /73

1.13. Wydział XII (rozwoju techniki i koordynacji naukowo-technicznej)  /77

1.14. Samodzielna Sekcja Techniczna Stacji "Teleks", później Wydział XIII (podsłuchu telegragicznego)   /79

1.15. Wydział "T" przy DT MSW, a później Wydział XIV  /82

1.16. Samodzielna Sekcja "S" (opracowań operacyjnych środków farmakologicznych, bezpieczeństwa i higieny pracy)  /85

1.17. Samodzielna Sekcja Finansowa  /85

1.18. Samodzielna Sekcja Ogólna  /86

1.19. Wydział XV, a później Wydział XIII  /86

1.20. Jednostki terenowe DT MSW 

2. Kierownictwo i kadra DT MSW  /94

2.1. Problemy związane z zatrudnianiem specjalistów w wydziałach technicznych  /109

2.2. Walka z religią wśród funkcjonariuszy  /115

2.3. Dodatkowe prace podejmowane przez funkcjonariuszy DT MSW  /118

2.4. Hobby funkcjonariuszy DT MSW /121

2.5. Przypadek śmierci w budynku należącym do DT MSW /125

2.6. Przewinienia funkcjonariuszy DT MSW  /125

2.7. Kursy, szkolenia i studia wyższe funkcjonariuszy DT MSW  /136

2.8. Funkcjonariusze DT MSW na etatach niejawnych  /162

Rozdział II. Praca operacyjna Departamentu Techniki MSW  /167

1. Podsłuch telefoniczny   /169

1.1. Jednostki uprawnione do składania wniosków o zastosowanie podsłuchu telefonicznego  /170

1.2. Wnioski o zastosowanie podsłuchu telefonicznego oraz o jego przedłużenie  /172

1.3. Realizacja wniosku dotyczącego podsłuchu telefonicznego  /173

1.3.1. Sprawdzanie możliwości założenia podsłuchu telefonicznego  /173

1.3.2. Teczka obiektowo-instalacyjna podsłuchu telefonicznego /176

1.3.3. Ewidencja podsłuchu telefonicznego  /178

1.3.4. Prace wstępne przy realizacji podsłuchu telefonicznego  /179

1.3.5. Okres eksploatacji podsłuchu telefonicznego  /180

1.3.6. Materiały uzyskane z podsłuchu telefonicznego /181 

1.3.7. Dokumentacja techniczno-operacyjna /185

2. Podsłuch pokojowy  /187

2.1. Jednostki uprawnione do składania wniosków podsłuchu pokojowego  /194

2.2. Wnioski w sprawie instalacji i eksploatacji podsłuchu pokojowego oraz wnioski o przedłużenie jego eksploatacji  /196

2.3. Realizacja podsłuchu pokojowego  /198

2.3.1. Konsultacje pionu technicznego z jednostką zamawiającą  /198

2.3.2. Rozeznanie zewnętrzne i wewnętrzne  /198

2.3.3. Lokal przejściowy  /202

2.3.4. Punkt odbioru (stały i doraźny) /204

2.3.5. Lokal baza  /209

2.3.6. Typy instalacji podsłuchu pokojowego  /209

2.3.7. Sposoby instalacji  /230

2.3.7. 1.Instalacja podsłuchu pokojowego z "wejściem na obiekt"  /231

2.3.7.2. Instalacja podsłuchu pokojowego „bez wejścia na obiekt" podczas nieobecności osoby rozpracowywanej /231

2.3.7.3.Instalacja podsłuchu pokojowego „bez wejścia na obiekt" podczas obecności osoby rozpracowywanej /232

2.3.8. Plan przedsięwzięć instalacyjno-technicznych  /232

2.3.9. Zakładanie podsłuchu pokojowego /234

2.3.10. Rodzaje instalacji /237

2.3.10.1. Instalacja podsłuchu pokojowego „z dołu"  /237

2.3.10.2. Instalacja podsłuchu pokojowego „z góry" /238

 2.3.10.3.Instalacja podsłuchu pokojowego „z boku" /239

2.3.10.4. Instalacja podsłuchu pokojowego „na skos"  /239

2.3.11. Ewidencja przy realizacji podsłuchu pokojowego   /240

2.3.12. Eksploatacja podsłuchu pokojowego  /242

2.3.12.1. Okres eksploatacji obiektu /244

2.3.12.2. Kontakty pionu technicznego z pionem operacyjnym  /245

2.3.12.3. Operacyjno-techniczna ochrona instalacji podsłuchu pokojowego  /249

2.3.13. Dokumentacja techniczno-operacyjna  /252

2.4. Podsłuch pokojowy w obiektach typu "H"  /252

2.5. Instalowanie podsłuchu pokojowego w otwartej przestrzeni  /258

3. Podsłuch telegraficzny  /259

3.1. Jednostki uprawnione do składania wniosków o podsłuch telegraficzny  /260

3.2. Wniosek o zastosowanie i przedłużenie podsłuchu telegraficznego  /261

3.3. Sieci telegraficzne i sposoby telegrafowania  /262

3.4. Urządzenia wykorzystywane do kontroli korespondencji na międzynarodowych łączach teleksowych  /263

3.5. Okres eksploatacji podsłuchu telegraficznego  /264

3.6. Formy materiałów uzyskanych z podsłuchu telegraficznego  /264

3.7. Ewidencja prowadzona podczas podsłuchu telegraficznego  /265

3.8. Likwidacja podsłuchu telegraficznego  /266

4. Podgląd i dokumentacja fotograficzna  /266

4.1. Jednostki uprawnione do składania wniosków o podgląd i dokumentację fotograficzną  /268

4.2. Wniosek o zastosowanie i przedłużenie podglądu i dokumentacji fotograficznej  /269

4.3. Plan przedsięwzięć instalacyjno-technicznych  /270

4.4. Sposób instalacji z wejściem na obiekt podczas nieobecności figuranta  /272

4.5. Typy instalacji podglądu i dokumentacji fotograficznej  /272

4.5.1. Instalacja typu "zwykła", zwana też "prostą"  /272

4.5.2. Instalacja typu „pryzmat"  /278

4.5.3. Instalacja typu „panorama"  /278

4.6. Zestaw PR" i walizka instalatora podglądu i dokumentacji fotograficznej  /283

4.7. Maskowanie instalacji podglądu i dokumentacji fotograficznej  /284

4.8. Sprzęt stosowany w podglądzie i dokumentacji fotograficznej /286

4.9. Punkt odbioru zorganizowany przy podglądzie i dokumentacji fotograficznej  /295

4.10. Okres eksploatacji podglądu i dokumentacji fotograficznej   /296

4.11. Materiały uzyskane z podglądu i dokumentacji fotograficznej  /296

4.12. Ewidencja prowadzona podczas podglądu i dokumentacji fotograficznej  /299

4.13. Likwidacja podglądu i dokumentacji fotograficznej  /301

5. Tajne przeszukanie  /301

5.1. Jednostki uprawnione do złożenia wniosku o tajne przeszukanie  /303

5.2. Wniosek o zastosowanie tajnego przeszukania  /304

5.3. Plan realizacji tajnego przeszukania  /305

5.4. Instruktaż przed dokonaniem tajnego przeszukania  /306 

5.5. Sposoby wejścia do obiektu  /307

5.6. Rodzaje zamków  /307

5.7. Sposoby otwierania zamków  /308

5.8. Czynności podejmowane przed tajnym przeszukaniem  /309

5.9. Czynności podejmowane podczas tajnego przeszukania  /310

5.10. Sporządzanie notatki służbowej po przeprowadzonym tajnym przeszukaniu  /315

5.11. Postępowanie z materiałami uzyskanymi podczas tajnego przeszukania  /315

5.12. Ewidencjonowanie tajnego przeszukania  /316

6 . Zapobieganie i wykrywanie środków podsłuchu służb obcych  /316

7. Stosowanie środków technicznych w celu utrwalania śladów i dowodów /322

8. Osobowe źródła informacji DT MSW /325

Rozdział III. Działalność pozaoperacyjna Departamentu

1.1.3. Główna Komisja Wynalazczości i Racjonalizacji  /358

1.1.4. Komisja Wynalazczości i Racjonalizacji w DT MSW  /360

1.1.4.1. Projekty wynalazcze dotyczące otwierania zamków  /363

1.1.4.2. Projekty wynalazcze dotyczące usprawniania pracy w dziedzinie legalizacji, badania papieru oraz pieczęci  /367

1.1.4.3. Projekty wynalazcze dotyczące usprawniania urządzeń wykorzystywanych przy instalacji oraz eksploatacji różnego rodzaju podsłuchów  /372

1.1.4.4. Projekty wynalazcze wykorzystywane przy produkcji sprzętu specjalnego /380 

1.2. Produkcja sprzętu techniki operacyjnej w kooperacji  /382

1.3. Zaopatrywanie się w sprzęt techniki operacyjnej w krajach bloku wschodniego  /395 

1.4. Zaopatrywanie się DT MSW w sprzęt w krajach zachodnich  /401

1.5. Zaopatrywanie się DT MSW w sprzęt w kraju pod legendą i oficjalnie  /412

1.6. Dane dotyczące sprzętu techniki specjalnej w DT MSW 417

2. Informacja naukowo-techniczna  /417

2.1. Biuletyn Techniki Operacyjnej"  /418

2.2. Informator Techniczny"  /419

3. Legalizacja, wyrabianie pieczęci, grawerowanie i ekspertyza pisma  /420

3.1. Legalizacja /420

3.2. Wyrabianie pieczęci  /430

3.3. Grawerowanie  /433

3.4. Ekspertyza pisma  /434

4. Opracowania specjalne  /444

5. Ewidencja i kontrola sprzętu specjalnego  /445

Rozdział IV. Praca operacyjno-techniczna Departamentu Techniki MSW w praktyce /453

1. Zadania realizowane przez Wydział V DT MSW  /453

1.1. Legalizacja /453

1.1.1. Wykorzystywanie dokumentów legalizacyjnych w pracy operacyjnej  /454

1.1.2. Dokumenty legalizacyjne wytwarzane dla Departamentu I MSW  /488

1.1.3. Wykorzystywanie dokumentów legalizacyjnych w nietypowych sytuacjach  /490

1.1.4. Dane dotyczące działalności legalizacyjnej  /493

1.2. Ekspertyza pisma ręcznego i maszynowego  /495

1.3. Poligrafia, prace introligatorskie, grawerowanie i pieczęcie kauczukowe  /500

2. Podsłuch telefoniczny  /501

3. Podsłuch telegraficzny  /515

4. Podsłuch pokojowy /518

5. Podgląd i dokumentacja fotograficzna  /561

6. Tajne przeszukanie  /570

Zakończenie  /592

Bibliografia  /602

Indeks osób /613

Indeks rzeczowy /617