Dekadencja moralna społeczeństwa rzymskiego w Res Gestae Ammiana Marcellina

Autorka: Anna Mleczek

Rok wydania: 2018

Liczba stron: 438

Okładka: miękka 

Format: 17,0 cm x 24,0 cm

Książka stanowi pierwsze w polskiej i zagranicznej literaturze naukowej kompleksowe studium, które za cel stawia sobie przedstawienie koncepcji dekadencji moralnej społeczeństwa rzymskiego późnego cesarstwa ukazanej w Res Gestae Ammiana Marcellina, jednego z najważniejszych historyków świata starożytnego, żyjącego w IV w. n.e. Ammian, opisując w swym dziele długi okres historii Rzymu, zdiagnozował jednocześnie głęboki kryzys moralności współczesnych. Książka przynosi całościowy i wielostronny ogląd koncepcji Ammiana, którą Autorka przedstawia w świetle założeń jego systemu etyczno-historiozoficznego oraz w konfrontacji z bogatym źródłowym materiałem porównawczym. Opiera się przy tym na świetnej znajomości i analizie zarówno tekstu Res Gestae, jak i obszernej literatury naukowej, a swe ustalenia cały czas odnosi do kompetentnie zarysowanego obrazu tradycji moralistycznej kilku wieków rozwoju historiografii rzymskiej.

Spis treści:

Wstęp /9

I. Teoria upadku obyczajów w historiografii przed Ammianem /15

II. Koncepcja historiozoficzna i kanon virtutes Ammiana. Problem dekadencji moralnej /41

2.1. Teoria historiozoficzna Ammiana /41

2.2. Kanon virtutes Ammiana  /52

2.3. System etyczno-historyczny Ammiana. Problem dekadencji moralnej /78

III. Dekadencja moralna cesarzy: princeps malus i licentia  /97

3.1. Princeps legitimus i potestas (imperium iustum)  /97

3.2. Princeps malus i licentia  /106

3.2.1. Princeps malus /106

3.2.2. Licentia /127

IV. Dekadencja moralna dostojników cesarskich: officialis malus /203

V. Dekadencja moralna społeczności Wiecznego Miasta: nostra civitas flagitiosa /281

5.1. Senator tumidus et ignavus /281

5.1.1. Levitas-vilitas; gloria per statuas  /283

5.1.2. Levitas-vilitas; luxuria  /289

5.1.3. Levitas-vilitas; cervix tumida (superbia)  /308

5.1.4. Levitas-vilitas; desidia et ignavia, mollities, lascivia  /311

5.1.5. Levitas-vilitas; detestatio  doctrinarum  /316

5.1.6.  Levitas-vilitas; species humanitatis amicitiaeque  /330

5.2. Plebs deses et otiosa  /339

VI. Degeneracja armii rzymskiej: miles rapax et ignavus /355

Zakończenie /405

Bibliografia  /417

Summary  /433