Czas upadku, czas postępu. Okres stanisławowski 1764 - 1795

Redakcja: Piotr Boroń, Michał Daszczyszak, Mariusz Jabłoński, Michał Kozioł

Rok wydania: 2014

Liczba stron: 150

Okładka: miękka

Format: 16,5 cm x 23,5 cm

Uwaga! Nieznaczne zagięcia okładki

[...] 11 kwietnia 1764 r. zostało podpisane porozumienie pomiędzy Rosją i Prusami dotyczące przeprowadzenia w Rzeczypospolitej elekcji wspólnego kandydata. Wybór padł na Stanisława Antoniego Poniatowskiego, który miał gwarantować uległość wobec Rosji. 27 sierpnia rozpoczął się sejm elekcyjny i już 7 września 1764 r., przy nielicznym udziale szlachty i w obecności wojsk rosyjskich, Stanisław Antoni Poniatowski został królem Polski.
Młody król już od początku swego panowania zaczął dążyć do rządów osobistych w ramach zreformowanego ustroju parlamentarnego, jednocząc wokół siebie nową klientelę dworską za pomocą szafowania stanowiskami i synekurami. Ustanowił również, niespełna w pół roku po koronacji, order na cześć swojego patrona – Order Świętego Stanisława. Pierwszym Wielkim Mistrzem Kapituły Orderu został król (założyciel). Po jego śmierci i kilkuletniej przerwie Kapitułę przejął w 1807 monarcha Księstwa Warszawskiego – Fryderyk August I (wnuk Augusta III Sasa). Dewiza Orderu Świętego Stanisława brzmiała Praemiando incitat („nagradzając zachęca”). Dzięki tym zabiegom młody król pozyskał wielu stronników.

(fragment, dr Michał Daszczyszak, prezes Małopolskiego Centrum Edukacji MEC )

Spis treści:

Janusz Pezda - Stanisław August Poniatowski – król klęski czy król nadziei?  /9

Marcin Gadocha - Konfederacja barska – dylematy konfederatów – dylematy króla  /16

Michał Kozioł - Tyniecki epizod konfederacji barskiej  /26

Piotr Boroń - Krzyż na mogile – jako pomnik ważnego epizodu konfederacji barskiej w Krakowie  /30

Michał Kozioł - Jak konfederaci Wawelu bronili?  /34

Monika Makowska - Pieśni konfederacji barskiej  /37

Łukasz Tomasz Sroka - Działalność i dziedzictwo Komisji Edukacji Narodowej /48

Krzysztof Stopka - Reforma kołłątajowska Uniwersytetu Krakowskiego /54

Jan Skoczyński - Stanisław Konarski (1700–1773)  /63

Michał Kozioł - Król Poniatowski w Krakowie  /69

Łukasz Tomasz Sroka - Dzieło Sejmu Wielkiego /72

Jarosław Stolicki - Dylematy Targowicy  /78

Piotr Boroń - Kraków w dobie stanisławowskiej /84

Mieczysław Rokosz - Insurekcja kościuszkowska w Krakowie  /92

Piotr Hapanowicz - Związki Tadeusza Kościuszki z Krakowem /107

Konrad Meus - Zwycięstwo racławickie  /115

Andrzej Jan Krzyżanowski - Między Rzeczpospolitą Obojga Narodów a Konstytucją 3 maja 1791  /124

Dominik Galas - Polski ceremoniał koronacyjny na tle koronacji Stanisława A. Poniatowskiego  /129

Barbara Klich-Kluczewska - Kalendarium dziejów Rzeczpospolitej (i Krakowa) 1764–1795  /140

Agnieszka Chłosta-Sikorska - Bibliografia historyczna doby stanisławowskiej  /146