Czarne posępne mury wznoszące się ku niebu...Eseje historyczne w getcie warszawskim, tom III

Pod redakcją: Martyny Grądzkiej-Rejak, Konrada Zielińskiego

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 277

Okładka: miękka ze skrzydełkami

Format: 16,00 cm x 24,00 cm

"Przekazujemy Państwu kolejny, trzeci już tom esejów dotyczących Getta Warszawskiego w latach 2018-2023 Przygotowany przez pracowników i współpracowników Muzeum, wśród których znaleźli się historycy i historycy sztuki, archeolodzy, varsavianiści, dziennikarze, pracownicy i twórcy kultury, ma za zadanie przybliżyć losy największego getta w okupowanej Europie, "miasta w mieści", utworzonego jesienią 1940 i ostatecznie "zlikwidowanego" w maju 1943 r., po upadku powstania w getcie. Chciałbym przy tym podkreślić, że oddawany do rąk Czytelnika tom ma charakter szczególny: w 2023 r. obchodzimy bowiem 80. rocznicę powstania w getcie warszawskim, pierwszego w okupowanej Europie miejskiego zrywu zbrojnego i największego buntu ludności żydowskiej podczas drugiej wojny światowej"

(opis wydawcy)

Spis treści:

Wstęp / 7  

CZĘŚĆ I: UTWORZENIE I ZAMKNIĘCIE GETTA  /11

Daniel Blatman, 1940: Getto Warszawskie  /13

Martyna Grądzka-Rejak, „Chodzi nie o zlikwidowanie epidemii, lecz o zlikwidowanie Żydów”.Mur wokół getta warszawskiego    /19

Jacek Konik, Zamknięcie getta warszawskiego, czyli jak szeregowy wznosił mury   /27

Martyna Grądzka-Rejak, Czarne posępne mury wznoszące się ku niebu…    /35

Martyna Grądzka-Rejak, Zamurowani żywcem   /41

CZĘŚĆ II: ŻYCIE, WALKA, ŚMIERĆ    /45

Eleonora Jedlińska, Mur warszawskiego getta jako oś przestrzeni życia i śmierci   /47

Agnieszka Witkowska-Krych, Wachy – skrzyżowanie ulic Tłomackie i Leszno; skrzyżowanie ulic Leszno i Żelaznej   /55

Agnieszka Witkowska-Krych, Mieszkanie prywatne Emanuela Ringelbluma – Leszno 18    /61

Agnieszka Witkowska-Krych, Nowolipie: Hotel Britania, Świetlica dla dzieci   /63Paweł Wieczorek, „Dom wariatów”   /67

Agnieszka Witkowska-Krych, Ulica Smocza     / 77Wojciech Rodak, Wyspa na morzu terroru. Kibuc na Czerniakowie    /81

Agnieszka Kuś, Palestyna na prawym brzegu Wisły    /89

Agnieszka Witkowska-Krych, Teatr Femina – Leszno 35    /97

Wojciech Rodak, Tajemnice „cara z Wenecji”. Jak król półświatka pomagał warszawskim Żydom   /101

Dawid Berman, Religijność Ż ydów warszawskich po wybuchu wojny   /109Dawid Berman, Szwarce Chassuna (Czarny ślub)    /115

Paweł Wieczorek, Dzień na Umschlagplatz    /119

Wojciech Rodak, Horror pod Trupim Pagórkiem. Obóz pracy w Nartach    /125

Paweł Wieczorek, Szpital życia i śmierci: Stawki 6    /133

Wojciech Rodak, Siedem kacetów piekła. Droga Natana Żelechowera z getta do Buchenwaldu   /139

Wojciech Rodak, „Ż ydzi walczcie!”.

Punkt zwrotny w dziejach Ż ydowskiej Organizacji Bojowej    /145

Wojciech Rodak, Jeden z sześciorga. Wojenne losy bojowca z Nowolipek    /151

Martyna Grądzka-Rejak, „Było to uczucie zupełnej bezradności zwierzęcia szamotającego się w potrzasku”. Ludność cywilna w powstaniu w getcie warszawskim   /157

CZĘŚĆ III: GŁOSY OCALAŁYCH, GŁOSY ŚWIADKÓW    /165

Andrzej Żbikowski, Zamknięcie getta we wspomnieniach Stefana Ernesta    /167

Paweł Freus, Lato 1941 r. w getcie według dziennika Mary Berg     /171 

Leon Kopelman, Wojenne wspomnienia Leona Kopelmana. Okupacja, getto    /185 

Paweł Freus, Urodzinowa wizyta w getcie warszawskim – cykl zdjęć Heinricha Jösta    /205 

CZĘŚĆ IV: PAMIĘĆ GETTA     /217 

Sławomir Buryła, Mur w poprzek ulicy    /219

Paweł Wieczorek, Wyzwolenie i pamięć    /223

Konrad Zieliński, Powstanie w getcie warszawskim. Pamięć    /229

Agnieszka Kuś, Pyszne pomidory i ponętka zwana „Warszawianką”. Rośliny ruderalne i pamięć ogrodów getta na gruzach Warszawy    /235

Jacek Konik, Pamiątki zamordowanych kamienic    /243

Bartosz Kwieciński, O niezburzonych murach. Kilka uwag o murze getta w kinie polskim    /247

Z Martyną Grądzką-Rejak i Janem Olaszkiem rozmawia Anna Kilian   /253

Paweł Passini, Warszawo… odezwij się… czekam…    /261

Wybrana bibliografia   /267

Biogramy Autorów i Redaktorów    /273