Cultores Deorum. Stowarzyszenia religijne w Italii w okresie wczesnego cesarstwa I-III w. n.e.

Autor: Przemysław Wojciechowski

Rok wydania: 2015

Liczba stron: 230

Okładka: miękka

Format: 15,00 cm x 21,00 cm

Theodor Mommsen w 1848 r. opublikował słynny traktat De collegiis et sodaliciis Romanorum. Naszkicowana przez niego sugestywna wizja rzymskich kolegiów, które – tak jak to miały czynić ich średniowieczne odpowiedniki – używały kultu jako parawanu pozwalającego im istnieć i realizować rzeczywiste cele ich członków, bardzo mocno przemawiała nie tylko do dziewiętnastowiecznych humanistów szukających w świecie antycznym odpowiedzi na pytania pojawiające się w związku z przemianami, których byli świadkami i uczestnikami. Jeszcze na początku XXI w. dla wielu historyków zaskoczeniem było stwierdzenie, że stowarzyszenia zrzeszające cultores deorum istotnie wypełniały funkcje o jednoznacznie religijnym charakterze. Niniejsze studium jest próbą wydobycia kolegiów kultowych z cienia mommsenowskich stowarzyszeń pogrzebowych, przywrócenia im roli samodzielnego przedmiotu badań, które pozwolą znaleźć odpowiedzi na pytania dotyczące ich organizacji i składu społecznego, przede wszystkim zaś ukażą ich wielofunkcyjny charakter. Podstawą badań na rzymskimi stowarzyszeniami religijnymi są przede wszystkim dziesiątki tekstów epigraficznych pochodzących zarówno ze stolicy imperium, jak i innych miast rzymskiej Italii.

Spis treści:

Wstęp   /7

Rozdział I. Collegia ceteraque corpora   /31

Rozdział II. Collegiati  /47

Rozdział III. Organizacja   /73

Rozdział IV. Patronat   /87

Rozdział V. Religio   /101

Rozdział VI. Funus   /133

Rozdział VII. Epulum  /153

Zakończenie  /183

Aneks   /195 

Wykaz skrótów   /203 

Literatura  /207 

Summary   /219